‘Parradox’ gaat over het leven van de controversiële filmmaker Pim de la Parra. In deze persoonlijke documentaire belicht regisseur In-Soo Radstake (Seoul, 1979) de veelzijdige cineast. ‘Parradox’ gaat eind september in première op het Nederlands Filmfestival in Nederland en tijdens het filmfesti-val van The Back Lot in Suriname.
Een Koreaanse cineast die binnen korte tijd zijn tweede film in Suriname maakt?
“Dit ligt genuanceerder. Ik ben geboren in Zuid-Korea en toen ik drie maanden oud was, geadopteerd door Nederlandse ouders. Dus ik ben eigenlijk een gewone Nederlandse jongen met Koreaanse roots. Dat laatste heeft er ook mee te maken dat ik de film ‘Made in Korea’ heb gemaakt. Deze film heeft min of meer gezorgd voor mijn eerste kennismaking met Suriname.”
Je hebt al een eerdere film gemaakt, die zich in Suriname afspeelt: ‘Het is zo fijn om Surinamer te zijn’. Vanwaar die link met Suriname?
“Op het Back Lot filmfestival van 2006 is ‘Made in Korea’ getoond Daar ben ik in contact gekomen met Eddy Wijngaarde en natuurlijk met Pim. Ik moet zeggen dat ik toen al geraakt was door de Surinaamse samenleving; het leven, de mensen, het lekkere eten en zo kan ik nog even doorgaan. Toen Eddy me vroeg waarom ik mijn volgende film niet in Suriname wilde maken, hoefde ik daar niet over na te denken. Zo kwam ik op het idee om een film te maken waarin Suriname in een iets ander daglicht wordt geplaatst, dan je normaal in Nederland gewend bent, dus niet over corruptie en allerlei strafprocessen. Ik besloot jongeren centraal te plaatsen.”
Vervolgens besloot je een film te gaan maken over Pim de La Parra?
“Nadat ik Pim had ontmoet en bezig was met ‘Het is zo fijn om Surinamer te zijn’ had ik al het plan gevat om een film over hem te gaan maken. Vervolgens heb ik een jaar lang aan zijn kop moeten zeuren om hem overstag te krijgen, want hij geloofde er toch niet in dat we zouden slagen om de subsidie voor de film rond te krijgen. We zijn nu drie jaar verder en het is rond.”
Kende je Pim hiervoor al?
“Nou, niet echt. Ik had ‘Wan Pipel’ natuurlijk gezien. Ik heb hem echt in Suriname ontmoet en toen ik met hem aan de praat raakte, ontvouwde zich bij mij het beeld van een markante man, die is zoals hij is. Ik vond het wonderbaarlijk dat iemand die zo belangrijk geweest is voor de Nederlandse en de Surinaamse filmwereld eigenlijk nog nooit is geportretteerd.”
Hoe zou je Pim willen kenmerken als persoon en als filmmaker?
“Pim heeft een prettige persoonlijkheid, maar is niet altijd even makkelijk. Het is in elk geval nooit saai met Pim. Het is iemand die erg belezen is, veel films heeft gezien en veel levenswijsheid heeft opgedaan met hoogte- en dieptepunten. Uiteindelijk een zeer kleurrijk figuur.”
Het beeld dat veelvuldig van Pim wordt geschetst, is behalve zijn talent en kunde ook iemand die de grote doorbraak dankzij zichzelf heeft gemist. Klopt dat volgens jou?
“Ja en nee. Pim heeft een redelijk groot ego, waar overigens niks mis mee is. Dat is één van de redenen geweest waarom hij uiteindelijk zover is gekomen. Ik denk zelf dat hij niet altijd even goed is begrepen en dat hij niet altijd de kans heeft gekregen om nog meer films te maken à la ‘Wan Pipel’. Het was een hele andere tijd in de jaren zestig en zeventig. Los van de kwaliteit van zijn films hebben Pim en Wim er voor gezorgd dat er speelfilms werden gemaakt, dat is in ieder geval één van zijn verdiensten voor de Nederlandse filmwereld.”
Zijn er typische ‘de la Parriaanse’ kenmerken in zijn films?
“Alle films van Pim gaan over Pim zelf. Zijn filosofie is eigenlijk dat die dingen die jezelf hebt meegemaakt en die voor jou van waarde zijn, verteld moeten worden of mensen dat nu willen horen of niet. Over de vraag of zijn films nu allemaal even goed zijn geweest kun je twisten. Ik heb vrijwel zijn gehele oeuvre gezien en steeds komen er autobiografische elementen in voor en/of elementen die zijn visie op het leven weergeven. Pim is wat dat betreft erg standvastig, omdat hij dit alles in de jaren zestig al verkondigde en dat nu nog steeds doet.”
