Verhandeling over den landbouw, in de colonie Suriname
Verhandeling over den landbouw, in de colonie Suriname
In de Surinaamse boekgeschiedenis neemt het boek van Anthony Blom een bijzondere plaats in. Er bestaan namelijk twee edities van min of meer hetzelfde boek. Anthony Blom (Bloemendaal, 1747 – Paramaribo, 1807) werd in 1766 aangesteld als tuinman en blankofficier op de koffieplantage Meerzorg in Suriname. Deze plantage was eigendom van Dirk Jan Willem Hatterman. De opbrengsten van de plantage namen door de kundigheid van Blom snel toe. Het zware werk werd gedaan door 144 slaven, 48 mannen, 54 vrouwen en 42 jongens en meisjes jonger dan twaalf jaar. Al snel werd Blom gepromoveerd tot plantagedirecteur. Volgens de almanak van 1793 was hij administrateur van de Sociëteitsgrond (Kwatta) en directeur van de plantage Weltevreden aan de Surinamerivier. Later kreeg hij ook het beheer over de houtgronden Remoncourt en Maastricht, de koffieplantage Schoonauwen aan de Perica, plantage Manheim, Elk ’t Zijn en De Vreede (aan de Cottica). Administrateurs voerden het beheer over plantages voor eigenaren, die meestal in Nederland woonden. Zij kregen doorgaans tien procent van de opbrengst van de plantage. Blom zal geen armlastig man geweest zijn. Ook Floris Visscher Heshuysen was een man in goeden doen. Hij was eigenaar van de plantage Helena Christina en daarnaast administrateur van twaalf andere plantages. Blom schreef een boek over de landbouw in Suriname om zijn brede kennis over het beheer van een plantage te delen. Een andere reden was dat hij het boek van de Franse geestelijke Philip Fermin, Nieuwe algemeene beschryving van de colonie van Suriname uit 1770 maar niks vond. Het was ‘kinderagtig, onwaar en nog het meest gecopieerd uit Pater Labat’. Toen Heshuysen in 1784 naar Nederland reisde, gaf Blom zijn manuscript mee met de bedoeling dat deze de taal en schrijffouten eruit zou halen. In 1786 verscheen bij Cornelis van der Aa in Haarlem een boek over de landbouw in Suriname geschreven door Anthony Blom en ‘aangevuld’ door Heshuysen. Dit gebeurde buiten medeweten van Blom om. Deze liet dit niet op zich zitten en plaatste advertenties waarin hij dit recht probeerde te zetten. In 1787 publiceerde Blom Verhandeling van den landbouw in de colonie Suriname. Beide titels bevatten veel informatie over het reilen en zeilen op de plantage en het leven van de plantagedirecteur en de slaven.
Verhandeling over den landbouw, in de colonie Suriname. Volgens eene negentienjaarige ondervinding zamengesteld door Anthony Blom; in orde gebracht; en met de noodige ophelderingen en bewysredenen voorzien door Floris Visscher Heshuysen. Haarlem: Cornelis van der Aa, 1786.