Die, de of het bos?
Wat lidwoorden betreft is het Sranantongo heerlijk eenvoudig, zet ‘a’ voor het zelfstandig naamwoord en je zit altijd goed. Dan de Nederlandse taal! De studenten van het Instituut voor de Opleiding van Leraren worstelden er dagelijks mee. Met het onlangs verschenen Mini-Lidwoordenboek is dát verleden tijd.
Eenentwintig tweedejaars IOL-studenten namen het heft in eigen handen toen ze voor het vak Economie de opdracht kregen een mini-onderneming op te richten. Met hun bedrijfje Creative United 21 publiceerden ze Het Mini-Lidwoordenboek, waarin snel de juiste lidwoorden opgezocht kunnen worden. Het boekje werd gedrukt in een oplage van 2.500 stuks, bevat 13.600 zelfstandig naamwoorden en is met zijn 136 pagina’s lekker handzaam. In de inleiding zijn de verwijswoorden op een rijtje gezet. En er staan regels om het woordgeslacht – mannelijk, vrouwelijk, onzijdig – van groepen woorden te kunnen bepalen. Die woorden zijn dus niet opgenomen. Voor de woorden die niet met regels te vangen zijn en waar het lidwoord vraagtekens oproept, is het opzoeken geblazen.
Aan het product ging een klein marktonderzoek op scholen en onder buren, vrienden en kennissen vooraf. Van de oorspronkelijk drie ideeën bleek het lidwoordenboekje het meest op een behoefte in te spelen. Directeur van Creative United 21, Daphne van Doten: “Als IOL-student komt het lidwoordenboek vooral goed van pas als je een scriptie schrijft. Bij woorden die je in het dagelijks leven weinig gebruikt, ga je vaak twijfelen: is het ‘de’ of ‘het’? Maar het is ook handig voor jonge leerlingen, vanaf zo’n zeven jaar, die aan moeder vragen welk lidwoord het juiste is en zij het soms niet weet. En in krantenberichten staan vaak fouten, dat schept verwarring.”
Van sommige woorden staat de betekenis erbij, van ‘aal’ bijvoorbeeld, wat zowel mestvocht als bier en paling blijkt te betekenen. Wat ons betreft had bij veel meer woorden een korte verklaring gekund, want al op de eerste bladzijde komen we meerdere woorden tegen die ook voor de Parbode-redactie abracadabra zijn: abacus, abandon, abdicatie, abdomen, abituriënt, ablatief… “Dat wordt ons vaker gevraagd, maar we hebben het bewust niet gedaan”, licht Daphne toe, “het is een lidwoordenboek, geen lidwoorden-woordenboek.” Juist!
Er is geput uit het befaamde Groene Boekje, met ruim 1.000 pagina’s een stuk dikker. Een bronvermelding ontbreekt echter. Daphne: “Naast de woorden waarvan het geslacht aan de hand van regels kan worden bepaald, hebben we samengestelde woorden buiten het boekje gehouden. Alleen het laatste deel van samenstellingen hebben we als afzonderlijk woord vermeld, van bijvoorbeeld ‘fotomodel’, ‘model’ en van ‘pasfoto’ ‘foto’. Het boekje is door deze opzet niet zo dik, dus makkelijk mee te nemen én voor iedereen betaalbaar gebleven. Veel scholen hebben belangstelling, zij kunnen het tegen kostprijs aanschaffen.”
Op 1 augustus wordt het project afgerond en krijgen de aandeelhouders hun investering terug, als het meezit zelfs met dividend. “Mevrouw, ik ga u vertellen, ik ben bang voor mijn voorraad, het loopt storm! We denken al aan een tweede druk.”
Auteur: Sandra Wijhenke
Het Mini – Lidwoordenboek is voor SRD 20 te verkrijgen
bij Creative United 21,
telefoon 08-939306, 08-714308 of 08-576767.
Zodra de vergunning rond is, ook in de binnenstad.