Onze regeringen hebben de afgelopen jaren de meest uiteenlopende commissies ingesteld om de illusie te scheppen dat men serieus bezig is. In de praktijk presteren deze clubjes van coalitiegetrouwen bar weinig, maar verdienen doen de ‘adviseurs’ des te meer. Hoeveel precies blijft ook voor Parbode onduidelijk. Dat mag niemand weten, zelfs de belastingbetaler niet, die uiteindelijk voor de kosten van deze zinloze commissies opdraait.
Er gaat geen week voorbij of de president of een minister benoemt een commissie die aan de slag moet om een bepaald probleem in kaart te brengen en/of op te lossen. Regeringen verschillen niet zoveel en dus hebben ze allemaal de ene na de andere commissie ingesteld. De regering-Venetiaan had daar ook een handje van, uiteindelijk leverde het allemaal weinig op of werd het uitgebrachte rapport in de onderste bureau-lade gelegd. Neem nu de commissie die bezig is geweest met de invoering van het minimumloon: wat de leden al die jaren hebben gedaan is onduidelijk, want het minimumloon is er nooit gekomen.
Commissies maken deel uit van de traditionele patronagepolitiek, net als benoemingen van partijgetrouwen op directeursposten en in Raden van Commissarissen van staatsbedrijven. Het is een mooie manier om loyaliteit te belonen, ook al is het resultaat nihil. Die politieke cultuur valt moeilijk te doorbreken.
Opvallend is dat ook Bouterse het instellen van commissies tot een vanzelfsprekendheid heeft gemaakt. Is er een probleem, moet ergens een brandje worden geblust of dreigt gedonder, dan is dè oplossing het bijeenrapen van een clubje heren en dames om hier het licht op te laten schijnen. De meest onbenullige commissie die door het staatshoofd kort na zijn aantreden werd ingesteld, is die de nationale vrije dagen moest evalueren. Want daarvan hebben we relatief veel in ons land, wat de productiviteit niet ten goede komt. Het vermoeden bestaat dat de commissieleden direct in slaap zijn gevallen, er zijn immers alleen maar meer vrije dagen bijgekomen: Divali, de Dag der Marrons en Chinees Nieuwjaar om de etnische groepen tevreden te stellen en om het eigen ego als ex-militair te strelen natuurlijk zeker de Dag van de Revolutie. Dat laatste is bizar omdat het plegen van een staatsgreep een criminele daad is. De commissieleden zullen die dag niet ter discussie durven stellen aangezien ze zijn benoemd door de couppleger zelf. De meest zinvolle commissie die Bouterse instelde, is die voor de ordening van de goudsector. Sterker nog, daartoe zijn zelfs drie commissies ingesteld. En die waren na jaren van wanorde in de goudvelden ook hard nodig. Toegegeven, het werk dat door deze commissieleden wordt verzet, is indrukwekkend. En in hoeverre men het aandurft ook politieke vrienden, zoals Ronnie Brunswijk, die op en rond de Brownsberg huishoudt, aan te pakken.
Ook het nut van andere commissies is verklaarbaar, zoals die met Newmont onderhandelt over een nieuwe gouddeal waar Suriname, in tegenstelling tot vele andere overeenkomsten in het verleden met multinationals, wel voldoende vruchten van plukt. Niets mis mee om daar een paar zwaargewichten voor in te huren. Dat betaalt zich met een beetje geluk terug.
Andere overheidscommissies lijken totaal overbodig. Zo riep minister Waterberg van Volksgezondheid een speciale commissie in het leven om bevorderingen van milieu-inspecteurs bij het Bureau voor de Openbare Gezondheidszorg (BOG) mogelijk te maken. Bestaande uit ambtenaren van het BOG, van de ministeries van Volksgezondheid en Binnenlandse Zaken en een vertegenwoordiger van de milieu-inspecteurs. Die iedere maand een extra vergoeding ontvangen, bovenop hun salaris. Het is natuurlijk triest dat voor zoiets vanzelfsprekend een dure commissie moet worden ingesteld, dat zegt veel over de organisatie.
In de meeste commissies zitten ‘specialisten van buiten’. Die schijnen nodig te zijn omdat binnen het gigantische ambtenarenapparaat kennelijk geen deskundigen zijn. Wat doen al die ambtenaren daar dan, kun je je afvragen. Externe deskundigen doen het ook niet voor niks. Ze krijgen een ongetwijfeld riante vergoeding en declareren onkosten. Het kost de belastingbetaler een duit. Hoe groot die duit is, is onduidelijk. Dat zouden we als belastingbetaler natuurlijk mogen weten, maar omdat in Suriname geen Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) is, die overheden verplicht om publiek te maken wat ze met geld van het volk doen, zwijgen alle ministeries en de kabinetten van de president en de vicepresident als het graf.
Het kabinet van de president is het meest duidelijk als het aankomt op een weigering van inzage in de vergoedingen van de 22 leden van de goudcommissies: ‘Jullie van Parbode gaan toch alleen maar rotzooi schrijven’, is het niets-verhullende antwoord. Nou ja, het verhult wel datgene wat we willen weten. Maar dat de burger het recht heeft om te weten waar die vele commissiecenten naartoe gaan, interesseert de president en de zijnen niet zoveel.
Een ander raadsel is aan wie de commissies verantwoording moeten afleggen. Ongetwijfeld aan de ministers of de (vice)president, maar die leggen op hun beurt zelden verantwoording af aan de instantie die hun werk moeten controleren: De Nationale Assemblee. Zo zou het echter wel moeten. In de praktijk heeft het parlement echter totaal geen zicht op wat al die commissies uitspoken.
Ondertussen worden geen commissies ingesteld die echt een verschil kunnen maken. Zoals eentje die het falende onderwijs moet doorlichten om na te gaan waarom bijna de helft van de examenkandidaten op middelbare scholen als een baksteen zakt. Maar dat ligt gevoelig, want zo’n commissie zal, mits bestaande uit echt onafhankelijke deskundigen, tot de conclusie komen dat het schort aan het niveau van veel leerkrachten. En wat te denken van een commissie die corruptie, graaizucht en belangenverstrengeling van politici en ambtenaren gaat onderzoeken? Dat wordt pas echt leuk! En zet een paar intelligente mensen aan het werk om uit te vinden of al die buitenlandse reizen van politici en ambtenaren wel enig nut hebben. Fijn natuurlijk dat Bouterse de hand heeft geschud van president Barack Obama (o sorry, Obama himself kwam persoonlijk op Bouterse af voor de handdruk!) en dat een delegatie van de Nationale Assemblee een gesprek heeft gehad met dissidenten op Cuba. Maar wat koopt het volk daarvoor? Het kost allemaal vooral geld.
Tot slot een advies voor de president: stel een commissie in die reeds ingestelde commissies moet doorlichten en hun bestaansrecht toetst. Doen de commissieleden waarvoor ze zijn ingehuurd en wat kost het de staatskas? Welke resultaten levert het op en wat wordt met de paar adviezen en aanbevelingen gedaan? De uitkomst is waarschijnlijk negatief. Als er tenminste een uitkomst zal zijn, want gezien de non-productiviteit van de commissies, is het niet misplaatst te denken dat ook deze commissie ons een illusionele worst voorschotelt.
Nu populair
