De leeftijd om een Nederlands uitke-ring te krijgen in het kader van de Algemene Ouderdoms Wet (AOW), gaat geleidelijk aan omhoog. Dat raakt ook veel mensen in Suriname, waar op dit moment 2.600 AOW-gerechtigden wonen die jaarlijks gezamenlijk twaalf miljoen euro ontvangen. Zij blijven buiten schot, maar op den duur moe-ten nieuwe AOW’ers langer wachten.
Ramon Bundel geniet al een tijdje van een AOW-uitkering. “Kort voordat ik 65 werd heb ik een aanvraag ingediend. Je bent aan bepaalde procedures gebonden, maar je bent via de Nederlandse ambassade ook gauw geholpen. Een maand voor je jaardag krijg je vervolgens bericht dat je in aanmerking komt. Het is goed geregeld, je krijgt het gelijk met je vijfenzestigste. Ik vind het wel goed zo. In vergelijking met de Algemene Ouderdom Voorziening (AOV) van Suriname is het verschil heel duidelijk. Hier is het een voorziening. Men kan je honderd beloven of dat je een verhoging krijgt, maar je krijgt het niet of het laat te lang op zich wachten. Ik ben overigens wel blij dat we AOV krijgen. Vooral als je geen pensioen hebt. Alle kleine beetjes helpen. Maar ik ben vooral blij met mijn AOW uit Nederland, dis’na Gado gi.”
In Suriname zijn ruim 2.500 mensen die maandelijks een AOW-uitkering ontvangen. Iedereen van 65 jaar of ouder die tussen zijn of haar vijftiende jaar en 65e in Nederland heeft gewoond, komt in aanmerking voor AOW, die al gauw kan oplopen tot enkele honderden euro’s per maand. Vanaf 2020 zal de AOW-leeftijd op 66 jaar komen te liggen en wordt in 2025 naar 67 jaar verhoogd.
Maar volgens Gerard van der Schuur, Social Affaires Attaché van de Nederlandse Ambassade in Suriname, zijn de gevolgen vooralsnog niet ingrijpend. Hij is in dienst van de Sociale Verzekeringsbank (SVB), maar werkt ook voor het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) en de Nederlandse Belastingdienst. Hij houdt zich onder meer bezig met dienstverlening aan (potentiële) AOW-klanten, voorlichting en handhaving.
“De dienstverlening aan (potentieel) AOW-gerechtigden is vooral maatwerk, omdat we al deze klanten persoonlijk ontmoeten voor het aanvragen van hun AOW-pensioen en jaarlijks voor het invullen van het levensbewijs. Ook assisteren we bij het opgeven van wijzigingen of het vlottrekken van een pensioen of uitkering. En indien gewenst adviseren wij klanten inzake het aanvragen van een particulier pensioen of we helpen bij het invullen van een belastingaangifte.”
Beslaglegging
”Als een klant getroffen wordt door een volledige beslaglegging op zijn pensioen, proberen we te bemiddelen met de deurwaarder of andere beslaglegger. We doen dit door van maandag tot en met donderdag spreekuur te houden op het bureau Sociale Zaken bij de Nederlandse Ambassade. Op vrijdag bezoeken we de bedlegerige of hoogbejaarde klanten. Sinds 2009 hebben we ook een spreekuur in Coronie en Nickerie, zodat de klanten daar niet naar Paramaribo hoeven te reizen voor het invullen van hun formulieren. Mijn assistente is op vrijdag ook regelmatig in Lelydorp. Tenslotte vervul ik een actieve rol bij de controle op de naleving van de AOW.”
Eenvoudig
Volgens Van der Schuur is het betrekkelijk eenvoudig om AOW aan te vragen, ook als je niet in Nederland woont. “De kans dat buiten Nederland geen aanvraag wordt ingediend is relatief klein. Veel mensen die in het buitenland wonen en een woon- of werkverleden in Nederland hebben, zijn zich bewust van hun rechten, ook in Suriname. Vooral de mofokoranti werkt uitstekend, wat tot een toenemende vraag heeft geleid. Als mensen enkele maanden voor het bereiken van de 65-jarige leeftijd hun aanvraag indienen, dan wordt het pensioen op tijd uitbetaald. Wordt het te laat ingediend, dan wordt met terugwerkende kracht van een jaar alsnog uitbetaald.
Omdat bleek dat er nog steeds mensen waren die niet op de hoogte waren van hun recht op AOW, zijn voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Sindsdien komt het nog maar sporadisch voor dat mensen verzuimen op tijd AOW aan te vragen. Je behoudt recht zolang je leeft.”
De in Nederland veel besproken en bekritiseerde wijziging van de AOW-leeftijd, heeft ook voor rechthebbenden in Suriname pas op langere termijn gevolgen. Van der Schuur: “De verhoging geschiedt in twee stappen van 65 naar 67 jaar. Alle mensen die voor 1 januari 2010 55 jaar of ouder zijn, houden op 65-jarige leeftijd recht op AOW. Daarna zal vanaf 2020 de AOW-leeftijd op 66 jaar komen te liggen en wordt de AOW-leeftijd in 2025 naar 67 jaar verhoogd.
”Daarnaast zijn er andere wijzigingen op komst. In de eerste plaats is het zo dat het AOW-pensioen wordt stopgezet indien een AOW’er gedetineerd wordt na 1 oktober 2009. Hij krijgt dan vanaf de maand volgend op zijn detentie geen AOW meer. Het recht herleeft weer, zodra de detentie wordt beëindigd. Verder zijn er enkele bezuinigingsmaatregelen die de AOW raken. De AOW-partnertoeslag wordt in 2010 met zes procent verlaagd en de AOW-tegemoetkoming, bedoeld als koopkrachtcorrectie, wordt verlaagd met een bedrag van 26 euro per jaar. De regeling voor AOW-partnertoeslag krijgt een leeftijdsbeperking, zodat in de toekomst alleen partners vanaf 55 jaar in aanmerking komen. Jongere partners van AOW-gerechtigden worden zo aangemoedigd te gaan werken. Ten slotte wordt de AOW-partnertoeslag in 2015 helemaal stopgezet.”
Gebrek
Humphrey Perk ligt niet wakker van de veranderingen. Hij wordt binnenkort 65 en heeft zijn aanvraag inmiddels ingediend. Hij werd op het spoor gezet door familie, omdat het in eerste instantie niet tot hem doordrong dat hij in aanmerking kwam. “Het is wel een gebrek dat dit niet agressiever bekend wordt gemaakt. Velen keren terug naar Suriname of zijn al teruggekeerd en moeten dus geattendeerd worden hierop.
“Ik kwam er achter door een familielid dat al AOW heeft en een informatieblad van de Sociale Verzekeringbank uit Nederland ontvangt. Daarin las ik dat ik hier ook gebruik van kan maken en welke weg ik moest bewandelen. Daarna ging het snel, mede dankzij de hulp vanuit de ambassade. Voor mij is deze AOW echt welkom. Het is een leuk appeltje voor de dorst.”
Nu populair
