Dokteren in Nickerie
Ed Kenters is een gepensioneerde huisarts uit Nederland. Als vrijwilliger draait hij
enkele maanden mee op de poli’s in het district Nickerie
Struggle For Life
Een Nederlander kan zich er niets bij voorstellen, dat je, als je bijvoorbeeld in het Nederlandse Wageningen woont, naar Utrecht moet gaan, ongeveer drie kwartier rijden, om je oren te laten uitspuiten. Er zouden hierover vragen gesteld worden in de Tweede Kamer. De minister zou ter verantwoording worden geroepen.
Als je in het Surinaamse Wageningen woont, dan moet je echt drie kwartier rijden naar Nieuw Nickerie om je oren uit te laten spuiten. Want de oorspuit van de poli is stuk. Het medisch personeel heeft de Regionale Gezondheidsdienst (RGD) herhaaldelijk om een nieuwe gevraagd. Die belooft wel een oorspuit op te sturen, maar het gebeurt gewoon niet.
In Wageningen is het ook heel gewoon dat men voor bepaalde medicijnen, zoals cholesterolverlagers, of voor een bezoek aan een specialist, 45 kilometer verderop in Nieuw Nickerie moet zijn. Sterker nog, sommige specialisten, zoals de cardioloog, komen helemaal niet in Nieuw Nickerie. Daarvoor moet je naar Paramaribo. Toch laten patiënten zich daardoor niet afschrikken. Ze bezoeken massaal de poli en zitten al vanaf zes uur ’s morgens gelaten te wachten in de wachtkamer. Zij moeten zich tussen zeven en negen uur melden voor het spreekuur. Ondanks dat men urenlang moet wachten, komt men voor zaken die op het eerste gezicht onbenullig lijken, zoals een griepje of keelpijn. En natuurlijk voor de ‘werkbriefjes’ voor de werkgever, die legitimeren dat men niet hoeft te werken maar wel doorbetaald krijgt.
Er zijn uiteraard ook serieuze gevallen, maar die kunnen vaak niet ter plaatse worden geholpen. Zo komt er een man op de EBHO van de poli. Hij kan niet plassen. Hij heeft buikpijn. Zijn blaas is overvol en komt tot boven zijn navel. “Kan ik een katheter krijgen zuster, voor deze meneer?”
“Wij hebben geen katheters meer. Twee jaar geleden hadden wij ze nog wel, maar die waren over de uiterste houdbaarheidsdatum. We hebben er een paar keer om gevraagd. Dat moet via de apotheker en de uroloog van Nieuw Nickerie en dan via het magazijn van de RGD, maar er is nog steeds niets gekomen.” Helaas moet deze man dus met zijn overvolle blaas nog drie kwartier rijden naar Nieuw Nickerie. En dat met al die verkeersdrempels! De volgende morgen om half zes word ik naar de poli geroepen. Een grote sterke man die in de polder werkt, is in zijn hiel gebeten door een slang, een labaria. Nooit van gehoord, maar het zijn zeer giftige beesten en je kunt er aan doodgaan. Dus snel een seruminjectie geven. Maar ja, dat is niet op voorraad in Wageningen. Het rijke Staatsolie dat in deze omgeving actief is, gaat serum inkopen bij de RGD en aan de poli verstrekken. Het bedrijf is nog in onderhandeling. Het is meer een kwestie van geld dan van mensenlevens. Ik denk dat ik allang weer in Nederland ben als het serum op de poli arriveert. De gebeten patiënt is al onderweg naar Nieuw Nickerie. Ik hoop dat hij het haalt.
Zuster Astrid vertelt over het ecg-apparaat: “In 2005 had de poli er nog een. Toen raakte het papier op. We vroegen de RGD een paar keer waar het ecg-papier bleef. In 2009 werd het ecg-apparaat opgehaald, omdat onderzocht moest worden welk ecg-papier geschikt was. Het apparaat is nooit meer teruggekomen.” Het medisch personeel roeit met de riemen die het heeft. Het is een struggle for life, pompen of verzuipen. Maar er is geen ‘pomp’. Hozend wordt het zinkende hospitaalschip naar de overkant gevaren, waar de stuurlui van de RGD aan wal staan of achter hun bureau zitten, bezig met andere zaken of zelfs helemaal niet op hun post.