Sapoen: ‘Weinig realiteitszin rechter bij beoordeling Amnestiewet’
PARAMARIBO – Assembleelid Raymond Sapoen is van mening dat er bij de recente uitspraak van de Krijgsraad beter gekeken had moeten worden naar het doel van de Amnestiewet. Hij verklaart tegenover Parbode dat de rechter meer had moeten kijken naar het karakter van de zaak. “In zekere zin is er sprake van een constitutionele crisis.”
Volgens Sapoen is er onvoldoende gekeken naar de bedoeling van de Amnestiewet. “De wet uit 2012 is slechts een wijziging van de wet uit ’89. Volgens die wet kreeg Brunswijk amnestie. Wat je nu oproept is dat de slachtoffers van Brunswijk dan ook naar de rechter kunnen stappen en hij nu ook veroordeeld kan worden volgens diezelfde wet. De Amnestiewet was geen rechtsmiddel, maar een politiek-maatschappelijk instrument om onder bepaalde omstandigheden de rust binnen de samenleving te bevorderen. Als je dat nu gaat gebruiken om een formeel strafproces in werking te stellen, weet je vooraf dat je constitutionele problemen gaat oproepen die moeilijk zijn te bezweren en ik denk dat de rechter dat zou moeten inzien, op basis van de omstandigheden in Suriname. De rechter is ook onderdeel van de maatschappij. Natuurlijk mag je zeggen dat de rechter gebruik maakt van haar bevoegdheden. Maar ik denk dat ze bij de beoordeling meer realiteitszin aan de dag zou moeten leggen en vooral had moeten letten op het karakter van de case.”
Het gaat Sapoen dan ook niet alleen over de Amnestiewet, het gaat hem om de betekenis van het besluit en wat deze betekent voor de scheiding der machten. “Het politieke primaat berust bij het parlement, als vertegenwoordiger van het volk. Over het besluit uit 2012 is door de meerderheid van het parlement voor gestemd. Het volk, of delen daarvan, hoeven niet tevreden te zijn met de besluiten van het parlement. Je hebt dan nog altijd politieke alternatieven om daar een kentering in te brengen. Maar als besluiten van het parlement getoetst worden bij de rechter, dan ligt het hele verhaal van Montesquieu op zijn gat. Het zou niet mogen dat de rechter burgers een ingang geeft om, als ze problemen hebben met ontwikkelingen van dit land, waar hun rechtsbelang niet rechtstreeks geschaad is maar waar ze slechts niet gelukkig mee zijn, te kunnen eisen dat het wordt teruggeroepen.
Het overleg dat gevoerd is tussen parlementsvoorzitter Geerlings-Simons, president Bouterse en waarnemend president van het hof Iwan Rasoelbaks vindt Sapoen een goede zaak. “Het is wel tijd om met de drie machten in conclaaf te gaan om te kijken waar de grenzen liggen. Soms zijn die grenzen niet grondwettelijk omschreven, maar op basis van traditie, overlevering en gewoonterecht weet men wat mag en wat niet. De scheiding der machten staat altijd onder druk. Dit is een fundamentele grondslag waar je niet aan mag komen.”