De droogte
tegen de tijd dat deze column uitkomt, hoop ik van harte dat het droge seizoen voorbij is. Waarom? Dat zal ik even haarfijn uitleggen. net als in de Caribische tropen kennen ze ook hier aan de Afrikaanse westkust naast de regentijd een droge tijd. De harmattan wordt het genoemd. Een periode van bijna vijf maanden, met een stevige wind uit de Sahara die zuidwaarts trekt en kou en zandstormen met zich meebrengt. Hier in Ghana is het vooral droog en vreselijk stoffig. Er is zelfs zo veel zand dat er wekenlang mist in de lucht hangt. Ik weet al niet eens meer wanneer ik voor het laatst een helderblauwe hemel heb gezien. Vanachter dit stoffige gordijn kan je een zachtroze of soms een zachtgele zon zien.
naast mooie weerplaatjes zorgt dit jaargetijde ook voor een hardnekkige schoonmaakwoede onder de mensen. Alles komt namelijk letterlijk onder het stof te zitten. Zo heeft mijn balkon een roodbruine tint gekregen. niet dat vegen iets helpt. Binnen een dag of twee kan ik zo weer opnieuw beginnen. Die stofdeeltjes dringen ook het huis binnen. op de grote houten tafel in mijn woonkamer zie je nu de hele tijd vinger- en handafdrukken. op een gegeven moment geef je het schoonmaken gewoon op en moet je erkennen dat de Sahara inderdaad een onuitputtelijke zandbak is.
niet alleen heeft mijn huis aardig wat te verduren in dit seizoen, ook het haar op mijn hoofd lijdt onder de droogte. Al een paar maanden kamp ik met gespleten punten en kurkdroge krulletjes. In het begin dacht ik dat de felle zon mijn haar ruïneerde. toch klopte die aanname niet; ik wist namelijk dat ik in Suriname juist spontaan pijpenkrullen krijg. Maar tijdens de harmattan is mijn haar als ijzerdraad en kan ik er niets anders mee doen dan het vlechten. Ik heb er al van alles in gestopt. Van avocado’s, shea butter en olijfolie tot aan lokale kruidenmengsels met aloë vera. Het mocht niet baten, en ook de Amerikaanse producten werkten niet of waren te duur om in grote hoeveelheden in te kopen. Ik zat letterlijk met de handen in het haar. Er moest toch een simpele oplossing zijn? Eeuwenlang hebben vrouwen hier hun haar verzorgd zonder al die cosmetische producten van nu. Wat gebruikten ze toen? Het was even zoeken en experimenteren, maar ik heb het antwoord eindelijk gevonden.
Dit soort kennis staat nergens geschreven, maar als je de juiste vragen stelt, tref je allerlei raadgevers. uiteindelijk vertelde iemand mij dat ik kokosolie moest gebruiken. En warempel, in de plaatselijke drogisterij vond ik een potje kokosolie uit nigeria, speciaal voor het droge haar. Het ruikt zelfs anders en lekkerder dan dat kokosvet uit Amerika. Misschien wel omdat dit een écht natuurproduct is.
Als je leeft in een cultuur waarin de natuur nog centraal staat, dan moet je het daar ook van hebben. Het heeft geen zin om de strijd met de weersomstandigheden aan te gaan, je gaat het toch niet winnen. In plaats daarvan kan je er maar beter mee werken en dus op zoek gaan naar praktische, natuurlijke oplossingen.
Zo heb ik ook een eenvoudig smeersel gemaakt voor mijn huid, die eveneens door de harmattan was aangetast. tijdens het hoogtepunt van het seizoen beginnen je lippen te scheuren en je benen te schilferen. Gelukkig was ik er op tijd bij met mijn huisgemaakte brouwsels van olie en cacaoboter, overal op de markt te krijgen. Met mijn lichamelijke gezondheid gaat het dus goed, en tegen de tijd dat het regenseizoen is begonnen, kan ik ook mijn haar weer in glanzende pijpenkrulletjes dragen.