De Surinaamsche Bauxiet Maatschappij tijdens WOII
Dit jaar had Suralco haar ivoren jubileum moeten vieren: 100 jaar in Suriname. Het mocht niet zo zijn. Eind november vorig jaar vertrok moederbedrijf Alcoa definitief van Surinaamse bodem. Voor Parbode tijd om in drie delen terug te blikken op het tijdperk Suralco. Deze maand deel I: De Surinaamsche Bauxiet Maatschappij rond de Tweede Wereldoorlog.
Niemand kan ontkennen dat Suriname een flinke economische injectie kreeg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Suriname was namelijk samen met de andere Nederlandse koloniën verantwoordelijk voor het leveren van de belangrijkste grondstoffen voor de geallieerden: bauxiet en olie. In deze tijd heette Suralco nog de ‘Surinaamsche Bauxiet Maatschappij’ (SBM). Dit zusterbedrijf van het Amerikaanse Alcoa nam in Suriname het grootste aandeel van de bauxietlevering voor haar rekening. Tachtig procent van de oorlogsvliegtuigen van de geallieerden werd gemaakt van Surinaams bauxiet. Het rode erts werd opnieuw het belangrijkste exportproduct van Suriname en zorgde in 1942 voor de eerste sluitende begroting van het land sinds 75 jaar.
Het was echter niet de eerste keer dat de export van bauxiet van grote betekenis was voor de economie. De SBM startte al in 1922 met het verschepen van Surinaams bauxiet, en zorgde ervoor dat het ‘rode goud’ in 1929 Surinames belangrijkste exportproduct werd. Toen gooide de crisis van 1929 echter roet in het eten. Na 1930 dropte het aandeel aanzienlijk, en kwam pas na drie jaar mondjesmaat weer op gang.
Maar het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zorgde voor een immense opleving van de bauxietproductie; tussen 1939 en 1943 zag de SBM haar productie verviervoudigen. Het absolute piekjaar kwam in 1943. In die tijd produceerde het bedrijf ruim 1600.000 ton aan bauxiet. Tot 1941 kwam alle bauxiet uit het Cotticagebied, waar de fabriek in Moengo was gevestigd. In 1939 werd gestart met het bouwen van de fabriek te Paranam aan de Surinamerivier. Deze ging in 1941 in bedrijf.
Lees verder in Parbode, nu nog in de winkel!