Het kunstinitiatief Switi Rauw moet de grauwe binnenstad van Paramaribo opfleuren en doen bruisen. In tegenstelling tot wat internationaal gangbaar is, werkt Switi Rauw aan legale street art. Het wil vooral opkomende jonge kunstenaars een podium verschaffen. “Die kale, vieze muren zetten we om tot ware kunstwerken.”
De binnenstad van Paramaribo oogt alles behalve uitnodigend. Grauw en grijs zonder enig gevoel van een bruisend leven. Dat onderhoud niet de sterkste kant is van de Surinamer, is te zien aan tal van gebouwen, de wegen, voetpaden en muren. Er wordt veel gesproken over het toeristisch aantrekkelijk maken van het land, maar er wordt nauwelijks iets gedaan aan de binnenstad van Paramaribo als visitekaart van de republiek. Daar willen Hedy Tjin, kunstenaar en illustrator, en ik verandering in brengen. Met het kunstinitiatief Switi Rauw willen we Paramaribo behalve aantrekkelijk voor de toerist en Surinamer, ook kunstzinniger maken. In plaats van wachten op geld of op hulp van buiten, doen we het van binnenuit met anderen die ook durven. Het doel van Switi Rauw is simpel: Paramaribo door middel van kunst verfraaien. We willen die vieze (‘rauwe’) muren weer ‘switi’ maken. Daarvoor wordt specifiek de straatkunst ingezet. Momenteel zijn de muren aan de Jessurunstraat, van Stichting Lobi en aan de Neumanpad beschilderd, maar het plan is zoveel mogelijk plekken van een muurschildering te voorzien. Op deze manier wordt de stad aantrekkelijk gemaakt en kunst gestimuleerd. “Met het project proberen wij de vervallen plekken wat meer charme te geven, en tegelijkertijd jonge talentvolle kunste naars een podium te geven”, zegt Tjin. Op een klein aantal solo-exposities, incidentele kunstactiviteiten en de nationale kunstbeurs na, waar over het algemeen gearriveerde kunstenaars exposure krijgen, zijn er door het jaar heen weinig andere kunstgerelateerde activiteiten. Opkomende kunstenaars hebben dus niet echt een podium om te tonen wat zij kunnen. Street art biedt die mogelijkheid. Een street artkunstwerk komt op een openbare plek te staan, waardoor een ieder het kan bezichtigen.
Graffitibeweging
Onder street art – een stroming binnen de graffitibeweging – valt meestal illegaal of ongevraagd aangebrachte kunst. Bij graffiti, waarbij de naam en daarmee de maker belangrijk is, draait het om de moeilijkheidsgraad. Bij street art gaat het om originaliteit. Daarbij is de afbeelding belangrijk, die zonder naam of boodschap wordt verspreid. Het ontstond in de jaren zeventig van de vorige eeuw om vooral politieke standpunten kenbaar te maken. Na een periode van afwezigheid, dook het eind jaren negentig weer op, maar dan als een zuivere kunstvorm en met de straat als tentoonstellingsruimte. De samenwerkende artiesten noemen zich ‘crews’. In landen zoals Amerika, Duitsland, Nederland en Brazilië is street art een onderdeel van hun culturele identiteit. Veel schilderingen zijn inmiddels wereldberoemd geworden op internet, doordat muren worden gefotografeerd door toeristen. “Dat willen wij ook voor Suriname bereiken, een culturele identiteit creëren door onder andere street art”, zegt Hedy Tjin. Echter is er een groot verschil. Om ervoor te zorgen dat de kunstwerken in Suriname een langer bestaansrecht krijgen en om de beweging ook positief naar voren te brengen, wordt toestemming gevraagd voor de plek waar de muurschilderingen worden aangebracht. “Switi Rauw werkt dus aan legale street art”, benadrukt Tjin.
