Kunstschatten: Djarang Kepang
Kunstwerken zijn op verschillende manieren te ‘lezen’. Met het oog, met het hart en met het hoofd. Het oog levert een objectieve beschrijving op, het hart een emotionele subjectieve en het hoofd kan het geheel in een context plaatsen en hier betekenis aan geven. Deze maand Djarang Kepang, gemaakt in 2010 door Sri Irodikromo.
Wat zien we?
Een opgespannen doek in twee delen. Vastgezet met touw aan twee bamboestokken van ruim vier meter hoog. Het doek is met batiktechniek bedrukt. Met de kleuren rood, oranje, zwart, geel en wit is het doek gestoffeerd met een aantal figuren, waaronder paarden en een draakfiguur.
Wat voelen we?
Het geheel komt sprookjesachtig over. Als een nog te interpreteren droom zijn de figuren in elkaar vervlochten, maar de betekenis wordt niet zonder meer prijsgegeven.
Wat denken we?
Voor dit doek Djarang Kepang moet de toeschouwer zich enigszins verdiepen in de Javaanse cultuur met zijn vele sages en ingewikkelde mythologie, want dit monumentale ‘vaandel’ zal zeker niet betekenisloos zijn. Djarang kepang betekent ‘gevlochten paard’ en is voor Javanen ongeveer hetzelfde als een winti prey voor Creolen. Veelal jonge mannen beginnen deze rituele dans ‘gezeten’ op zelf gemaakte paarden. Het publiek zit en staat daar traditiegetrouw in een grote kring om heen. De dansers stellen zich open voor de ritmische klanken van de gamelan en raken in trance. Twee paarden in het midden trekken alle aandacht. Ze lijken met elkaar te strijden en zijn tegelijkertijd toch in evenwicht als Yin en Yang.
Betekenis?
We moeten iets dieper graven. Helemaal bovenin het doek zien we naga mangsa, een siermotief van een bijtende slang met opengesperde bek. Deze vertegenwoordigt de onderwereld en brengt juist disbalans zonder zijn tegenhanger Garuda, een mythische vogel. Ik denk dat het doek net als de Kekayon of Gunungan de levensboom symboliseert (bekend uit het wayangpoppenspel) en dat de kunstenaar het publiek hiermee in verbinding probeert te brengen met de boven- en onderwereld, maar wie gaat ons beschermen in afwezigheid van de slangenetende Garuda?
Wat vindt de kijker?
Rik Lachman, 51 jaar, politieagent
“Ik hou van rood, dus de kleur trekt me aan. Maar het kunstwerk is zo lang en breed, het zou nergens goed passen. Het is wel mooi om te zien, met die bamboe stokken. Erg apart. En de vormen erin zijn prachtig, je kunt er van alles in vinden. Leuk werk om naar te kijken, maar niet om zelf in huis te hebben.”
Miranda Kollao, 34 jaar, bedieningsmedewerker
“Ik hou meer van kunst waarin direct duidelijk is wat het betekent en wat je ziet. Dit is vaag, je weet niet wat het is of wat de kunstenaar je wil vertellen. Dat stoot mij af. Maar er wordt gebruik gemaakt van een mooie, heldere kleur en het is opvallend omdat het groot is. Verder vind ik het niets, ik zou er even naar kijken en weer doorlopen.”
De kunstenaar
Sri Irodikromo
1972, Schiedam
Schilderijen, installaties en batik doeken
Sri Irodikromo volgde opleidingen aan de Nola Hatterman Art Academy en aan de Vrije Academie in Den Haag. In 2006 won zij haar eerste prijs: ‘The Living Art Show’. Ze heeft veel geëxposeerd in Suriname, onder andere op de Nationale Kunstbeurs en op exposities als Synergy, Fernandes goes Art with Readytex Art Gallery, Living Art Show, Commonalities, Kunst in Sana. Ook had Irodikromo een solo-expositie op Prit Pangi bij de Readytex Art Gallery. In 2010 exposeerde zij op ‘Van immigratie tot integratie’ op de Volksacademie voor Kunst en Cultuur, op Feature Sri en Soeki Irodikromo van Readytex Art Gallery en op Paramaribo SPAN met haar kunstwerk Ingiwinti.