Moord op de weg
Het verkeer in Suriname wordt steeds gewelddadiger. Het aantal doden en gewonden neemt de laatste jaren structureel toe, maar toch blijven velen als gekken rijden. Natuurlijk ligt de grootste verantwoordelijkheid bij de weggebruiker zelf, maar de overheid laat ook flinke steken vallen.
Bij het ter perse gaan van dit nummer liep de meter op de verkeersdodenbarometer al aardig in de richting van de zeventig. Als die tendens zich voorzet staat de balans aan het eind van dit jaar boven de tachtig, waarmee de stijgende lijn van de afgelopen jaren wordt doorgetrokken.
Uitgaande van het aantal verkeersdoden afgezet tegenover de nog geen half miljoen zielen die ons land telt, is Suriname een van de meest onveilige landen in de wereld. In de landen van de Europese Unie, met in totaal bijna vijfhonderd miljoen inwoners, vallen ieder jaar zo’n veertigduizend doden. Een indrukwekkend aantal, maar de kans dat je in Suriname als gevolg van een verkeersongeluk vroegtijdig het leven laat, is aanmerkelijk groter.
In Suriname komt ieder jaar per 6.000 inwoners één verkeersdeelnemer om het bleven. Binnen de landen van de Europese Unie ligt die verhouding op 1:25.000. En in Nederland, dat tot de meest verkeersveilige landen in de wereld behoort, is de kans ‘slechts’ 1 op 50.000 om op de weg het loodje te leggen. Zelfs op Curaçao, toch ook geen schoolvoorbeeld als het gaat om verkeersfatsoen, is het veiliger op de weg dan in Suriname. Daar valt ieder jaar per tienduizend eilandbewoners een dode.
Jojo
Opvallend is dat het aantal verkeersdoden sinds 2001 structureel stijgt. In de ruim tien jaar daarvoor, tussen 1990 en 2001, schommelde het aantal slachtoffers als een jojo op en neer. Met als dieptepunt 1991 en 1992, toen een recordaantal van respectievelijk 87 en 88 doden vielen. Het jaar 1994 daarentegen vielen kwamen slechts 31 mensen om het leven.
Maar vanaf 2001 is de schommel alleen maar omhoog gegaan. Voor een deel valt dat te verklaren, want in die tijd begonnen de werkzaamheden van het Chinese Dalian vruchten af te werpen en konden weggebruikers weer beschikken over glad asfalt zonder kraters. Voor iedere wegpiraat een onweerstaanbare voorwaarde om knoeihard te gaan racen. Met steeds zwaardere ongevallen als resultaat. En dus meer doden en gewonden.
Wie zich afvraagt hoe het komt dat we ons leven niet meer zeker zijn in het verkeer, moet op een willekeurige dag langs de Indira Gandhiweg tussen Paramaribo en Lelydorp gaan staan, dodenweg nummer 1. Ver van de wegkant af, want de kans dat een piraat de controle over het stuur verliest en je ondersteboven rijdt, is akelig groot. Maar ter plekke begrijp je opeens waarom de verkeersdoden bij bosjes vallen. Wat menig autobestuurder hier uitvreet, kun je zelfs niet in een nachtmerrie bedenken. Scheuren over het fietspad om de files te omzeilen, inhalen op plaatsen waar dat door iedereen met ook maar enigszins hersens onder het schedeldak voor totaal onmogelijk wordt geacht en vooral hard rijden, heel hard rijden. De zotten die het lef hebben om de meter naar 140 kilometer per uur of zelfs meer te laten oplopen, zou je niet te eten willen geven.
Maar waar is de politie? Dat is een vraag die iedereen zich al jaren stelt. Op gezette en vooral voorspelbare tijden worden op standaardplekken, zoals in de Wilhelminastraat en bij de gele brug op de Tourtonnelaan, wel eens een paar automobilisten en bromfietsers naar de kant gedirigeerd. Waarbij, dienstklopperig maar terecht, vooral naar de papieren wordt gevraagd. Maar op de Indira Gandhiweg en andere racetrajecten de snelheid controleren, komt niet in de agenda van oom agent voor.
