Schrijver en publicist Karin Lachmising
opereert in het maatschappelijk middenveld als
‘communicatiestrateeg met een filosofische inslag’
De dans van de vrijheid
‘Taking the lead’
“Ik heb een afspraak om elf uur.” Ik had denk ik een beetje paniekerig geklonken want de zuster zond mij een blik waaruit ik begreep dat ik vooral rustig moest blijven zitten en wachten. ‘Ja, ja, zit mooi no’ dacht ik nog, maar ik slikte deze sarcastisch bedoelde woorden snel in. Het is een van die zinnen die vaker gebruikt worden om kinderen te vermanen die onrustig heen en weer wiebelend wachten tot de ‘grote mensen’ uitgepraat zijn. Ik bleef wachten op de oproep van de zuster, maar naarmate de tijd verstreek, voelde het verlies van controle over mijn tijd als een lichte vorm van vrijheidsberoving. Want betekent vrijheid geen controle over je eigen leven, en wanneer lange wachttijden mijn dag beïnvloeden, wie heeft er dan nog de leiding over de zo door mij gekoesterde vrijheid? Hoewel handige cellulairs de wachttijd gedeeltelijk kunnen invullen, voel je de wachtkamer zuchten onder het gewicht van urenlang wachten, staren, indutten, ronddraaien en niet meer ‘mooi’ zitten. Hoe makkelijk wordt wachten een gewoonte. Alsof onproductieve tijd een normaal onderdeel van onze dagelijkse routine zou moeten zijn en we geen recht hebben op een betere invulling van onze dagen. Hoeveel van ons die uren wachtend doorbrengen, zouden eigenlijk niet liever een systeem prefereren van afspraken en tijden, een manier die je de controle over je tijd, en dus je leven laat behouden. Sommige patiënten vertrekken al in de vroege ochtenduren van huis met het idee ‘hoe vroeger hoe beter’, alsof het om de eerste rij van een concert gaat. Maar hoe vroeger hoe langer, blijkt in de praktijk. Onterecht denken we vaak dat het onwil is van de man of vrouw achter het loket. In een later aftastend gesprek met de zuster bleek zij zich terdege schuldig te voelen over de vele uren die patiënten dagelijks aan de andere kant van het goed afgeschermde zusterskamertje doorbrengen. Zonder een passend antwoord op ‘hoe laat?’ en ‘hoe lang nog?’, vermeed ze het liefst vragen van onrustig wachtende patiënten en bleef het nut van de tijd op de witte afspraakkaart in vaagheid gehuld. Zelf een mogelijkheid bedenken om het bezoek voor patiënten aangenamer te maken, dat leek haar wel zinvol maar beschouwde ze niet als een taak die van haar gevraagd werd. Het zou fijn zijn als zij juist wel degene was die het op zich zou nemen om het wachten te verkorten, om aan de behoeften van vele patiënten tegemoet te komen, waardoor ze vriendelijke gezichten vanachter haar raampje zou aanschouwen en met een voldaan gevoel van een efficiënte werkdag naar huis kon gaan. Wordt zij wel gestimuleerd door haar leidinggevenden om de ruimte te nemen haar capaciteiten als ‘de eerste contactpersoon’ met patiënten, verder uit te bouwen? Voor het schoolbestuur van de Evangelische Broeder Gemeenschap (EBGS) is de bewustwording van je eigen capaciteit en mogelijkheden één van de belangrijke aandachtspunten in de vorming van haar leerkrachten. In retraitesessies met de EBGSschoolleiders richt ze zich op een structurele vorming van haar leerkrachten, waardoor zij beter in staat zijn om de mogelijkheden van elk jong individu optimaal tot uiting te laten komen. Voor de aanvang van het derde en laatste kwartaal van dit schooljaar kwamen ruim tachtig schoolleiders van de EBGS vanuit het hele land bij elkaar om zichzelf te bekwamen in betere communicatie met allen die betrokken zijn bij de vorming van het jonge kind. “Wij willen de aanpak van het onderwijs niet overlaten aan anderen, wij beginnen alvast bij onze eigen mogelijkheden, de capaciteiten die elk van ons in zich heeft om zich verder te ontwikkelen”, was