Wat krijgen we in de documentaire ‘Parradox’ te zien?
“Ik probeer de kijker inzicht te geven in de dingen die Pim bezighouden, die eigenlijk een blauwdruk van zijn ziel zijn. Zijn ego, relaties, vrouwen, seks, de dood, spiritualiteit. We proberen dit te koppelen aan zijn persoonlijkheid aan de ene kant en aan de andere kant aan zijn werk als filmmaker.”
Heb je ook aandacht besteed aan de financiële malaise, die hij toch vaak zelf heeft veroorzaakt?
“Tja, zo kun je het ook noemen. Wat wij belangrijk vonden is dat Pim een
autonome kunstenaar is die zich inderdaad nooit bekommerde om de financiële consequenties van zijn films. Zelf zegt hij dat hij geen verzorgend type is dat zich bezighoudt met de dag van morgen of overmorgen, maar vooral met wat er nu gebeurt. Pim heeft een ongekend vermogen om te overleven, wat in de documentaire ook duidelijk naar voren komt en bovendien weet hij altijd mensen om zich heen te verzamelen, die dingen voor hem in orde maken.”
In de film komen waarschijnlijk nogal wat taboes voor. Hoe ging Pim daarmee om?
“Tja, niet iedereen loopt graag te koop met fascinaties voor seks en de dood. Pim heeft daar totaal geen last van. Hij heeft natuurlijk ook wel een aparte status in Suriname. Maar hij vindt het geen probleem om publiekelijk zelf te vertellen hoe hij denkt over onderwerpen, die misschien hier in Suriname nog een beetje in de taboesfeer zitten. Wat door de één als vulgair wordt beschouwd, kan hij makkelijk als een spirituele of artistieke uiting uitleggen.”
Dat kan nogal lastig zijn als je als filmmaker echt tot iemand wilt doordringen.
“Dat was in het begin ook, omdat hij af en toe toch de clown uithing om dingen een beetje te maskeren. Ik heb daar ook echt in moeten investeren om hem zijn allerdiepste zielenroerselen te kunnen onttrekken en hem niet als een soort clown te portretteren, maar als de man die hij werkelijk is.”
Pim woont nu in Suriname en de kans dat hij nog iets mooi maakt dat doorbreekt, wordt toch een stuk kleiner.
“Hij is verbonden aan de Surinaamse filmacademie en eigenlijk gestopt met het maken van films na ‘Het laatste verlangen’. Zijn belangrijkste roeping is nu de fakkel over te dragen aan jonge Surinaamse filmmakers. Wat dat betreft zijn er genoeg studenten aan de academie voor wie hij erg belangrijk is geweest; dan noem ik Idi Lemmers, Jurgen Lisse of een Arie Verkuil, die onlangs is overleden.”
Hoe staat het met het filmklimaat in Suriname?
“Er is geen optimaal filmklimaat in Suriname. Het is in ontwikkeling. Er worden wel steeds meer films of documentaires gemaakt van Surinaamse bodem. Maar veel is het nog niet. Het kan altijd beter.”
Een schone taak voor jou misschien?
“In de afgelopen drie jaar ben ik zo’n elf of twaalf keer in Suriname geweest en heb daar veel vrienden gemaakt. Ik snap ook dat in een financieel armlastig land weinig prioriteit is voor subsidies om mooie films of documentaires te maken. Ook al ben ik geen Surinamer, ik hoop in ieder geval dat ik mijn bijdrage kan blijven leveren door films te maken. Suriname is gelukkig geen land waar de bekende Nederlandse vinger wordt geheven. Bij deze kan ik je alvast melden dat er in de toekomst nog minimaal één film van me in Suriname zal worden gemaakt.”
| Pim de la Parra Pim de la Parra (Paramaribo, 1940) is een Surinaams-Nederlandse filmregisseur, die bij het grote Surinaamse publiek vooral bekend werd met ‘Wan Pipel’. Hij volgde de Nederlandse filmacademie in Amsterdam en richtte in 1962 met Nikolai van der Heyde en Gied Jaspars het filmtijdschrift Skoop op. De la Parra debuteerde in 1963 met de film ‘Megapolis 1’, gemaakt samen met Rudy F.Kross en Gerard van der Kuyp. Vanaf 1966 regisseerde en produceerde hij films met Wim Verstappen onder de firmanaam Scorpio. Hun grote doorbraak kwam in 1971 met ‘Blue Movie’. |
 |
|
Pims reactie “Ik heb wel een jaar aan zijn kop moeten zeuren voordat hij overstag ging” “Een open boek maar tegelijkertijd een clown, die weleens de aandacht afleidt” |
|
Nu populair
