Suma kiest voor keurmerk
Suma Lumber Company heeft als eerste Surinaamse houtproducent het FSC-certificaat voor duurzaam bosbeheer verworven voor ruim 65.000 hectare bos. Het bedrijf levert vanaf begin 2009 diverse hardhoutsoorten met FSC-keurmerk, waaronder basralocus. Suma bezit een aantal concessies rond de Tibiti-rivier van in totaal circa 70.000 hectare en voorziet de nationale en internationale markt sinds 1999 van rondhout en nat gezaagd hout. Het bos brengt bekende en minder bekende houtsoorten voort zoals basralocus, bolletrie, groenhart, wanakwarie, zwarte kabbes, ingiepipa, gronfolo, gele kabbes en kopie.
De onderneming trof in maart 2003 de eerste voorbereidingen voor FSC-certificering en had toen al ervaring met ‘reduced impact logging’ in haar bosexploitatie, eenvoudiger gezegd; met een verantwoorde wijze van houtkap. WWF Guianas zorgde voor medefinanciering en uiteindelijk werd het felbegeerde FSC-document op 6 juni dit jaar formeel toegekend.
Voor de hardhoutsoorten heeft Suma de exportverkooprechten exclusief gedelegeerd aan Suma Trading in het Nederlandse IJmuiden. Dat wordt geleid door Rieuwert van Bodegraven, die in een eerder stadium met het Surinaamse houtbedrijf een joint venture is aangegaan.
Suma Lumber Company werd in juli 1998 opgericht door voormalig legertopman Etienne Boerenveen. De firma ging van start met bosbouw en houtverwerking en heeft flink geïnvesteerd in de infrastructuur. Midden in het bos bevinden zich een zagerij en slijperij. Tevens beschikt Suma in Paramaribo over een houtbewerkend bedrijf, waar het zojuist opgeleverde kantoor is doorspekt met zowel constructieve als decoratieve toepassingen van uiteenlopende houtsoorten uit de eigen bossen.
Boerenveen wijst naar de rivier langs deze productie-unit even buiten het centrum van de hoofdstad: “Hier worden de stammen en het voorgezaagde hout over het water aangevoerd en gelost. Het materiaal wordt hier verzaagd, geschaafd, geprofileerd en eventueel gedroogd, waarna het op transport gaat naar onder andere Nederland. We streven ernaar om zeventig procent van onze productie te exporteren en de rest in eigen land af te zetten.”
Vorig jaar zocht het bedrijf op de internationale kapitaalmarkt naar investeerders voor het aangaan van een samenwerking. Op deze internationale bidding tekenden onder andere de Nederlandse ondernemer Jan Kersten (bekend van de mislukte overname van Bruynzeel Suriname Houtmaatschappij) en enkele Aziatische bedrijven in.
Boerenveen: “We waren ook met Rieuwert van Bodegraven in gesprek en na ongeveer een maand kozen we voor samenwerking met deze Nederlandse partner. Onze visies kwamen en komen overeen. We besloten de zaak eerst financieel in orde te maken en te investeren in productieprocessen, terwijl we ondertussen in het eindstadium zaten van toekenning van het FSC-certificaat. Rieuwert wilde dat eigenlijk op 5 december 2007 hebben bij wijze van Sinterklaascadeau, maar hij moest helaas nog zes maanden wachten”, lacht Boerenveen.
Stimulans
Pas het laatste jaar heeft Suma met de steun van Van Bodegraven grote stappen kunnen zetten. Dat was de extra stimulans, zowel financieel als logistiek, die het bedrijf nodig had. Van Bodegraven, die tot die tijd geïnvesteerd had in vastgoed en de reclame- en uitgeefwereld, onderhoudt al sinds 1989 contacten met Suriname en meldde zich in januari 2007 op de houtwerf van Suma om te praten. “Ik had aanvankelijk interesse in het vele resthout van Suma. Het leek me een aardig idee om daar ter plekke verbrandingspallets van te maken en te verkopen, maar dat plan ging niet door”, vertelt de Nederlandse zakenman.
“Vervolgens opperde Boerenveen de mogelijkheid dat we samen van Suma een transparante, geïntegreerde organisatie zouden maken. Dat leek me wel wat, gezien de vooruitstrevende en moderne manier van houtkap. Verder sprak FSC-certificering mij aan vanwege enerzijds het milieu en anderzijds de inkomsten. FSC garandeert in alle opzichten de toekomst voor het hout.”
Bodegraven noemt dit zijn leukste investeringsproject tot nog toe. “Want je begint met helemaal niks, dat maakt het echt een uitdaging voor me. Iedereen zegt: ‘Suriname? Hout? Waar begin je aan?’. Dit soort reacties brengt echter het beste in me naar boven, we gaan het gewoon regelen. Ik denk mee over de hele gang van zaken rondom het FSC-keurmerk, over de logistiek etc. Verder gaat dit niet alleen over geld, er komt hier ook samenwerking om de hoek kijken. Ik doe doorgaans alles alleen. Etienne Boerenveen ook. Nu gaan we de zaken samen aanpakken, vullen we elkaar aan en vormen we elkaars klankbord.”
