Mythen over de slavernij
Een van mijn vrienden, die anoniem wenst te blijven, pleegtte zeggen: Surinamers wensen niet gehinderd te worden door het bezit van kennisvan zaken. Dit vermindert namelijk hun mogelijkheden tot raaskallen. Aan dezewoorden moest ik denken toen ik op emancipatiedag weer het geraaskal moestaanhoren van al die betweters die hun mening over de slavernij enslavernijtoestanden meenden te moeten ventileren. Wij weigeren om kennis teverwerven door middel van lezen en belonen domme uitspraken met applaus zodradie in onze kraam te pas komen.
Als het over slavernij en slavernijtoestanden gaat, bestaan er vele mythen. Die moeten worden doorgeprikt. Mythe 1. Alleen zwarten waren slaaf. Overal in Europa bestond slavernij. Mythe 2. Alleen zwarten werden mishandeld: Onzin: na de mislukte slavenopstand van Spartacus werden zesduizend slaven aan het kruis genageld. Als een Ierse slaaf wegliep, werd hij op zijn voorhoofd gebrandmerkt met de letters F.T., voor fugitive slave, of levend verbrand. Mythe 3. Alleen zwarten hebben geleden van slavernijtoestanden: Onzin, complete landen zoals Cuba, Haïti, en Jamaica werden ontvolkt. Alleen al op Haïti stierven binnen enkele jaren bijna een half miljoen Indianen. (Sommige bronnen vermelden zelfs meer). Mythe 4. Nederland was het laatste land om de slavernij af te schaffen. Onzin. De Verenigde Staten 1865; Rusland 1865; Portugal 1869; Spanje 1886; Brazilië 1888: En wat te denken van Afrika zelf? Ethiopië 1932; Saoedi-Arabië 1962; Mauritanië 1980. De laatst vermelde waren onafhankelijke landen die door blanke landen moesten worden gedwongen om de slavernij af te schaffen. Mythe 5. Nederland heeft zijn welvaart te danken aan de West Indische Compagnie (WIC), die zich met slavenhandel bezighield. Onzin: als de compagnie zo winstgevend was, hoe komt het dan dat zij tot tweemaal toe failliet werd verklaard en in 1790 werd opgedoekt? Bovendien werd de compagnie opgericht door een Belg, Willem Usselincx geheten, en de aandelen (6000 gulden per stuk bij oprichting) bevonden zich vooral in buitenlandse handen. Mythe 6. Het waren de blanken die slavernij introduceerden in Afrika. Onzin: toen de blanken er voet aan land zetten dreef de gehele economie van dat continent al op de slavenhandel. De blanken gingen bovendien niet zelf de bossen in om slaven te maken maar kochten die gewoon van zwarten. Mythe 7. Slaven werden in Suriname het ergst mishandeld. Onbewezen stelling. Bovendien werden de huisslaven beslist niet zwaar mishandeld (tegen de logica). Mythe 8. Slaven werden in Afrika behandeld als familieleden. Onzin. Als een potentaat overleed, werd hij met al zijn slaven begraven. Mythe 9. Slaven werden met duizenden in zee gedumpt. Tegen de logica. De slavenhalers zouden wel wijzer wezen dan hun kapitaal zomaar te dumpen. De waarheid is dat zij werden gedumpt wanneer goedwillenden in aantocht waren om hen te bevrijden. Neen: men neme een voorbeeld aan de Joden die niet blijven jammeren over de meer dan zes miljoen rasgenoten die in gaskamers omwille van hun ras werden omgebracht maar thans hard werken aan de vorming van een krachtige staat waar u tegen gezegd mag worden. Het gejeremieer over het slavernijverleden stempelt ons tot stakkers en arme zielenpoten. Ik herinner mij de uitspraak van een zwarte man bij de aanschouwing van het slavernijmonument in Amsterdam: “Ik ben maar wat blij dat mijn voorouders in Suriname terecht waren gekomen. Ik durf er niet aan te denken wat ik zou zijn geworden als ze in Afrika waren achtergebleven.” |