Pico Records
In 1974 begon Kees Kuiper een kleine platenzaak op het toen net opgeleverde noodwinkelcentrum op het Bijlmerplein. Zijn vrienden verklaarden hem voor gek. De Bijlmer begon in Amsterdam en omstreken net een slechte naam te krijgen vanwege de instroom van duizenden Surinaamse migranten. Kees trok zich daar niets van aan en huurde voor honderd gulden per maand een klein hok met vier tl-balken voor de verkoop van elpees en singles van zwarte sterren als Wilson Pickett, Joe Tex en Marvin Gaye.
De eerste nacht werd de winkel opengebroken en volledig leeg getrokken. Kees liet zich niet ontmoedigen: “Ik was verzekerd. En ik vond het eigenlijk wel prettig. Het slechte imago van de Bijlmer zorgde er ook voor dat de concurrentie wegbleef.”
In de decennia daarna groeide Pico Records uit tot één van de best gesorteerde speciaalzaken in het land op het gebied van de zwarte muziek, in het bijzonder de Surinaamse muziek. Nergens – niet in Nederland, niet in Suriname – zijn zo veel platen verkocht van populaire Surinaamse artiesten als Denise Jannah, Ronald Snijders, Jetty Mathurin en Lieve Hugo. Van de laatste heeft Kuiper door de jaren heen meer dan dertigduizend elpees en cd’s verkocht, Dat is een aantal waar zelfs Bob Marley niet aan kan tippen. Nog steeds worden artiesten in de winkel van Kuiper groot gemaakt. De onverbiddelijke zomerhit ‘One more night’ van Busy Signal knalde bij Pico Records vorig jaar al uit de luidsprekers.
De winkel is een bezienswaardigheid, niet alleen vanwege het duizelingwekkende aanbod aan muziek. De hele zaak hangt vol met reggaekleding, een belangrijke bron van inkomsten sinds de cd-verkoop is gekelderd als gevolg van het downloaden van muziek. De seksartikelen bij de kassa zijn een aardigheidje, zegt Kuiper die in doen en laten een kind is van de jaren zestig. Vrijheid is een groot goed voor de ondernemer die zich precies om die reden altijd als een vis in het water heeft gevoeld in de Bijlmer. “Ik heb nooit een stropdas willen dragen. En als ik eerlijk ben zou ik nergens anders willen wonen dan in Zuidoost. Nederland is een benepen land aan het worden.”
Dat laatste, samen met de oplopende leeftijd en de teruglopende inkomsten, is nu reden voor Kuiper om naar Gambia te verhuizen. Geen paniek: Pico Records blijft bestaan. Twee medewerkers van Kuiper nemen de zaak van hem over. Kuiper verhuist met zijn partner Gary Lai naar het kleine Afrikaanse land, waar hij een buitenhuis heeft laten bouwen. De tropen hebben de ondernemer altijd getrokken. Er zijn wel plannen geweest om een bedrijf in Suriname te beginnen, maar de militaire coup gooide toen roet in het eten. Gambia is een prettig alternatief, vooral omdat de persoonlijke vrijheid er groot is. Als die vrijheden maar niet al te opzichtig worden genoten, kan er heel veel. Een groot verschil met Nederland, vindt Kuiper, waar de vrijheid onder leiding van Geert Wilders steeds verder wordt ingeperkt.
Het is jammer voor de achterblijvers dat Kuiper zijn biezen pakt. Het is kenmerkend voor deze tijd dat een kind van de jaren zestig zich niet langer thuis voelt in Nederland, zelfs niet in de multiculturele Bijlmer. Gelukkig voor de muziekliefhebbers blijft Pico Records bestaan, maar het vertrek van de oprichter markeert ook het einde van een tijdperk. Stadsdeelvoorzitter Marcel La Rose pleitte er deze zomer voor het Kwakoe Festival bij de Unesco voor te dragen als immaterieel erfgoed. Een uitstekend idee, maar dan moet Pico Records ook als kandidaat naar voren worden geschoven, als ontmoetingsplek voor de bewoners van de Bijlmer en onovertroffen vindplaats van zwarte muziek, reggaemutsen en seksspeeltjes.