Sinds 2003 valt er een last van de schouders van gemiddeld twintig gezinnen. Verpleeghuis Evie op plantage Ellen in Commewijne neemt de verzorging van maximaal 28 bedlegerige ouderen op zich. Een ideale plek om je laatste dagen te slijten, maar voor de gemiddelde berooide bejaarde slechts een droom die nooit verwezenlijkt zal worden.
Een pas aangelegde bloementuin wordt omlijst door een aantal ruime vertrekken. Een verpleegster rijdt een bejaarde vrouw tot naast de vogelkooi, dat rond het middaguur functioneert als wachtstation langs de route naar de slaapkamers. In de eetzaal aan de andere kant van het gebouw geniet de rest van de bewoners nog na van het middagmaal. Verpleeghuis Evie in Commewijne is een unieke oase van zorg en rust voor hulpbehoevende bejaarden.
Behalve aan dementerende ouderen biedt Evie als enige in het land zorg aan iedereen die daar volledig van afhankelijk is. Zo maakt de meest afhankelijke groep senioren aanspraak op een perfect verzorgde woonplek, compleet met til-liften, minilaboratorium en entertainment. Alleen mensen die geheel zorgafhankelijk zijn, worden toegelaten. Zij kunnen er wonen voor de tijd die hen nog rest, terwijl ze al dan niet terminaal ziek zijn. Tijdelijk verblijf voor revalidatie behoort ook tot de mogelijkheden en het tehuis heeft zelfs een keer een gehandicapte jongen van 28 opgenomen, om de familie even te ontlasten.
Het begon allemaal met de oude meneer en mevrouw Koenraadt, schoonouders van de huidige zakelijk directeur. Zij kwamen twintig jaar geleden in Commewijne wonen terwijl ze in Paramaribo als bejaardenverzorgers werkten. Toen ze genoeg geld hadden verzameld, bouwden ze bejaardentehuis Simba. Omdat bedlegerige patiënten intensievere begeleiding nodig hebben, ontstond al snel het idee om verpleeghuis Evie op te richten. Zo werd zorgafhankelijke bewoners van Simba een nieuwe woonplek aangeboden.
Gewrichten
Sinds december 2003 houdt een staf van in totaal 37 verzorgenden, keukenhulpen en ondersteunende medewerkers zich dag en nacht bezig met het wel en wee van de bewoners. Iedere vrijdag loopt een arts van de polikliniek in Tamanredjo visite en twee keer per week doet een fysiotherapeut oefeningen met de bewoners. De rest van de week zien de verzorgenden erop toe dat de gewrichten van hun patiënten niet helemaal vast komen te zitten. Ze herhalen de oefeningen van de fysiotherapeut en brengen de bewoners af en toe naar de gymzaal van een nabij gelegen school. Ook mevrouw Koenraadt senior doet haar best om de bewoners wat afleiding te geven en neemt de bejaarden een keer in de week mee naar haar huis om iets leuks met ze te gaan doen.
Mevrouw Koenraadt junior, zakelijk directeur, ontvangt dan ook dagelijks aanvragen en telefoontjes van mensen die een familielid voor een zorgplek willen aanmelden. Koenraadt: “Na zo’n telefoontje geven we formulieren mee om in te vullen. Daarna volgt een intakeprocedure, om te bepalen of iemand aan de voorwaarden voldoet en om het financieel allemaal rond te krijgen. Vooral dat laatste is wel eens lastig.”
Met dertien bewoners is het verpleeghuis momenteel nog niet eens voor de helft gevuld. Koenraadt: “Het grootste probleem is dat verpleegzorg niet verzekerd is in Suriname. We hebben hier twintig sociale plekken, voor patiënten met een on- en minvermogendenkaart. Voor die mensen betaalt de overheid net niet de helft. Dan komt er nog een beetje geld van de AOV van de bewoner bij en hebben sommige bejaarden een pensioen. Maar na al die jaren is dat menigmaal zo in waarde gedaald dat we het kunnen verwaarlozen.” Vaak komt het zwaartepunt van de kosten dan op familie te liggen, voor wie fysieke zorgen ingeruild worden voor financiële.
Kosten
Voor 2.600 srd per maand zijn de lopende kosten gedekt, maar is nog niet in onderhoud en materiaal voorzien. Daarvoor is Evie afhankelijk van gulle gevers: donateurs en Nederlandse verpleeghuizen die ‘oude’ materialen wegdoen. Carla Veenendaal, hoofdverpleegkundige: “In Nederland worden spullen erg snel afgeschreven. Meestal ziet het er allemaal nog prima uit. Ik heb daar veel contacten en het is dan ook erg gemakkelijk voor mij om aan materiaal te komen. Het probleem ontstaat pas als we de spullen hierheen willen vervoeren.”
Lanti laat haar verantwoordelijkheden schieten op dat punt, vindt Veenendaal: “De Surinaamse overheid zorgt slecht voor haar senioren. De gemiddelde leefsituatie is de laatste jaren een stuk slechter geworden. Mensen moeten harder werken om het hoofd boven water te houden, zodat de zorg voor een bejaard familielid hen vaak te veel wordt. Vroeger zat moeder thuis om voor haar kinderen en ouders te zorgen, nu moet ook zij fulltime werken. Bedlegerige bejaarden liggen vaak hele dagen in hun eentje op een kamertje, zonder dat iemand naar ze omkijkt.”
In Evie proberen ze er desalniettemin het beste van te maken. Koenraadt: “We staan voor alle verzoeken open en doen ons best om de financiën rond te krijgen. Maar 24-uursverpleging is nu eenmaal kostbaar. En ik kan de verpleegsters moeilijk vrijwillig laten werken.”
INGE VAN DER HOEVEN
Nu populair
