Suriname moet de rijst-, groente- en fruitschuur van de Caribische regio worden, zo roepen opeenvolgende regeringen al decennialang. De werkelijkheid is dat de agrarische sector al even lang voortsukkelt en er, de rijstsector misschien uitgezonderd, eerder sprake is van achteruitgang. Boeren, opkopers, handelaren en politici geven elkaar beurtelings de schuld, maar waar het echt aan schort is niet duidelijk. In de documentaire Buru, to be or not to be probeert Roberto Chin Fo Sieeuw een antwoord op die vraag te vinden. Hij komt, simpel samengevat, tot de conclusie dat het ontbreken van een gedegen agrowet, vriendjespolitiek en onaantastbare monopolieposities debet zijn aan de aanhoudende problemen in de sector. Het is een eye opener voor buitenstaanders die iedere dag in de kranten sombere berichten zien staan over mislukte oogsten en ambitieuze maar geflopte projecten. En voor degenen, inclusief mijzelf, die zich afvragen waarom groenten vaak zo absurd duur zijn. Chin Fo Sieeuw heeft een prachtige documentaire in elkaar gezet, grotendeels gefinancierd door de Landbouw Coöperatie Kwatta, die hiermee het 55-jarig bestaan luister bij wil zetten. Kosten nog moeite zijn gespaard, het camerawerk en de montage zijn ongekend mooi, het geheel zit logisch en helder in elkaar. Er werd niet alleen in Suriname gefilmd, ook in Guyana, Trinidad en Tobago, Brazilië en de Verenigde Staten werd gedraaid. Veel vergelijkingsmateriaal dus. Daardoor ontstaat een duidelijk beeld van hoe het er aan toe gaat in de echte agrarische wereld, waarin vraag en aanbod de plantschema’s en prijzen bepalen. Het prettige is dat Chin Fo Sieeuw, die zelf in Nederland woont, de sector en de problemen belicht vanuit Surinaams perspectief. Dat is wel eens anders. Er zijn genoeg documentaires waarbij met een opgestoken vingertje een beetje wordt gelachen over de onkunde van Surinamers. Natuurlijk wordt in Buru ook de vinger op de zere plekken gelegd, maar de kansen die de boeren hebben, komen eveneens aan bod. Ook worden door de vele geïnterviewden tal van oplossingen aangereikt. ‘De documentaire is bedoeld om de samenleving bewust te maken van de ondergewaardeerde boer en om discussie op gang te brengen’, zo stelt Chin Fo Sieeuw. Daar is hij zeker in geslaagd. Het zou verplichte kost moeten worden voor onze beleidsmakers, die ervan zullen leren dat het nemen van ad-hoc-maatregelen niet bijdraagt aan het ontwikkelen van de agrarische sector. Alleen jammer dat Chin Fo Sieeuw het nodig vond om naast de regie en productie, ook het becommentariëren van de beelden voor zijn rekening te nemen. Hij praat te snel en onduidelijk, waardoor grote delen tekst onverstaanbaar zijn. Zonde voor een productie die verder alleen maar professionaliteit uitademt.
Armand Snijders
‘Buru, to be or not to be’, Roberto Chin Fo Sieeuw (regie), 2013
Nu populair
