Pim de la Parra is paradoxaal. Hij is nergens voor
en nergens tegen. Eenvoudige parralogica
Beste lieve lezer en lezeres, dankzij mijn beroep van filmmaker heb ik ontdekt dat onze ogen de minst betrouwbare zintuigen zijn om iets werkelijk te zien. Het begon eerst onschuldig met de ontdekking dat ik in de spiegel niet mezelf zie, maar een spiegelbeeld. Een spiegelbeeld dat mijn uiterlijk ‘spiegelverkeerd’ weergeeft, zoals cameramannen en fotografen het noemen. In de spiegel blijft je linkeroog bijvoorbeeld links, terwijl het rechts wordt afgebeeld als je een foto van je gezicht laat maken. Die foto toont je zoals anderen je zien, terwijl de spiegel je een valse, ‘spiegelverkeerde’ weergave van je gezicht laat zien. Sommige acteurs en fotomodellen krijgen dat vanzelf in de gaten, maar er leven miljoenen mensen die zichzelf elke dag in een spiegel bekijken zonder te beseffen dat ze iemand zien die voor een ander eigenlijk niet werkelijk bestaat. Mijn volgende ontdekking was dat de ogen zelf niets kunnen zien, maar dat ze de instrumenten zijn waardoor een levend wezen in staat is om iets buiten zichzelf waar te nemen. Een mens is goedbeschouwd een psychosomatisch organisme dat met behulp van de oogzintuigen een deel van zichzelf en de nabije omgeving kan zien. Dit zien, of waarnemen, is een belangrijke functie van het ‘bewust-zijn’ en voor een mens wellicht het meest essentiële vermogen waarover hij beschikt. Maar toch zien we de dingen, mensen en verschijnselen niet volledig zoals ze zijn. Gewoonlijk is het zo dat we iets waarnemen en dan kijken. Met kijken wordt hier bedoeld: de dingen, mensen en verschijnselen een naam geven en er associaties aan verbinden. Het zien van dingen betekent accepteren wat ze zijn; kijken daarentegen brengt allerlei projecties met zich mee. Het kan een hele poos duren voordat je erachter komt dat je gaandeweg hebt verleerd om de dingen te zien zoals ze zijn, en dat je onbewust gewend bent geraakt om alles wat door je ogen wordt waargenomen te kleuren door je persoonlijke voorkeur en afkeer. Het lijkt wel alsof je een onbewuste angst koestert om de dingen, mensen en verschijnselen waarmee je te maken krijgt te zien als open, vloeiend en flexibel. In plaats daarvan ben je geneigd de wereld die zich dagelijks aan je voordoet, te zien als volkomen solide, star en bevroren. Je ziet in feite alleen je eigen gestolde opvatting van de wereld; je ziet alleen maar je projecties. Je waarneming is dan heel individueel geworden, gecentreerd rond een ik-bewustzijn. Zodra dit besef goed tot je is doorgedrongen, dankzij je opmerkzaamheid en je gewaarwording, ga je inzien dat hetzelfde ook voor alle andere mensen geldt. Dat kan een schok voor je zijn. Toen het mij voor het eerst overkwam moest ik er onbedaarlijk om lachen, of liever gezegd hinniken. Het is heel moeilijk, haast onmogelijk, om weer te leren zien zoals het ons van nature is gegeven. Daarom bestaan er zo ongelooflijk veel meditatietechnieken, om je te leren zien zonder concept, zonder vooroordeel, zonder projectie. Want onze ogen zijn in de loop van ons leven gewend geraakt om alles te projecteren waar onze gedachten en gevoelens ons mee hebben overwoekerd: verwachtingen, verlangens, ambitie, hebzucht. Naast ook onverschilligheid, haat, wrok en woede. En hierdoor kunnen we de dingen waarmee we in het dagelijkse leven te maken krijgen niet meer zien zoals ze werkelijk zijn. En dat is niet alleen doodzonde, maar vooral ook een misdaad jegens onze menselijkheid. Lieve beste lezeres en lezer, als we onze levenssituaties kunnen accepteren zoals ze zijn, dan krijgen we steeds meer waardering voor de schoonheid van eenvoud. En zo leren we vanzelf weer rechtstreeks te zien, zonder te kijken. Dank voor je aandacht en wees gezegend.
Nu populair
