De Amerikaanse presidentsverkiezingen
Barack Obama versus John McCain: op dinsdag 4 november beslissen de Amerikanen wie van de twee op 20 januari 2009 het roer van de inmiddels historisch impopulaire George W. Bush gaat overnemen. Al maanden bestoken de Democratische (Obama) en Republikeinse (McCain) kandidaten elkaar met woorden, verwijten, en wordt er modder over en weer gegooid. Belangrijkste issues zijn de uit de hand gelopen oorlogen in Irak en Afghanistan en, bovenal, de dreigende ineenstorting van de Amerikaanse economie. Ook voor Suriname kan de uiteindelijke beslissing van de kiezers gevolgen hebben.
Zelfs de kleinste speler in de wereld zal direct of indirect merken wat de uitkomst van de verkiezingen in ‘s werelds grootste democratie teweegbrengt in de wereld. Wat die gevolgen zijn, hangt sterk af van de kandidaat die tot president van Verenigde Staten (VS) wordt gekozen. De republikein John McCain is een ervaren politicus, heeft gediend in vele oorlogen en kan bogen op tientallen jaren ervaring in Washington, het politieke zenuwcentrum van de VS. Hij staat symbool voor het eeuwenoude profiel van een republikeinse presidentskandidaat: sterk en rigoureus leiderschap. Tegelijkertijd wordt hij beschouwd als een aftreksel van huidig president Bush.
Barack Obama is uit heel ander hout gesneden en belooft een frisse wind te laten waaien, wars van de heersende en vaak vastgeroeste politieke ideeën. Obama is dé verrassing in deze verkiezingsstrijd. Hij heeft zijn kleur niet mee, zijn naam zeker niet (met één letter verschil is zijn achternaam de voornaam van Amerika’s meest gezochte terrorist) en zijn moslimafkomst doet daar nog een schepje bovenop. Hierdoor werd hij door critici aangemerkt als kansloos; de joden zouden toch nooit op hem stemmen, de blanken zouden hem discrimineren en de Republikeinen zouden hem ondersteunen om vooral de werkelijke kanshebber, Hillary Clinton, te dwarsbomen. Maar ondanks dit alles wist hij, als een soort mix van John F. Kennedy en Martin Luther King, de gedoodverfde democratische kandidaat Hillary Clinton af te troeven.
In tegenstelling tot McCain belooft Obama serieuze veranderingen. Hij is voorstander van het terugtrekken van de troepen uit Irak, en richt zijn pijlen op economische en politieke diplomatie. De positie van machtige leider ziet hij als iets dat je moet verdienen, en niet als iets dat je op kunt eisen. Dat respect wil hij vooral verkrijgen door de diplomatieke weg te bewandelen. Hij bevestigt daarmee dat Amerika de grootste wereldmacht is maar erkent toch dat het niet kan functioneren zonder de welwillende coöperatie van de rest van de wereld.
In de afgelopen maanden is Obama in de peilingen ver uitgelopen op zijn tegenstander McCain, wiens grootste blunder zonder twijfel de keuze van zijn running mate voor het vice-presidentschap, Sarah Palin, was. Palin is een opmerkelijke keuze, want McCain heeft herhaaldelijk geprobeerd de kiezers achter zich te krijgen door te stellen dat Obama te jong en politiek onervaren is. De 44-jarige Palin heeft nog minder bagage in huis, wat voor veel Amerikanen aanleiding zou kunnen zijn is om niet op McCain te stemmen. Gezien zijn leeftijd en gezondheidproblemen is het niet onwaarschijnlijk dat hij de vier jaar in het Witte Huis niet uitzit. Palin zou het dan over moeten nemen, voor menig kiezer een schrikbeeld.
Daarbij komt dat Palin tijdens debatten en toespraken blunder op blunder stapelde. Daarnaast heeft ze ook blijk gegeven van een dubbele moraal. Ze koestert het gezin en heeft als goed christen brave boodschappen, maar ondertussen is haar ongehuwde jonge dochter zwanger. Dat doet ze af op een toon van ‘nou en?’
Om nog maar te zwijgen van het Troopergate-schandaal, waarbij ze als gouverneur van Alaska een politiebaas ontsloeg omdat deze weigerde een bij haar in ongenade gevallen ex-zwager de laan uit te sturen.
