Een paar dagen de stoersten
De Surinaamse savanne is één maal per jaar het decor van de Staatsolie Diesel Savanne Rally. Vier dagen lang trotseren 4WD’s de mulle zandgronden. De race begon 31 jaar geleden met een klein groepje vrienden en is uitgegroeid tot de grootste rally van Zuid-Amerika. Met meer dan 80 equipes uit Suriname, Nederland, Italië en de Antillen. Dit jaar werd zelfs een groep rijders uit Brazilië verwelkomd, die een samenwerkingsverband met de Surinaamse Auto Rally Klub (SARK) aan wil gaan. De savannekoorts barst los op internationaal niveau.
Adrenaline raast door de lichamen van de rallyrijders. Het Onafhankelijkheidsplein is afgezet. Keiharde popmuziek schalt uit de boxen en wie geen plekje bij de start heeft kunnen bemachtigen, kan via een groot videoscherm de aanvang volgen. Het is negen uur, vrijdagavond 2 november. De eerste auto vertrekt. Vuurwerk en luid gejoel. De navigator krijgt het eerste routeboek in zijn handen gedrukt. Luchtfoto’s van de stad. Hoe kom je zo snel mogelijk bij de eerste controlepost? De verschillende foto’s schuiven willekeurig in elkaar. Puzzelen, de tijd bijhouden en niet verdwalen.
De rally vindt plaats in de savannegordel, een veertig kilometer brede strip die strekt van Albina in het oosten tot Washabo in het westen. Een erfstuk van de vroegere kust van Suriname die zich miljoenen jaren geleden achter deze gordel moet hebben bevonden. Het huidige savannezand werd door de rivieren voor deze kust gedeponeerd en is door de mens in stand gehouden. Herhaaldelijk kappen en branden heeft ervoor gezorgd dat er op de savanne nauwelijks nieuw bos is ontwikkeld. Midden in de nacht. De eerste racers komen aan bij Billiton. Warme erwtensoep en koppen koffie worden achterover geslagen. Oude rally- vrienden zien elkaar na een jaar weer terug. “De uitzetters hebben het weer moeilijk gemaakt, hè?” Iedereen knikt begripvol. “Ja, je weet nooit wat je kunt verwachten en je weet ook nooit hoe je het gedaan hebt.”
Valstrikken
De rally wordt ieder jaar uitgezet door een groep vrijwilligers van de SARK. Gerard Brunings, de winnaar van vorig jaar vertelt. “Acht maanden lang, ieder weekend, trekken we de savanne in. We zoeken naar nieuwe doorsteken, kappen bomen om en bedenken valstrikken. Het kost heel veel tijd, maar we hebben er geweldig veel plezier in.” Op de teach-in was al een spectaculair filmpje van de uitzetbelevenissen te zien en wie goed oplette kon al verschillende herkenningspunten onderscheiden, hints.
Tijdens de gehele rit veranderen stoere rallyrijders in opgewonden kleine kinderen. Ze pronken met hun auto’s, stralen van plezier en kunnen het alleen nog maar over de race hebben. Niet alleen de routiniers hebben de sfeer omarmd, ook de nieuwelingen hebben het goed te pakken. Alleen valt het ze af en toe best zwaar. Vooral de eerste nacht. Equipe Curaçao: “Het is pikdonker, we rijden voor de eerste keer de savanne in en je hebt gewoon geen idee. Waar ben je, waar moet je naartoe? Je kent de omgeving niet, wij hadden zelfs nog nooit in een savanne gereden en ondanks de adrenaline ben je doodop. We dachten echt: hier komen we niet meer uit! Ja, en dan moet je wel een beetje vals spelen. Een andere auto kruiste ons pad en op hoop van zegen zijn wij aan hem blijven plakken.”
Alle nieuwelingen geven te kennen dat het begin het moeilijkst is. Velen denken de eerste nacht aan opgeven, maar tegen de tijd dat de zon weer op komt, beginnen zij de tactieken van de uitzetters te leren kennen. Een sluw bochtje om een bosje, je moet het wél zien om het paaltje met de aanwijzing tegen te komen. Het is goed opletten.