Investeringen
De twee partners investeren samen in een nieuwe zagerij in het bos. Boerenveen: “De bestaande zagerij zijn we momenteel aan het verbouwen zodat we de productie van 15 kubieke meter per acht uur verhogen tot 40 kubieke meter per ploegendienst. We hebben een nieuwe bandzaag gekocht plus een kantenbewerkingsmachine. Deze zagerijstraat zal het handmatige werk terugbrengen van 75 procent tot 20 procent. Het nieuwe bedrijf zal begin 2009 het eerste FSC-hout uitleveren.”
Ander aandachtspunt is het bereiken van een optimale aanvoer van grondstoffen. “Zodat we een constante flow naar de zagerij krijgen, ook in de vier maanden van het jaar dat er vanwege de regen niet geveld kan worden. Gedurende 2009 zal er circa 50 duizend kubieke meter aan FSC-stammen uit het bos komen, wat resulteert in 20 duizend kubieke meter gezaagd hout van A-kwaliteit voor de export”, verwacht de Suma-eigenaar.
Ook op Suma’s houtwerf in Paramaribo staan veranderingen op stapel. Boerenveen geeft een rondleiding en licht toe: “Hier komt een nieuwe schaafbank, zodat we dan één lijn hebben voor ruw hout en één lijn voor het maken van decking-delen. Onze fabrieksmanager Ronald Bainathsah, voorheen werkzaam bij Bruynzeel, is druk bezig met de voorbereidingen.” Van Bodegraven onderstreept dat men ten aanzien van kwaliteit en leverafspraken alles goed wil doen: “En over vijf jaar gaan we mogelijk nog andere bewerkingen uitvoeren.”
Boerenveen: “We gaan nu eerst halffabricaten exporteren. Op de lokale markt verkopen we de rest, onder andere meubel- en parkethout, gedroogd en wel.” Op de werf in Paramaribo worden binnenkort extra opslagfaciliteiten gebouwd. “Ruimte genoeg, want we hebben hier circa vijf hectare grond”, zegt Boerenveen. “Verder gaan we in de toekomst, in het kader van zelfvoorzienendheid, ons houtafval verbranden en gebruiken voor de opwekking van onze eigen energie. Die voorzieningen bouwen we zowel hier als bij de zagerij in het bos. We gaan geen splinter van dat waardevolle FSC-hout wegdoen; we willen ons stamrendement optimaal maken.”
Arbeidskrachten
De zagerij nabij de Tibiti-rivier is zo’n zes uur rijden van Paramaribo. Suma’s bossen omringen min of meer de concessies die nog steeds in handen zijn van de failliete Bruynzeel Suriname Houtmaatschappij (BSH). Het is daarom niet meer dan logisch dat Boerenveen via een bidding probeert om de kaprechten op deze aangrenzende percelen in het bezit te krijgen.
Voor uitbreiding van de werkzaamheden op de zagerij en in het houtbewerkende bedrijf in de hoofdstad trekt Suma Lumber momenteel 150 extra arbeidskrachten aan. Net als de bestaande personeelsleden zullen zij onderwezen worden over de administratieve en operationele regels en werkwijzen die FSC vereist, van documentatie en verslaglegging tot het dragen van veiligheidsbrillen, helmen en oorbescherming.
Zagerijmanager Clyde Walker: “Het streven naar FSC-certificering heeft goede gevolgen gehad voor het denken en handelen van ons personeel. We werken nu veel milieubewuster en alle veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. In de afgelopen periode zijn bovendien kappercelen geïnventariseerd, oogstplannen gemaakt, de te rooien bomen gemarkeerd, de kapvolgorde en -route uitgestippeld en de wegen gebaand.”
Watertransport
Boerenveen kaart aan dat een investering zijn vruchten pas zal afwerpen als er een professionele organisatie achter zit. “Dan krijg je continuïteit in procedures, financiën etc. Vaak zien we in Suriname dat leveringen niet op tijd zijn omdat de logistieke keten onvoorspelbaar is. We beheersen momenteel de houtkap, maar vanaf de zagerij worden de stammen en het voorgezaagde hout na een stukje wegtransport op pontons gezet die de rivier afzakken naar Paramaribo. Hierbij zijn we afhankelijk van watertransporteurs. We willen ook dit onderdeel van het traject in eigen handen krijgen en gaan het vervoer over de rivier zelf verzorgen.”
Voor dit laatste is de Nederlander Piet Dekker ingeschakeld. Deze voormalige havenmeester van IJmuiden runt nu een eigen adviesbureau en was begin juli bij Suma op bezoek om voor het eerst bij het project te gaan kijken. Boerenveen: “Dekker gaat ons adviseren over pontons, de keuze tussen een duw- of trekboot, het omgaan met sluizen, waar we wat dienen te investeren en het operationeel maken van deze vaarroute. Op die manier krijgen we alles zelf onder controle. Dan ben je onafhankelijk van derden en ben je er zeker van dat je altijd je afspraken met klanten kunt nakomen.”
Autheur: Marleen van Herwijnen
Beeld: Vincent Boon