‘Waardering is veel meer waard dan geld’
Fredrik (‘Fred’) Arnold van Russel staat middenin de Surinaamse geschiedenis. Tijdens het militaire bewind schreef Fred van Russel geschiedenis als voorzitter van de Moederbond, die hij na 8 december 1982 nieuw leven wist in te blazen. Door de jaren heen ontving hij verschillende onderscheidingen voor uiteenlopende humanitaire verdiensten. Het is niet voor niets dat er vier jaar geleden een boek uitkwam over het leven van deze indrukwekkende man.
De inmiddels 85-jarige Van Russel maakt een kalme en nuchtere indruk. Direct is te merken dat hij een bescheiden mens is, die eigen successen neigt weg te stoppen en andermans prestaties op de voorgrond zet. “Trots is niet het juiste woord voor zaken die ik heb bereikt. Ik ben gewoon blij dat ik mijn bijdrage kon leveren.”
Hij diende in de jaren 50 als militair in Korea, een bewogen periode. Na afloop van zijn contractperiode keerde hij terug naar zijn thuisland en pakte de draad weer op als timmerman bij Van Kessel. Pas veel later begon Van Russel de behoefte aan erkenning te voelen. “Ik was blij en opgelucht om weer thuis te zijn, maar ik vond dat de regering niet genoeg aandacht schonk aan oorlogsveteranen. Het leven ging bij aankomst in het thuisland gewoon weer door. We konden nergens terecht met onze problemen. Geen medische zorg of begeleiding.”
Mensen kunnen zich volgens Van Russel moeilijk verplaatsen in een oorlogsveteraan. “Iedere ochtend, vechtend aan het front, wist ik niet of ik de avond zou halen. Slapen ging altijd onrustig. Constant dat gemaal in mijn hoofd. Deze constante vorm van stress zorgde bij velen ervoor dat ze na terugkomst uit de oorlog te maken kregen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Vele huwelijken liepen daardoor op de klippen. De mannen konden de constante stress niet verdragen. Ik kan zelf nog steeds niet tegen veel lawaai en kijk zelden naar oorlogsfilms. Daar word ik onrustig van.”
Lees het hele interview, deze maand in Parbode.