Nee, dan de running mate van Obama: Joe Biden. Een bewuste keuze om tegenwicht te bieden aan zijn eigen gebrekkige ervaring. Biden heeft zeer ruime ervaring in de internationale politiek en heeft als afkomst ‘normal middleclass’, zoals de Amerikanen dat zo treffend kunnen aangeven. Hij is recht door zee en soms zelfs op het botte af. Daarmee biedt Biden keurig tegenwicht aan de wat soft ogende en sprekende Obama.
Invloed
Ons land is, gezien de ligging, de handelsbanden, de economische belangen en de aard van onze grootste investeerders, wel degelijk ontvankelijk voor de ontwikkelingen in Amerika. Bovendien is onze munteenheid gekoppeld aan die van de Verenigde Staten. Als zij uitglijden, vallen wij hard. Dus niet zozeer de uitkomst van de verkiezingen zal van invloed zijn op Suriname, maar wel het beleid dat vervolgens gevoerd wordt.
Als McCain president wordt, mogen we meer van hetzelfde verwachten. De Verenigde Staten gaan ons hun bazige gezicht laten zien. Veel geld zal gestopt worden in de oorlog en opbouw van Irak. Het Amerika onder Bush richt, zonder zich ook maar iets aan te trekken van de internationale gemeenschap, een ravage aan in de wereld, maar verwacht wel dat iedereen helpt opbouwen. Dit betekent dus dat er minder geld ter beschikking is voor economische hervormingsprogramma’s in ontwikkelingslanden zoals Suriname. Ook de huidige financiële crisis levert een onvoorstelbaar groot gat op in de Amerikaanse staatskas.
Dit kan tot gevolg hebben dat de Amerikaanse munt steeds zwakker wordt en de euro steeds duurder. Dat maakt dat ook onze munt een duik zal nemen én dat we steeds meer zullen moeten betalen voor onze importen die voor een groot deel uit Europa komen.
De keerzijde van de medaille is dan wel dat Suriname aantrekkelijker wordt voor Europees kapitaal. Als de Surinaamse regering deze aantrekkelijkheid kan omzetten in kapitaalinvesteringen, kunnen we misschien iets positiefs overhouden aan het bewind van McCain.
Een presidentschap van Barack Obama belooft het gezicht van Amerika te laten zien waar de wereld al jaren op wacht. Een gezicht van samen optrekkende wereldeconomieën, in het besef dat de wereld als bondgenoot veel meer op kan leveren dan de wereld als vijand.
Barack geeft aan dat hij wil stoppen met het dure oorlog voeren. Bij hem ligt het accent vooral op het benutten van het diplomatiek arsenaal dat de Verenigde Staten ter beschikking heeft. Dit is volgens hem een heel stuk goedkoper en effectiever. Op termijn is dat ook minder desastreus, voor zowel Amerika als de rest van de wereld. Het kost immers veel minder om een land op te bouwen dat je niet kort daarvoor met je bommen hebt platgegooid.
Hij belooft in zijn plannen tevens na te gaan welke ondersteuning Amerika kan geven om nieuwe of andere energiesoorten te ontwikkelen in de wereld. Coöperatie met het Caribische gebied en het aansterken van diverse handelsverbanden zoals NAFTA staan op zijn prioriteitenlijst. Op de lijst van McCain wordt daar niet of nauwelijks over gesproken.
Als we kijken naar het vriendelijk gezicht dat Obama ons belooft te laten zien en als we kijken naar de manier waarop hij diplomatieke betrekkingen wil gaan aanpakken in de voor ons liggende periode, kost dat de Amerikaanse economie veel minder. Met het geld dat hierdoor vrijkomt, kan Amerika samen met de rest van de wereld meer aandacht besteden aan economische hervormingsprogramma’s in ontwikkelingslanden. Dit zal niet alleen landen als Suriname ten goede komen, maar zal ook de Amerikaanse economie naar rustiger vaarwater leiden. Met als gevolg een sterkere munt en voor Suriname specifiek,
u raadt het al, een stabielere economische ontwikkeling.
Autheur: Mariska Narain
Beeld: Mark Wilson