Smoes
De meest genante smoes, na weer een dodelijk verkeersongeval, kwam van een politiefunctionaris die tegenover journalisten laconiek verklaarde dat het geen doen is om snelheidscontroles uit te voeren. De benodigde meetapparatuur is er al jaren, maar naar zijn zeggen zou het hele korps ervoor nodig zijn om te controleren. Het is een publiek geheim dat niemand bij de politie weet hoe het controleapparaat werkt, maar een kind weet dat je met een mannetje of tien, hooguit twintig, snelheidsduivels tegen de lamp kunt laten lopen. Een fraai staaltje van aangeboren luiheid of de kop in het zand steken.
Komt nog bij dat wegcriminelen nauwelijks worden gestraft, als ze een ongeluk hebben veroorzaakt. Schiet in het wilde weg met een uzi en er wordt je zonder pardon moord of doodslag ten laste gelegd, maar rijdt iemand je door je schofterige rijgedrag dood, en je loopt binnen de kortste keren weer vrij rond. Als je al vast komt te zitten. In het ergste geval krijg je een dagvaarding voor dood door schuld. En mag je met je rijbewijs op zak vervolgens gewoon weer in je rijdende moordmachine stappen.
Als men al een echt rijbewijs heeft. Zolang agenten die het rijexamen afnemen bereid zijn om tegen forse betaling (zo’n srd 750) het begeerde document af te geven, (of srd 1500 als je net gezakt bent en tóch wilt slagen) zal het Surinaamse verkeer een Russisch roulette blijven dat vele slachtoffers eist.
Beschermen
De overheid behoort de samenleving zo goed als mogelijk te beschermen tegen moordenaars, verkrachters, pedofielen, dieven en ander gespuis. Dus ook tegen lui die lak hebben aan de verkeerswetgeving en doorlopend de levens van anderen in gevaar brengen. Zeker in de wetenschap dat jaarlijks meer mensen door verkeersongevallen dan door moord omkomen.
De deskundigen van het ministerie van Openbare Werken zouden zich ook eens achter de oren moeten krabben en zichzelf moeten afvragen of ook zij niet deels schuld hebben aan de huidige slachtpartij op de wegen. De keurige lagen Chinees asfalt in combinatie met de absurde toename in de afgelopen jaren van het aantal auto’s, schreeuwt om een goed doordacht verkeersplan, waarbij de veiligheid van de deelnemers enigszins kan worden gegarandeerd.
Maar het beleid vanuit het departement kun je, als je het al beleid wilt noemen, het beste bestempelen als ad hoc. Te pas en te pas worden rommelige verkeersdrempels neergelegd, op veel plaatsen ontbreken verkeersborden en de rotondes die beetje bij beetje het straatbeeld gaan bepalen deugen deels voor geen meter. Als ze al worden opgeleverd, want aannemers staken continue de werkzaamheden omdat ze niet worden betaald. Wat vooral tot dramatische files leidt op de kruising van het Pad van Wanica en de Latourweg, Overigens kun je eigenlijk alleen maar hopen dat die rotonde nooit wordt voltooid, want dit knooppunt wordt gegarandeerd een bron van ellende. Het verkeerspleintje wordt gevormd door monsterlijk grote betonnen constructies, die zelfs een tsunami kunnen tegenhouden. Maar die de situatie er niet bepaald overzichtelijker op maken.
Je kunt er op wachten dat binnen de kortste keren een snelheidsduivel zich daar tegen te pletter rijdt. Maar ja, zo horen we de beleidsmakers van dit land al bij voorbaat zeggen, het is toch vooral de verantwoordelijkheid van de verkeersdeelnemer om in leven te zien blijven.
Grafiek voor verkeersongevallen
1990 55
1991 87
1992 88
1993 62
1994 31
1995 56
1996 50
1997 77
1998 56
1999 74
2000 68
2001 49
2002 61
2003 62
2004 69
2005 76
2006 81
Bron: Korps Politie Suriname