Er is een schrijnend tekort aan betaalbare percelen enwoonruimte voor Surinamers. De woningnood blijkt dagelijks al uit vraag enaanbod op de particuliere markt zoals het in de media verschijnt. Inadvertenties in de vier dagbladen en de Via2000 zijn de aangeboden huurruimtengemiddeld tien tot twintig maal zo duur als de gevraagde ruimten. Bovendien isde markt toegespitst op stagiaires en toeristen aan wie driekwart van dewoonruimten, gemeubileerde woningen en appartementen, wordt aangeboden.
Legewoningen zijn er in Suriname genoeg, maar die zijn meestal eigendom vanSurinamers die in Nederland wonen en deze voor keiharde dollars of euro’s terbeschikking stellen. Vooral voor jongeren die voor een minimumsalaris werkenvan 300 tot 400 SRD (ongeveer 100 euro) per maand, is dat onbetaalbaar. Ookongeschoolde arbeiders zoals winkelverkopers, fabrieksmedewerkers,administratieve krachten, koksmaatjes, en de ‘beter’ betaalde schoonmaaksterskunnen die financiële last niet aan.
In eenideale situatie kun je met zo’n salaris een zevende deel van je inkomenbestemmen voor het huren van een woning. Een vijfde deel is ook nog te doen,maar meer maakt het onmogelijk om in je normale onderhoud te voorzien. Zelfbouwen zou een uitweg kunnen bieden, maar de prijzen van grond, bouwmaterialenen de bijkomende arbeidskosten maken dat voor menigeen ook onmogelijk.
Bouwprojectenmet betaalbare woningen (zoals Habitat, Lisp, Sekrepatu) zijn er mondjesmaat,maar bieden slechts een druppel op de gloeiende plaat. En weliswaar kun je viaHabitat en Lisp met een vereist minimumloon van 175 SRD een zachte leningkrijgen, maar daarmee heb je nog geen perceel. En wachten op de overheid staatgelijk aan een gebed zonder eind. En het is een publiek geheim dat je deel moetuitmaken van het Nieuw Front om enigszins kans te maken op toewijzing van eenstukje domeingrond.
Voor wieniet dat voorrecht heeft en zelf geen dikgevulde portemonnee heeft om zelf ietste kunnen kopen of te bouwen, is overgeleverd aan de jungle die huurmarkt heet.En waarbij je maar moet slikken wat de verhuurder allemaal van je eist. Tijdensde roerige jaren tachtig werden in Suriname vele structuren van de rechtsstaatondermijnd. Zo ook de huurcommissie, waarin taxateurs zitting hadden, dievroeger geraadpleegd kon worden. Bijvoorbeeld bij een plotselinge, alsonbillijk ervaren huurverhoging.
Door dedevaluatie van de Surinaamse gulden zijn de bouwkosten in de loop der tijdflink de pan uit gerezen. De vraag is echter of de huurprijzen die wordengevraagd wel redelijk zijn? Er is nog steeds een vaste formule om dat uit terekenen: de huur van een jaar mag in totaal 1 /7, een zevende van de bouwsomzijn. Navraag bij bouwkundigen leert dat voor een eenvoudig nieuw optrekje, metalleen de basisbenodigdheden de bouwkosten 300 Euro zijn per vierkantemeter.Stel dat het een simpel appartement is van vier bij zeven meter met eenkitchenette, bad en toilet. Bouwkosten: 28 vierkante meter maal 300 euro is8.400 euro.De huurprijs van een jaar voor dit appartement mag dan een zevendedeel van 8.400 euro zijn, ofwel 1.200 euro, wat neerkomt op honderd euro permaand.
Het magduidelijk zijn dat iemand met een inkomen van 400 SRD dit niet kan ophoesten.Dus dan zullen twee mensen met dat salaris dit appartement moeten delen en dehelft van hun inkomen aan huur uitgeven. Of je moet twee baantjes hebben, metals gevolg dat het onderkomen alleen een plek is waar je tussen het werken doorslaapt.
Kortom, wieeen fatsoenlijk dak boven het hoofd wil hebben, maakt met een laag inkomen inSuriname weinig kans of moet zich drie slagen in de rondte werken en er tweewerkgevers op nahouden. Voor wie dat niet op te brengen is, rest niets andersdan te wachten op betere tijden, waarin de al jaren door opeenvolgenderegeringen beloofde aanpak van de woningnood eindelijk wordt gerealiseerd.
|
De gezichten van (ver)huurders Na zevenjaar zoeken vond de 36-jarige vrijgezel Manuel een lief huisje van twee verdiepingen van zes bij acht meter op het zijerf van zijn oom, voor 250 SRDgoed betaalbaar van zijn loon dat in tien jaar van 500 tot 800 SRD is gestegen.Hij huurt het al vijf jaar en maakt geen moeite om iets op zijn familiegrond ineen randdistrict te zetten, aangezien zijn vele studie- en sport activiteitenhem in de stad houden. Voorheen huurde hij een kamer bij een andere oom endaarvoor woonde hij tot zijn 29e bij zijn moeder. Cynthia konop haar 29e het oude huis van haar oudoom in de stad betrekken toen haar zuster verhuisde. Ze verdient inmiddels met twee jobs 1200 SRD en kan zo het prijzigeonderhoud aan. Daarnaast lost ze een perceel op Maretraite-V af om zelf overeen jaar te gaan bouwen. Cynthia heeft drie jaar een huis gehuurd, twaalfkilometer buiten het centrum van Paramaribo. Maar omdat de eigenaresse de huurieder jaar met vijftig Amerikaanse dollars verhoogde, ging de lol hier snelvanaf. Ze zag kans om via een zekere Marleen Balata (wat later een valse naambleek te zijn) een huisje te huren voor 250 SRD. Maar ze bleek na deaanbetaling te zijn opgelicht. Bijna dertig anderen dachten het huis ook tehebben gehuurd na een voorschot te hebben gegeven. De oplichtster in kwestieliep na vier maanden politiecel weer vrij rond… Roy (41) verhuurt zijn drie appartementen van vier bij acht meter voor 150 euro permaand. Hij heeft zijn eigen huis en de appartementen kunnen bouwen met zwartwerken in Nederland. Zijn huurders zijn steeds Surinamers die het voor enkelejaren huren. Van de zes huurders die hij in de afgelopen vijf jaar in zijnappartementen met basismeubilering heeft gehad, waren vijf rustig en trouwbetalend, een van hen was een notoire wanbetaler. Deze is inmiddels het appartement uitgezet. Jane (45) heeft een groot boven en benedenhuis geërfd. De gemeubileerde benedenwoning verhuurt ze voor 150 euro per maand. Ze heeft in drie jaar tijd twee huurdersgehad, beide keren een Surinaams echtpaar dat rustig was en op tijd betaalde.Bij voorbaat koos ze niet voor Marrons, herkenbaar aan spraak en naam, omdatdie een wooncultuur hebben die maakt dat ze elk familielid in de stad opvangen.En ze wou geen gebouw delen met ‘een stam binnenlandbewoners’. Ook eenpotentiële huurster die ruw Guyanees sprak heeft ze met een kluitje in het rietgestuurd.
Eugene (70) verhuurt al tien jaar twee appartementen die met behulp van het stagecentrum voor zes tot acht maanden per jaar onderdak aan stagiaires biedt. Hij zegtnooit aan Surinamers te verhuren. ‘Omdat je die niet kwijt raakt als je dat zouwillen. En ik heb ook niet het idee dat ze op tijd zullen betalen.
|
Nu populair