Onderlinge dynamiek
Momenteel hebben kunstenaars Dakaya Lenz, Joey Roberts, Roxana Groeneveld, Ernesto Saldi, Raymill Nerkust, Ramon Kuster, Ernesto Saldi, Priya Jewan, Tiara Spalburg, Andrew Silos en Vernon Simons deelgenomen aan de projecten van Switi Rauw. Zij doen het werk vrijwillig. Voordat een muur tot stand komt, wordt eerst een thema vastgesteld, hetzij vrij werk of een overall thema. Daarna maken de kunstenaars schetsen van wat zij willen plaatsen op de muur. Vervolgens wordt een uitvoeringsplanning gemaakt. Het beschilderen van een muur kan twee tot drie dagen in beslag nemen. Door samenwerken ontstaat een onderlinge dynamiek. Zo kunnen de kunstenaars elkaar inspireren en hun werken een geheel laten worden. Het verfbedrijf Varossieau NV ondersteunt het project al sinds het begin met de verstrekking van verf en materiaal. Andere bedrijven zoals Stichting Lobi en individuele sponsors hebben er ook voor gezorgd dat een aantal projecten konden worden gerealiseerd. De Nederlandse kunstenaar Erico Smit heeft een workshop verzorgd om de kunstenaars meer inzicht te geven in het beschilderen van een muur en met de Surinaamse deelnemers te discussiëren over ideeën en onderwerpen. De prachtige schildering aan het Neumanpad is het resultaat van die workshop.
Goed gevoel
Raymill Nerkust (19) is een opkomende artiest die specifiek houdt van fantasie en realistisch tekenen en schilderen. “In het begin wist ik niet zoveel van street art als kunststroming. Nu vind ik het best interessant, het is heel anders dan op papier tekenen. Veel mensen zien wat je doet en dat geeft je een goed gevoel. Ik ben van mening dat wij het nodig hebben, aangezien de binnenstad en ook bepaalde woonwijken er zo saai uitzien. Het is altijd mooi en leuk om een muurschildering te zien wanneer je ergens loopt. We hoeven dan niet steeds naar een vieze muur te kijken met een heleboel plakkertjes eraan. Ik zie het ook als een andere evaring wat kunst betreft en ik hoop dat ik samen met de anderen meer werken kan plaatsen om de mensen te laten zien dat Surinaamse jongeren talent hebben.” De 21-jarige Priya Jewan zegt: “Mensen hebben verschillende meningen over street art. It depends on their lifestyle I think. Ik zie het gewoon als gevoelens van mensen die geuit worden in de vorm van kunst op straat. Die kale vieze muren kunnen we omzetten tot ware kunstwerken. Ik zou persoonlijk ook graag meer bekendheid als artiest willen bereiken met Switi Rauw en daarnaast wil ik laten zien dat een goed kunstwerk niet alleen gecreëerd kan worden op een stuk papier of canvas, maar ook op een muur op straat.”
Kinderen en Carifesta
Om kinderen ook in contact te brengen met street art is in september 2012 samen met Villa Zapakara het project ‘Switi Rauw & Villa Zapakara Art Camp’ georganiseerd. Kinderen hebben met bekende en opkomende kunstenaars zinkplaten beschilderd. Deze zijn daarna in de stad geplaatst. De bedoeling is door te gaan met Art Camp en in de vakanties kinderen op hun manier een bijdrage te laten leveren aan de street art. Switi Rauw wil zoveel mogelijk muren opgefleurd hebben voordat het internationale Carifesta-evenement later dit jaar van start gaat. Verder wil de organisatie samen met artiesten uit het buitenland ook een aantal muren laten beschilderen. Momenteel worden besprekingen gevoerd met de Carifesta XI Host Country Management Committee om te bekijken hoe Switi Rauw een bijdrage kan leveren. Behalve muren is de bedoeling ook het publiek te betrekken bij de street art. Dat wil de organisatie doen door middel van T-shirts. De artiesten hebben allemaal eigen ontwerpen vervaardigd die zij op ‘hun’ shirt afdrukken en die worden verkocht. De opbrengst wordt ingezet om meer muren te beschilderen of materiaal te kopen om installaties neer te zetten.
Nu populair
