Ieder jaar reizen tientallen Surinaamse patiënten voor behandeling af naar Colombia, omdat ze in
eigen land niet geholpen kunnen worden.
Parbode-verslaggeefster Carlien Schlüter is één van hen. Met een tumor in haar baarmoeder stapte ze doodziek op het vliegtuig, een kleine drie maanden later kwam ze nagenoeg gezond weer terug. Met dank aan dr. Armando Gaitan-Gaitan.
“Gefeliciteerd, U hebt geen kanker”, zei de vriendelijke arts die mij bij Stichting Lobi te woord stond. ‘Pap 1’ stond op het uitslagbriefje. En ach, naar de gynaecoloog gaan, dat kon wat mij betreft wel even wachten. Geen kanker toch? Een lichte ontsteking van de baarmoeder, dat wel. “Antibiotica is niet zo een goed idee”, gaf ze me nog mee. Dat kon immers de balans in de baarmoedermond verstoren! Enigszins opgelucht ging ik weer huiswaarts. Na enkele weken kreeg ik pijn, erge pijn, niet uit te houden pijn. Dat betekende uiteindelijk een opname in het ‘s Lands Hospitaal, en daarna naar Colombia. Want het bleek wel degelijk kanker te zijn, in een
gevorderd stadium nota bene. Een grote tumor sloot de baarmoedermond geheel af, met uitzaaiingen naar de lymfe in de onderbuik. Over het hoofd gezien door de deskundigen van Stichting Lobi.
Slecht nieuws dus. In eigen land is het nog niet mogelijk om te bestralen, vandaar de tocht naar Colombia.
Dr. Armando Gaitan-Gaitan is één van de zes artsen in het team dat in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá klaarstaat om de door Suriname uitgezonden patiënten te behandelen.
Gaitan is vrouwenarts, oncoloog en radioloog, met een indrukwekkende staat van dienst. Enkele woorden Nederlands zijn hem niet vreemd: zijn schoonmoeder komt van Curaçao en een zoon studeert in Nederland. Een vriendelijke lach, regelmatig verschijnen er pretlichtjes in zijn ogen, en voor alle mensen die onder zijn behandeling staan wordt tijd genomen, veel tijd. Uit niets in zijn houding blijkt dat hier een arts en wetenschapper tegenover mij zit, die aan de wieg heeft gestaan van enkele belangrijke ontdekkingen en daarmee gepaard gaande behandelmethoden.
Het oncologisch centrum van Bogotá is enorm, zowel in oppervlakte als in kennis en kunde. Bovendien wordt een optimale behandeling gekoppeld aan zeer redelijke prijzen. Voorheen werden patiënten via het SZF, op basis van de door Nederland gefinancierde regeling Laagfrequente Aandoeningen (RLA),
doorverwezen naar Nederland. Maar de behandelingen overzee zijn veel duurder dan in Colombia. En hoe goedkoper het is, hoe meer Surinamers in aanmerking komen voor een levensreddende behandeling.
Er komen patiënten uit de hele wereld naar Colombia; de Nederlandse Antillen, Argentinië, Amerika, Panama en Ecuador voorop, en Suriname natuurlijk. De Surinamers hebben twee permanente verblijfhostels met verzorging, voor twintig tot dertig patiënten. “Nee”, zegt Gaitan, “we doen niet echt veel aan marketing”, de vraag staat hem niet zo aan. Hij is de man van, en vooral voor, de patiënten! “Het nieuwe radiatiecentrum is bijna klaar, met alle gadgets en toys, betreffende hightech radiatiemogelijkheden, inclusief de stereotactische radiochirurgie.”
De ontwikkelingen gaan zo vreselijk snel, Gaitan en zijn team ontwikkelden geavanceerde apparatuur om patiënten mee te behandelen en in de 12 maanden die nodig waren om het instrument ‘fabrieksklaar te maken’ verscheen er alweer een nog geavanceerder instrument op de markt. Geleverd door dezelfde fabriek. In de medische wereld is de concurrentie net zo dodelijk als de kanker die er bestreden wordt: moordend!
“De hematologie staat al aan de top”, zo gaat Gaitan verder. “We doen diagnostiek in de breedste zin van het woord, voor borst-, prostaat- en baarmoederkanker zijn er speciale diagnostiekcentra en onze pet-scan en CT-scans zijn de meest geavanceerde instrumenten ter wereld.” Bovendien is er een speciale
unit voor de vaccinatie van het Humaan Papilloma Virus (HPV) en de pap-onderzoekingen. Dat onderzoek is volgens de arts een ‘hell of a job’, en baanbrekend werk via het nationaal kankerinstituut van Colombia. “Vaccinatie is nu nog geen echte optie, juist omdat er nog niet breed kan worden gevaccineerd. Liever wachten we nog even tot er meer virussen bestreden kunnen worden.”
Vijftien jaar geleden begon de HPV-detectie, een giga klus. Gaitan en zijn team werkten aan het maagkankervirus en ontdekten destijds het eraan verwante HPV in de baarmoedermond. “Zonder de fysieke controle is het pap-smeer-onderzoek waardeloos!”, zegt Gaitan. “Iedere seksueel actieve vrouw moet een eigen vrouwenarts raadplegen en zich minstens een keer per twee jaar laten controleren op het virus. Men gaat toch ook elke keer naar de tandarts op controle? Zo moet het ook met de baarmoeder gaan!”
Nu populair
