De spooktram van de president
President Desi Bouterse weet het zeker: uiterlijk 25 mei volgend jaar rijden de eerste trams tussen Poelepantje en Onverwacht. Alleen hij heeft die overtuiging, ieder ander weldenkend mens weet dat het onmogelijk is.
Op zich is het niet eens zo’n onaardig plan om een tram te laten rijden. De vraag is echter wat de achterliggende gedachte is. De volgelopen Indira Gandhiweg ontlasten en dus maar hopen dat iedereen zijn of haar auto laat staan om naar het werk of school in Paramaribo te gaan? Dat lijkt onwaarschijnlijk; Surinamers koesteren hun auto, de files nemen ze klagend voor lief. Toeristen een extra attractie bezorgen? Zou kunnen, maar dan moet het aantal buitenlandse bezoekers eerst vertienvoudigen, wil je het ooit rendabel krijgen.
Of is het toch het zoveelste prestigeproject van de president met als doel iets na te laten aan het volk? En waar vooral niet goed over is nagedacht. Van dat laatste heeft het veel weg. Toch heeft de president heel veel haast en wil hij voor de verkiezingen over een half jaar al een tram laten rijden. Afgezien van de vraag of het technisch haalbaar is, liggen er nog heel wat beren op het beoogde tracé, dat grotendeels door overvolle woongebieden loopt, inclusief de Indira Gandhiweg. Zo moet nog met de perceeleigenaren onderhandeld worden om de tram over hun grond te mogen laten rijden. Hoe moeilijk dat is, bleek wel bij de bouw van de Saronbrug, waarvan de oplevering jaren werd vertraagd omdat lanti en de grondbezitters geen overeenstemming konden bereiken. Daar ging het slechts om een paar enkelingen, bij de tramlijn zijn er minstens honderden potentiële dwarsliggers.
Los daarvan is het duidelijk dat het nooit rendabel wordt om trams te laten rijden, daar hoef je geen slimme rekenmeester voor te zijn. Dus ook politici en beleidsmakers zullen dat snappen. Suriname leent voor het project volgens eigen zeggen 130 miljoen euro bij de ING Bank. Laten we uitgaan van vijf procent rente die daarover moet worden betaald, dan kost dat alleen al per jaar 6,5 miljoen euro. Ofwel ruim 500.000 euro per maand, dat is een kleine 20.000 euro per dag.
Laten we optimistisch zijn en ervan uitgaan dat iedere dag vijfduizend passagiers worden vervoerd. Die moeten per persoon een kleine vier euro betalen (zo’n zeventien srd, viermaal het wettelijk vastgestelde minimum uurloon), zodat in ieder geval de rente kan worden betaald. Dan hebben we het nog niet eens over de aflossing en de kosten voor personeel, stroom en onderhoud van de rails en de treinstellen.
Lanti moet er dus zwaar op toeleggen om passagiers te lokken. Wellicht kunnen de 130 miljoen euro beter besteed worden aan projecten die echt zin hebben, zoals het aanleggen van fatsoenlijke voet- en (brom)fietspaden. Daar bewijs je het volk een grotere dienst mee en het scheelt ieder jaar een paar verkeersdoden en honderden gewonden. Maar ja, daar kun je als president politiek niet mee scoren.