Het werd een bijzondere dag, die dag in de eerste week van oktober bij het loket van de energie Bedrijven suriname, de eBs. ik betaalde mijn laatste rekening tegen een tarief dat voortaan honderd procent hoger zou uitvallen. De volgende keer zou een grote stap vooruit zijn, in kosten. Hoeveel mijn energierekening zou worden, wist ik toen nog niet. Maar het bedrag dat ik die dag moest neertellen, plaatste ik in de serie van mijn historische momenten. De rij was zich langzaam en stilletjes aan het voortbewegen. Kwam dit omdat we met zijn allen nog even van dit moment wilden genieten, was het de hitte die ons de energie benam om stevige voortvarende stappen te zetten, of ontbrak het ons letterlijk aan energie om te bewegen omdat er van alles op ons af kwam?
Geen uitbundige verhalen, maar zacht uitgesproken opmerkingen en wat gelatenheid. De gepensioneerde vrouw die achter mij stond sprak hoopvol. ‘We gaan het redden hoor, ik denk het wel.’ ik had niets aangegeven over het redden of niet, maar ik knikte beleefd. Zij zag het niet en vervolgde. ‘ik ga het gewoon blijven proberen. ik draai nog steeds mijn airco, maar het is ook zo warm. Dus ik moet wel, begrijpt u. als ik thuiskom, ik ben er zo aan gewend, weet u.’ Ze negeerde mijn opgetrokken wenkbrauw en ging opnieuw door. ‘Het is zo warm, het is niet te doen zonder die airco’s, ik heb altijd al met airco geslapen, mijn hele huis heeft airco. Vanaf ik gepensioneerd ben, ga ik ook niet zo veel uit huis. Begrijpt u.’ Ze keek voor zich uit, alsof ze zichzelf met haar woorden geprobeerd had sterk te maken. Het was helemaal niet de bedoeling dat ik het zou begrijpen, laat staan dat ik zou beginnen over open ramen, klamboes en misschien een kleine ventilator. Dat wist zij ook wel. Dus waarom zou ik mijn energie besteden om haar dat nog eens duidelijk te maken?
Onze energie is immers kostbaar, letterlijk en figuurlijk. ik betaalde mijn rekening, maakte een ‘rekening-selfie’ (voor mijn historische-momenten-boek) en groette, dankbaar voor een mooie ontmoeting die me ondanks alles weer energie had gegeven om na te denken over die hoop. Zovelen die zichzelf moed inspreken, hoop inspreken, met zichzelf of anderen praten. als die effort om onder alle omstandigheden te blijven hopen een millennium development goal zou zijn, hebben we die al ruimschoots gehaald. Maar die echte MDG’s schijnen het maar moeilijk te redden. Doelen voor een duurzaam bestaan waarin we onze energie veiligstellen en beschikbaar maken voor iedereen. We zullen tekort komen. en dat met een elektriciteitsnet dat tot nu toe niet eens een volledig dekkend aansluitingsnetwerk voor alle huishoudens kan waarmaken. Met de bijkomende kosten van betaalbaarheid nog een grotere zorg hoe en welke energie wanneer verdeeld zal worden.
Voor de weinige pijlers waarop onze ontwikkeling haar fundament legt, is de waarborg voor de levering van energie nodig, energie die er nu nog niet is. Maar ook de mens die dat allemaal moet waarmaken, moet energiek blijven. Je opgeladen aan je taak kunnen wijden. Waar en wanneer laden wij ons op? in december misschien, onze energievolle feestmaand, waarin de meesten van ons zich vol overgave storten.
Het opladen door feesten gaat ons meestal redelijk goed af. tijdelijke energie, die na het feesten ook net zo snel weer leegloopt. ‘a bedi e meki bari den pikin no abi nyan, buurman tap bigi yari un de na ini sranan’. De tekst van een lied uit de theatervoorstelling De koningin van Paramaribo vertelt het verhaal over het grote en belangrijke feest van de bigi yari, terwijl de monden die gevoed moeten worden op de lange termijn vergeten worden. Ook ‘sranan’, met de tekst ‘geef mij de kans je te leiden naar morgen’ uit dit stuk is actueler dan de componist misschien had durven bedenken, met een diepliggend verhaal. te veel verhaal misschien en daarom maar sporadisch tot bijna niet gedraaid op de radio. Met wat lichte teksten, snel en makkelijk verteerbaar laden we misschien wat sneller op, echter voor korte duur, totdat de hoop ons weer inhaalt.
Hoop schijnt een soort latente energie te zijn. Het maakt dat je legitiem niet zoveel hoeft te doen of na te denken over wat op je afkomt, maar dat je de energie voor het overleven uit je binnenste kan halen. December is inderdaad zo een hoopvolle maand. alle uitbundigheid uit jezelf halen waardoor je vrolijk bent en de omgeving goed voelt, aangevuld met de danspoku’s van de sabaku’s en de Kankantries. Hiep hiep hiep, we gaan ervoor, keer op keer, steeds opnieuw.
De buurvrouw is ook hoopvol. ‘We hebben het al eerder gered, dit keer lukt het ons ook vast wel, je moet gewoon hoop hebben’. ik voel mij langzaamaan bijna een beetje schuldig zonder een batterij van hoop. een batterij die alle opmerkzaamheid, daden, onderzoek en verwondering stil kan leggen. Het idee van een sterke onafhankelijke mens in een voedende gezonde omgeving, datgene wat de millenniumdoelen nastreven, dat komt vast wel, ergens in de toekomst. We hebben het in vroegere tijden toch ook gered?
Historische momenten te over. De vele mensen die hun spaargelden zagen slinken en niets meer over hadden door de devaluering van onze munt. Zij hadden ook hoop en lieten hun geld op de bank staan. Ouderen die van een pensioen leefden dat nog slechts een habbekrats waard was (en is). Ook zij hadden hoop, hoop op de kinderen die hen zouden ondersteunen. Kinderen die van school gingen, omdat er geen brood was om ze te voeden, ook zij hadden hoop dat ‘geen brood, geen school’ nooit meer waarheid hoefde te worden. We hebben een gigantische potentie aan hoop die stelselmatig aangevuld wordt. Hoop aanwezig in wollige politieke woorden, in de verslaggeving, in schreeuwende consumptieaansporende advertenties; hoop die zich als een energie verspreidt over onze surinaamse aardbodem.
De inheemsen geloven in een natuurlijke balans met de spirituele energie van de aarde, de lucht en het water. is dat het, waarom we hier onbewust een goede energie voelen stromen? Want hoe kan het anders dat we blijven hopen, vaak tegen alle realiteit in? Die spirituele energie is vast erg krachtig, energie die eindeloos lijkt te zijn en waarvan de kostprijs slechts een gezonde bodem is. ik word er bijna hoopvol van. immers, hoop is dat wat je ‘mist’ concreet maken en projecteren in de toekomst.
Nu populair
