Freddy Kruisland
Bijzondere Surinamers zijn een jaar na hun heengaan
alleszins een terugblik waard.
Opdat ze niet vergeten worden…
Vissi d’arte, vissi d’amore,
non feci mai male ad anima viva!
I lived for art, I lived for love,
I never harmed a living soul!
Freddy Kruisland
Paramaribo
09/06/1939 – 08/10/2012
Wie op 13 oktober de grote beurshal van de Kamer van Koophandel en Fabrieken betrad, werd geconfronteerd met een serene sfeer. De ruimte was ingericht als uitvaartlocatie en gevuld met Surinamers en anderen die de laatste eer kwamen bewijzen aan meester Freddy Kruisland. Aan alle aanwezigen werd een playlist aangeboden waarop de woorden ‘Vissi d’arte’ stonden afgedrukt. Deze Italiaanse woorden staan voor ‘Ik heb voor de kunst geleefd’. Delen uit verschillende opera’s wisselden elkaar af. Vermoedelijk gaat het hier om muziek waar de overledene vaak naar heeft geluisterd en van heeft genoten. Aanvullend zou het ook kunnen dat het recht voor hem iets weg had van kunst. Iemand schreef in het register: ‘U was niet alleen meester in de rechten, u was het recht ook meester’. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vele advocaten gehoor hadden gegeven aan de oproep om in toga te verschijnen. Als aan Stanley Marica, deken van de advocaten, gevraagd wordt wat hem het meest is bijgebleven van zijn contact met Kruisland, volgt een duidelijk antwoord. “Kruisland heeft mij enorm geïnspireerd en gemotiveerd om als advocaat het recht beter te bestuderen. Nadat ik aan het begin van mijn loopbaan enkele zaken bij hem had verloren en ik in een droevige stemming verkeerde, zei hij tegen mij: ‘If you want to be a good lawyer, you have to burn the midnight oil’. Ik ben toen heel hard gaan werken aan een studie van literatuur en jurisprudentie. Vandaar dat ik nu nog tot laat in de avond op kantoor zit.” Kruisland begon zijn carrière als fungerend griffier bij het Hof van Justitie op 1 januari 1961. Tot 1989 volgden verschillende andere functies bij het Openbaar Ministerie. Hij vestigde zich als advocaat en was ook adviseur van de regeringen Shankar/Arron en Venetiaan I, II en III. Als mensenrechtenspecialist speelde hij een voorname rol voor de nabestaanden van de slachtoffers van de moorden van 8 december 1982. Door zijn inzet werd verjaring van deze moorden in 2000 gestuit. Marica begreep oorspronkelijk zijn tolerantie niet met betrekking tot de gewijzigde amnestiewet. “Ik drong er bij hem steeds op aan deze gewijzigde wet voor te leggen aan de rechter. Hij heeft dit echter afgewezen. Tot mijn verbazing kwam hij later met een voorstel dat hij indiende bij de Krijgsraad. Dit voorstel werd door de juristen Essed, Vos en mij ondersteund. Wij kijken uit naar de behandeling, ondanks het ingediende wetsontwerp Constitutioneel Hof. De amnestieregeling mag niet gelden voor degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan de moorden van 8 december 1982, zegt Marica resoluut. Kruisland is 51 jaar betrokken geweest bij de rechtspraktijk en werkte tot zijn dood vanuit het advocatenkantoor Lim A Po.