een uitspraak tijdens een van de communicatiesessies. Het oogst enige bewondering dat leerkrachten in de vakantie hun tijd voor een dergelijke sessie nemen. Onze leerkrachten hebben de zware taak jonge mensen geloof in zichzelf bij te brengen. Een uitdaging als we bedenken dat een groot deel van onze schoolleiders, vooral in het binnenland, staat voor gecompliceerde sociale omstandigheden van leerlingen. Jongeren die vanwege hun thuissituatie de school niet kunnen bezoeken of die door de sociale omstandigheden gedemotiveerd zijn en geen inspiratie vanuit hun omgeving halen om deel te nemen aan de lessen. Daarbovenop zien leerkrachten zich soms ook nog geconfronteerd met slechte werkomstandigheden, zoals het ontbreken van goed voorziene leerkrachtenwoningen, schoolbehuizing of up-to date lesmateriaal. Complexe omstandigheden waarin leerkrachten zich met blijvende overtuigingskracht moeten inzetten, vraagt van hen passie en uithoudingsvermogen. Net als in de film ‘Taking the lead’, waarin een dansdocent jongeren bewust probeert te maken van hun eigen kunnen, blijven leerkrachten zoeken naar verschillende methode voor betere resultaten. In deze film, die het verhaal vertelt van de missie van de bekende ballroom-dansdocent Pierre Dulain, draait het om een groep wachtende jongeren in een strafklas van de middelbare school. Zonder enig geloof in zichzelf verwachten zij niets anders dan een strenge aanpak door de strafklasdocent. De komst van een dansleraar brengt daarom enige hilariteit. Pierre Dulain, gespeeld door Antonio Banderas, ontwikkelt de sociale capaciteiten van deze jongeren door middel van dans. De Dulain-methode houdt in dat kinderen worden geïnstrueerd volgens een programma dat samenvalt met hun ontwikkelingsbehoeften. Pierre Dulains dansles brengt letterlijk beweging in de groep. In een interview met de BBC, de Engelse nieuwszender, antwoordt Dulain op de vraag waar hij naar streeft: “Mijn doel is dames en heren afleveren”. Het gaat bij Dulain in eerste instantie niet om het klaarstomen van toekomstige danskampioenen, maar om vorming van jong-volwassenen. Dames en heren, die controle over hun eigen leven hebben en daardoor de vrijheid voelen om keuzes te maken. “Als zij ververvolgens kiezen om met dans verder te gaan, is dat hun vrije keus”, geeft Dulain aan. Zo’n vrijheid was even voelbaar tijdens de dansvoorstelling die in het kader van Wereld Dansdag op 29 april werd georganiseerd. Honderd kinderen van verschillende kindertehuizen hadden meegedaan aan workshops, gegeven door dansdocenten van de danswerkplaats ArtLab. De uiteindelijke voorstelling resulteerde niet in een groep van honderd dansers. Wel in een groep vrije kinderen op een podium. Met soms een klein beetje schuchtere en niet altijd mooie bewegingen, raakten deze kinderen mij. Niet door het feit dat ze in de spotlight stonden en ook niet vanwege hun aanwezigheid op een groot podium. Ik denk zelfs dat ze op elke plek waar ze hun kunnen hadden laten zien, tot hun recht waren gekomen. Maar het ging om het gevoel dat oversloeg vooraf en na de voorstelling: het gevoel dat ze vrij waren om zichzelf zo goed als het kon te manifesteren. Ze hadden het voor mij een vrijheidsvoorstelling mogen noemen, die niet zoveel met perfecte dans te maken had, maar wel met de beweging van ons innerlijke zelf volgens het gedachtegoed van Dulain. Geen wonder dat juist onze kleintjes, die nog het dichtst bij de natuur staan, onbewust overtuigd zijn van hun mogelijkheden en daarom vinden dat ze het beste verdienen. Taking the lead betekent dan ook vooral een dansende beweging van vrije keuzes. Laten we dus in deze maand van ons vrijheidsfeest, onze mogelijkheden verkennen met de vrijheid die we hebben en vooral … niet ‘mooi blijven zitten’.
Nu populair
