De prijs van rijst heeft ongekende hoogten bereikt. Prettig voor boeren en handelaren, minder aangenaam voor de consument. Wereldwijd zijn hele volksstammen uit protest de straat opgegaan. De vraag is wanneer de grens wordt bereikt. En staat ons een echte voedselcrisis te wachten?
Niet alleen de prijs van rijst is explosief gestegen, ook producten als graan, maïs en spijsolie volgen deze trend. Het is een zorgwekkende ontwikkeling, vooral voor zij die het toch al niet breed hebben. De dagelijkse portie rijst of een broodje als ontbijt kunnen zij nauwelijks meer betalen. Ook voor menig Surinamer wordt het steeds moeilijker.
De grondstoffenprijzen bleven de afgelopen drie decennia redelijk stabiel, onder meer doordat voedselvoorraden werden aangelegd. De wereldwijd stijgende vraag naar grondstoffen heeft ervoor gezorgd dat van die voorraden weinig meer over is. Voor een belangrijk deel is dat, ironisch genoeg, te danken aan het feit dat het in voormalige ‘arme’ gebieden, zoals de dichtbevolkte landen China en India, in economisch opzicht geweldig gaat. De bevolking profiteert daarvan en heeft meer geld dan ooit tevoren te besteden.
En terwijl de vraag toeneemt, dreigt er een tekort te ontstaan aan grondstoffen. Met een wereldbevolking die maar blijft groeien, en in 2050 naar verwachting zal zijn gegroeid tot maar liefst negen miljard zielen, stapelen de problemen zich op. Door de toenemende welvaart in ‘arme’ landen wordt bijvoorbeeld de behoefte aan vlees veel groter. Mensen kunnen het zich nu veroorloven. Maar voor elke 450 gram rundvlees, moet de koe 3,5 kilo granen eten. Die granen kunnen dus niet door mensen worden geconsumeerd.
Veel vraag en te weinig aanbod leidt automatisch tot hogere prijzen. Prijzen die overigens worden vastgesteld op handelsbeurzen wereldwijd, zoals in Tokio en Chicago. Lokale producenten en tussenhandelaren hebben daar totaal geen invloed op. Die zijn overgeleverd aan het marktmechanisme van vraag en aanbod en kunnen alleen maar hopen dat voor hun product een redelijke prijs wordt vastgesteld. Dat geldt ook voor Surinaamse boeren en handelaren.
De kans dat de prijzen op korte termijn weer dalen, is klein. Want de vraag blijft bestaan en zal alleen maar groeien. Deskundigen van de landbouwuniversiteit in Wageningen waarschuwen dat als de problemen zich blijven opstapelen en niet snel wordt ingegrepen, een voedselcrisis onvermijdelijk is. De huidige prijsstijgingen moeten worden gezien als een waarschuwing. “Honger is tot nu toe vrijwel altijd het gevolg geweest van armoede en niet van schaarste. Maar dat kan het wel worden als er niet snel wordt geïnvesteerd in nieuwe landbouwtechnieken”, zo waarschuwen de economen.
De crisis raakt ook Suriname keihard. De prijs van een zak rijst is in de afgelopen maanden meer dan verdubbeld, maar ook brood wordt duurder als gevolg van de extreme prijsstijgingen van meel. Dus eigenlijk worden wij hier de dupe van de welvaart aan de andere kant van de wereld.
Wie niet klagen zijn uiteraard de boeren, en in ons land de rijstboeren in het bijzonder. Die kunnen zich rijker rekenen dan voorheen. Maar met hun rijkdom vult de gewone consument zijn maag niet.
Nu populair
