Friese rainmaker haalt water uit wind
Schoon drinkwater verkregen uit wind. Het klinkt utopisch en als een oplossing voor nijpende drinkwaterproblemen in bepaalde gebieden van Suriname. Maar het is al realiteit. Het in het Nederlandse Leeuwarden gevestigde bedrijf Dutch Rainmaker heeft samen met technologische partners en investeerder Icos Capital een windmolen ontwikkeld die wind kan omzetten in water. Dat water kan vervolgens eenvoudig tot drinkwater gemaakt worden. Zouden deze unieke windmolens geschikt en van waarde kunnen zijn voor Suriname?
Op de website van Dutch Rainmaker is te lezen dat volgens de Verenigde Naties in 2025 tweederde van de wereldbevolking in gebieden zal leven met waterschaarste. Dutch Rainmaker kijkt vooruit en zoekt al naar oplossingen om waterschaarste in de toekomst op te kunnen vangen. En om gebieden in de wereld waar de bevolking nu te kampen heeft met een gebrek aan schoon drinkwater een helpende hand te bieden. Historisch gezien is vaak grondwater gebruikt voor het verkrijgen van drinkwater. Het Friese bedrijf is echter omhoog gaan kijken, naar de lucht, de wind. Al snel kwam het idee om een water-/windmolen te ontwikkelen. Iedereen heeft recht op schoon water. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft in juli 2010 dit recht in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens opgenomen. De door Bolivia ingediende resolutie werd met grote meerderheid aangenomen. Evenals Suriname beschikt het land over vele zoetwaterbronnen. Wij staan op plaats zes van alle landen in de wereld met de beste en grootste zoetwaterbronnen. Bij de presentatie van een nieuw bronwaterflesje, Aqua Vital, in januari 2004, zei producent Ruben Kanhai dat Suriname in staat is om voor een lange periode de hele wereld van zuiver drinkwater te voorzien.
De waterbron in de Coropina Belt zou alleen al in staat zijn om de komende vijfhonderd jaar voldoende water te blijven putten voor eigen gebruik en voor de export. En toch zijn er in Suriname nog steeds gebieden waar bewoners geen toegang hebben tot veilig en schoon drinkwater.
Maar zelfs in stedelijk gebied zitten mensen met regelmaat zonder drinkwater of druipt er bruin, roestig gekleurd, water uit de kraan. Volgens het bedrijf is de zogenoemde rainmaker zeker hier te gebruiken. “Suriname is absoluut interessant voor Dutch Rainmaker, er is alleen nog geen grondig onderzoek gedaan naar geschikte locaties of potentiële partners”, zo laat Hans Krielen, Business Development Manager bij Dutch Rainmaker, weten. Hydroloog Sieuw Naipal, verbonden aan de Anton de Kom Universiteit, weet wel enkele locaties waar de bijzondere windmolens geplaatst zouden kunnen worden. Naipal: “Ik zie voor Galibi en Coppenamepunt wel toepassingsmogelijkheden. Volgens de hydroloog heeft Galibi alleen toegang tot grondwater dat verzilt is. “In het bijzonder tijdens de droge tijden van het jaar is de watervoorraad hier nijpend. Daarenboven zijn hier ook de atmosferische condities gunstig.
Een andere plaats waar er ook een watertekort is, is bij het vissersdorp op Coppenamepunt, bij de Coppenamebrug. Hier is ook zoutwater en brakwater. Dat is tijdens de regentijden geen probleem, maar wel tijdens de droge tijden.” Weg naar Zee, bij het Bedevaartsoord, zou ook geschikt kunnen zijn. “De condities zijn daar gunstig. Maar, ik denk dat er maatregelen zijn getroffen om dat gebied van leidingwater te voorzien.” Of windmolens geschikt zijn voor het binnenland, is nog de vraag. Op dit ogenblik ziet Naipal daar geen toepassing. “Daar is de wind te zwak, tenzij van die molens geplaatst zouden kunnen worden op bergen en het water met een leiding naar beneden getransporteerd kan worden. Dat zal echter veel te veel kosten en dan is de vraag of het niet anders kan. Bovendien zijn de meeste dorpen langs waterwegen gelegen en hebben dus toegang tot zoetwater. Ook zijn er lokale waterdistributiesystemen.”
