Column: De keuze
In een eerdere column onder de titel Facebook-discussies ging ik in op de verhouding tussen SuriNeds en Surinamers, die af en toe moeizaam blijkt te zijn. Het verhaal van de naar Suriname geremigreerde Amsterdamse wethouder Wil Codrington in Parbode deze maand, bevestigt die indruk. Veel Surinamers vinden SuriNeds te bemoeizuchtig, terwijl SuriNeds – ook na remigratie – zich vaak miskend voelen en soms te maken hebben met een kwetsend wantrouwen. Ondanks de invoering van de PSA-kaart, lijkt een goed diasporabeleid maar niet van de grond te komen.
Historisch gezien is dat allemaal wel verklaarbaar. Al in de koloniale tijd verkeken mensen zich erop, dat de overzeese gebieden niet zomaar een verlengstuk waren van Nederland. Die gebieden ontwikkelden al vroeg een eigen cultuur en mentaliteit. Sinds de Onafhankelijkheid van Suriname in 1975 is de eigen Surinaamse identiteit alleen maar versterkt. Misschien is het zo dat door het opraken van de 3,5 miljard gulden (1,6 miljard euro) aan ‘ontwikkelingshulp’ die bij de Onafhankelijkheid werd toegezegd, de navelstreng met Nederland definitief werd verbroken.
In de jaren negentig van de vorige eeuw was Nederland nog welvarend, bijna iedereen had een baan, veel SuriNeds hadden succes met hun werk en ze bouwden soms een mooi vermogen op. Een groot deel van hen bleef geloven in de droom dat ze ooit zouden terugkeren en hun verworven kapitaal en kennis zouden inzetten voor het land dat zij diep in hun hart bleven beschouwen als hun echte vaderland: switi Sranang. Sommigen voegden de daad bij het woord.
Natuurlijk komt het hard over als je met al je goede bedoelingen juist irritatie of achterdocht oproept bij de mensen in het land waar je het allemaal voor doet. Daar komt bij dat het in Nederland al jaren hard achteruit gaat met de koopkracht, vooral sinds de financiële crisis begon in 2007. Het goede leven van geld verdienen in Nederland, vakantie vieren in Suriname en daar een basis leggen voor een later bestaan, is voor steeds minder mensen weggelegd.
Het komt mij voor alsof de huidige omstandigheden veel mensen zullen dwingen tot een keuze. Wil je in Nederland succesvol zijn ondanks de crisis, dan zul je er voor de volle 100 procent voor moeten gaan. Kies je als SuriNed ervoor om te (r)emigreren naar Suriname, dan zijn er zeker mogelijkheden, maar je zult je moeten aanpassen aan de cultuur en de mentaliteit van de mensen dáár.
Goed beschouwd is dat niet meer dan logisch. Suriname en Nederland delen een gemeenschappelijke taal, maar het zijn twee verschillende landen. De geestelijke ruimte die bestond om tussen beide landen heen en weer te zweven en je een beetje burger van beide te voelen, was misschien een overblijfsel uit de koloniale tijd. Iets waar al lang een punt achter is gezet.