Vervoering
De roman Vervoering gaat over vier generaties op drie continenten. Het avontuur begint bij Ramdew Raj, die als contractarbeider in 1912 per boot vanuit Brits-Indië naar Suriname reist. Tijdens deze bootreis ontmoet hij zijn vrouw, Kumari Shakantula. Samen worden ze om te werken naar plantage Waterloo in Nickerie gebracht, wat vijf jaar lang hun thuis is. Na het aflopen van de contractperiode bouwen ze op een stuk grond in de Johannapolder van Nickerie een bestaan op. Hier wordt Yash geboren. Met Piya Narain krijgt Raj later nog een aantal kinderen, onder wie Amitav. De vriendschap tussen Amitav en Yash wordt in de eerste hoofdstukken van het boek uitgebreid beschreven en blootgelegd.
Dan springt het verhaal van de kinderjaren van Yash naar de periode dat hij een jongeman is en plotseling zelf vader wordt. Best verwarrend en het lijkt van de hak op de tak te springen. Maar naarmate de hoofdstukken voorbijtrekken, vallen de ontbrekende stukjes op hun plaats. Dat duurt echter wel even en vergt geduld van de lezers.
Uiteindelijk trouwt Yash met Mirmala Ragini, en zij krijgen elf kinderen. De focus wordt bij deze nieuwe generatie gericht op Mukesh, de jongste zoon. Hij blinkt uit op school en geniet van al zijn broers en zussen de hoogste opleiding. Wanneer zijn moeder komt te overlijden op de dag dat hij met Seema trouwt, voelt hij de drang om weg te gaan uit Suriname en een bestaan op te bouwen in Nederland.
Voor Seema is het moeilijk om daar te aarden. En voor Mukesh, maar uiteindelijk ook voor haar, is het belangrijk de familie in Suriname te laten geloven dat ze het hebben gemaakt in Nederland. Dat het een goede beslissing was om daar naartoe af te reizen, ook al moesten ze daarvoor hun Hindostaanse cultuur en tradities achterlaten. Samen met hun twee kinderen verhuizen ze van het bescheiden Almelo naar Rotterdam, en wordt indringend beschreven hoe zij uiteindelijk anders opgroeien dan hun overgrootvader, grootvader en zelfs hun eigen vader.
De groei, ontwikkeling en ambities die in deze generaties voorkomen, komen duidelijk tot uitdrukking. Van een immigrant uit de lage kaste in BritsIndië, die in Suriname niets had en was, heeft Raj het – met zijn vrouw aan zijn zijde – weten te maken. Hetzelfde is het zijn zoon Yash vergaan. Van iemand die het evenbeeld was van zijn vader, heeft hij zich losgemaakt om zichzelf te ontwikkelen en op eigen benen te kunnen staan. En dan Mukesh, die het goed deed op school en uiteindelijk naar Nederland ging om te werken, een succesvol bestaan opbouwde en daarmee de basis legde voor een goede toekomst voor de vierde generatie.
De Hindostaanse cultuur en historie worden mooi uitgebeeld in dit boek. Shantie Singh heeft met haar kunst van schrijven laten zien dat het allemaal niet zo eenvoudig is. Er zijn veel Hindostaanse woorden in het verhaal verwerkt, dus het is prettig dat er een verklarende woordenlijst achter in het boek is opgenomen. Vervoering, dat is genomineerd voor de prestigieuze Inktaap-prijs, is een absolute aanrader voor iedereen die is geïnteresseerd in de geschiedenis van de Brits-Indische immigranten.
Vervoering, Shantie Singh, 2014, Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 3421 4