Met een molen kan een dorp met zo’n tweeduizend inwoners van schoon drinkwater worden voorzien.
Het zijn dus geen kleine hoeveelheden die de bijzondere windmolen kan maken. Krielen: “Een molen heeft een capaciteit van 10.000 liter, wat effectief tussen de 5000 en 7000 liter per dag is.”
Prijskaartje
Voordelen van een rainmaker zijn dat deze geen energie verbruikt, er geen chemicaliën nodig zijn, de benodigde infrastructuur minimaal is, er duurzame en betaalbare technologie is toegepast en het een ‘stand-alone’ windmolen is met een levensduur van zo’n twintig jaar. Op dit moment zijn er echter nog nergens rainmakers geplaatst. Hans Krielen: “We hebben nu alleen een prototype en die staat in Harlingen. Deze molen wordt in mei vervangen door het echte model.
Daarnaast worden de eerste rainmakers halverwege dit jaar geplaatst in het Midden-Oosten. Verder zijn er concrete plannen in vijf andere landen.
Eind 2011 moeten er in de wereld zes tot tien molens in werking zijn.” Vanwege concurrentie en ‘transparantie naar de klant’ kan Krielen niet zeggen om welke landen het gaat.
Op de vraag of het plaatsen van rainmakers in Suriname financieel haalbaar is, antwoordt Krielen: “Ja, absoluut.
Afhankelijk van de situatie kost een liter drinkwater met het air to water-apparaat een halve cent tot een cent en wanneer we het systeem in de toekomst groter hebben gemaakt, gaat die prijs verder omlaag.”
Een vraag die natuurlijk niet onbeantwoord kan blijven, is wat de prijs van zo een speciale windmolen is. Krielen: “Ligt eraan, als we er één plaatsen dan kost hij ongeveer tussen de 300.000 en 325.000 euro, afhankelijk van transportkosten, exclusief werkzaamheden ter plaatse.”
Toekomst
Galibi zit in ieder geval niet te wachten op de komst van de Friese windmolen. Kapitein Ricardo Pané van Christiaankondre reageert meteen resoluut afwijzend. “Nee hoor, wij hebben slechte ervaringen met windmolens. Een paar jaar geleden hebben hier twee windmolens gestaan om energie op te wekken, maar die gingen snel kapot. De wind bleek te sterk voor de molens.” Zijn stem verraadt een sterke aversie tegen welke soort windmolens dan ook. Een belangrijker argument voor Pané om geen rainmakers te willen, zijn actuele plannen om de watervoorziening in Galibi te verbeteren. Pané: “Op dit moment wordt er gewerkt aan een watervoorzieningsproject met de Belgische gemeente Koksijde, waar we een stedenband mee hebben, en met het Fonds Ontwikkeling Binnenland. Dat project moet dit jaar aanvangen. Het wordt tijd dat Galibi een goede drinkwatervoorziening krijgt. Al vele jaren kampen we hier met drinkwaterproblemen en het ziet er nu naar uit dat daar een einde aan gaat komen.”
Het blijft dus voorlopig nog onzeker of ooit ergens aan de Surinaamse horizon hoge Friese rainmakers te zien zullen zijn.
De overheid zou een onderzoek moeten laten instellen naar de eventuele mogelijkheden voor dergelijke prijzige windmolens in gebieden als Galibi of Coppenamepunt. Vooralsnog wachten de Friezen rustig op een uitnodiging uit Suriname om de mogelijk-heden voor rainmakers in het land te bespreken.