Over het witte zand, begroeid met verschillende grassoorten, rijdt de karavaan de hele dag door. Langs stukken bos, struiken, mauritiespalmen die drassig grond aangeven, granietrotsen en honderden kasyubomen. De auto’s rijden door elkaar. Twijfel ontstaat als chauffeurs zelfverzekerd in tegengestelde richting aan komen rijden.
De rally is onderverdeeld in vijf verschillende klassen, van een Hoofd- tot een Tourklasse. In principe bestaat een equipe uit twee inzittenden, de navigator en de bestuurder, maar voor de tourklasse is een uitzondering gemaakt; daar mag men ook op de achterbank meehobbelen. De auto’s zijn bepakt met supersonische apparatuur: GPS systemen, laptops, tripmasters en natuurlijk een kompas moeten hulp bieden. Maar veel routes zijn nog niet eerder gereden.
Na navigatie-, kaartconstructie-, lijn- en fotoritten, bereiken de rijders tegen zonsondergang de eerste overnachtingsplek Babunhol. Auto’s krijgen een behandeling, tentjes worden opgezet, er wordt gebaad in de rivier, er is een goedverzorgd avondmaal en natuurlijk de nodige welverdiende biertjes. De meeste rallyrijders kunnen hun ogen niet meer openhouden. De bedden worden opgezocht en de volgende morgen geven vuurwerkknallen al vroeg het nieuwe startsein.
Wereldkaart
De Brazilianen zijn inmiddels gearriveerd. Na een vermoeiende autoreis van drie dagen vanuit Macapá, besloten ze eerst een nachtje rust te nemen voor ze aan de rally begonnen. Ze zijn met meer dan tien auto’s en maken overal een feest van. Als een auto vast komt te zitten springen ze erom heen. “Viva Brazil, Viva Suriname!”
Ze zijn hier met een doel. De rally naar Brazilië halen en wel volgend jaar. Op de Braziliaanse Expo waar gemiddeld 5 miljoen bezoekers op af komen zullen zij hun nieuwe rally promoten. Ze vragen hulp van SARK, die moet helpen bij de uitzet en organisatie. Iedereen is enthousiast en volgens voorzitter van SARK en rallyrijder Jerry Pocorni zal dit de Savanne Rally echt op de wereldkaart zetten.
Na het vroege opstaan en ritten door de Otto en Berlijn Savanne wordt de zondag afgesloten met een behendigheidparcours. Met veel publieke belangstelling op Zanderij 1 gaan de racers echt los. Wie kan de toeschouwers verrassen met een hoge modderdouche? En de noodzaak om nu niet vast te blijven zitten, is extra groot aangezien de grote hoeveelheid camera’s iedere actie vastleggen. De laatste avond wordt traditiegetrouw gevuld met sketches, ieder land geeft een optreden weg en er wordt veel gedanst. Maar er wordt ook aandacht gevraagd voor een serieuzere zaak. Deze rally zijn er acht aanrijdingen geweest. Gelukkig niet ernstig, maar volgens directeur Mark Waaldijk van hoofdsponsor Staatsolie wel een dieptepunt, zeker vergeleken met voorgaande jaren toen het aantal ongelukken op nul stond. Hij zegt dat als de mensen niet voorzichtiger gaan rijden hij zich als sponsor zal moeten terugtrekken. “Dit is niet aanvaardbaar.” Er wordt gefeest tot in de late uurtjes, terwijl fanatieke mannen zich verdringen om de perfecte routekaarten, die aan de muur zijn opgehangen. De uitslag is drie avonden later. De sfeer is uitgelaten, maar voor de meesten maakt het niet uit wie er wint, het is een beleving op zich. Maar als bekend wordt gemaakt dat equipe Schuitemaker en Kappel de Savanne Rally 2007 hebben gewonnen, schieten de tranen bij de grote stoere mannen toch in de ogen.
LANA LEACH