Films & Zo, oktober 2011
De Marrons
Een documentaire over Marrons in het binnenland is al snel een succes. De traditionele leefomgeving van de bewoners in de prachtige natuur aan de rivier, is niet moeilijk in beeld te brengen en staat altijd garant voor mooie plaatjes. Maar, zoals deze documentaire laat zien, heeft het leven in het bos ook een keerzijde. De film de Marrons van regisseur Ferri Ronteltap volgt in eerste instantie Wilfred Riebeek, zelf Marron en initiatiefnemer van Stichting Cottica, terwijl hij in Rotterdam op straat mensen aanspreekt en uitnodigt voor een informatiebijeenkomst over Marrons. We zien hem in een radiostudio met de directeur van een basisschool praten over een gezamenlijk project in het binnenland.
Er is veel miscommunicatie, met als belangrijkste resultaat dat het schoolhoofd het helemaal niet meer ziet zitten. Hij is zelf twee keer in Suriname geweest om het project te bekijken, maar de mailtjes van zijn leerlingen komen niet aan en hij vindt dat de Marrons zelf veel meer moeten doen dan ‘alleen hun hand ophouden’. Vervolgens reist Wilfred Riebeek naar Suriname om zijn geboortedorp in Marowijne te bezoeken en spreekt hij ook het schoolhoofd van de Surinaamse partnerschool, de Fred Murray School in Moengo. De directrice hier heeft hele andere problemen aan haar hoofd dan niet ontvangen e-mails. Haar school is tijdens de Binnenlandse Oorlog in de jaren tachtig behoorlijk beschadigd, dus de huisvesting is belabberd en ook andere basisvoorzieningen om goed de lessen te kunnen verzorgen, zijn er nauwelijks. Met de beperkte middelen die ze heeft, probeert ze de kinderen van omringende dorpen toch onderwijs te geven.
Dit typische voorbeeld laat de hoge muur zien tussen de Nederlandse en Surinaamse aanpak van ontwikkelingshulp. Behalve de basisschool belicht de film ook andere facetten van de moeizame ontwikkeling van de binnenlandbewoners. De werkloosheid van jongeren in Albina, de leegloop van Marrondorpen en op de valreep wordt nog de kwikvervuiling in Marowijne belicht. De film komt traag op gang door de vele onderwerpen en sprekers, waarvan bij sommigen aan het eind nog niet duidelijk is waarom ze eigenlijk hun opwachting maakten. Aan het eind wordt wel het centrale thema van de film duidelijk, namelijk de opeenstapeling van problemen en dat er nauwelijks vooruitgang is. Het gepraat in Nederland lijkt daar weinig aan te veranderen. Mensen als het schoolhoofd van de Fred Murray School zijn daarentegen inspirerend. Met weinig middelen probeert ze toch het maximaal mogelijke te doen voor haar pupillen, of de ontwikkelingsgelden nou wel of niet binnenstromen.
Naast het gekibbel van alle sprekers biedt de film toch genoeg moois. De beelden van ons prachtige Suriname, de dorpen langs de rivier en de relaxtheid van haar inwoners zijn indrukwekkend. Dat alleen maakt dat je toch blijft kijken.
Maike Veltman
De Marrons, Ferri Ronteltap (regisseur), 2004, Kristalfilms i.s.m. Lokaal Mondiaal TV