Sapoen na een jaar HVB: “Het afgelopen jaar is lastig geweest”
Het was gisteren een jaar geleden dat Raymond Sapoen de Hervormings- en Vernieuwingsbeweging (HVB) lanceerde voor een frisse wind binnen Pertjajah Luhur (PL). Hij blikt met Parbode uitgebreid terug op een bewogen tijd. “De terugroeping is een grote klucht aan het worden.”
“Al voor de verkiezingen was er onvrede binnen de partij over de wijze waarop PL zich profileerde en de aantrekkingskracht. Dat konden we niet bespreken voor de verkiezingen, dus het werd iets van na de verkiezingen. De uitslag heeft echter uitgewezen dat we gelijk hadden: we zijn van 32.000 stemmen naar rond de achttienduizend gegaan, bijna vijftig procent verlies. Als we niet in combinatie waren gegaan hadden we geen enkele zetel gehad. Dat geeft alleen maar aan hoe ver we zijn gedropt.”
“PL staat bekend als de partij met sociale kracht, maar uiteindelijk zag je dat de activiteiten van de partij zich meer focusten op kortetermijndoelen, zoals voedselpakketten enzo. Dat is goed, dat gaat om de band met de samenleving, maar op den duur zag je dat het electoraat daar niet meer van gecharmeerd was. Je zit met levensgrote maatschappelijke problemen, en het is goed dat je je mensen brood en spelen geeft, maar op een gegeven moment komt de ontnuchtering.”
“Maar onze zorg was ook de wijze waarop de Javaanse partij zich profileert. Het leidde ertoe dat in 2015 en straks in 2020 geen enkele Javaanse partij meer een rol van betekenis gaat spelen. KTPI heeft hetzelfde probleem: leiderschapsproblemen. Die mannen zijn niet meegegaan met hun tijd. En dat heeft geleid dat KTPI als grootste Javaanse partij destijds nu op zijn gat ligt met nul zetels. Dat wil je voorkomen bij PL.”
“Zoals de zaken er nu uitzien kan je zeggen dat als de verkiezingen er straks zijn, we geen zuigkracht meer hebben. Tenminste niet die een Javaanse partij hoort te hebben. Dat zijn we nou eenmaal, daar is niets mis mee. De basis is de Javaan. Maar de wijze waarop we onze visie en ambitie uitstralen is ons niet gelukt. Als je het roer niet omgooit zullen we straks als KTPI gaan verzanden in het politiek spectrum. Dat was onze grootste zorg.”
“We hebben een rapport opgesteld met punten met ervaringen na enkele jaren binnen PL , alles op papier gezet voor de mensen in de achterban. Dit willen we aanpakken, puntsgewijs. Het ging niet om Somohardjo op zich. Maar het werd gebracht alsof we een coup wilden plegen.”
“Veel mensen denken dat het een strijd is van Sapoen en Chitan. Maar als je weet dat binnen de beweging elf of twaalf hoofdbestuursleden van de 27 aan onze kant staan geeft dat toch wel te denken. Het is niet alleen van ons, zoals Somohardjo het de mensen wil laten geloven.”
De Hervormings- en Vernieuwingsbeweging
“Onze basis is de historische binding met Javanen vanuit PL. Mensen krijgen de ruimte zich profileren, ze moeten zich binnen en buiten het veld bewijzen. We zijn een nationale partij en dat moeten ze ook laten zien. Op basis van de respons van de samenleving zullen we zien of de beweging uitgroeit tot een partij. Ik denk op dit moment er voldoende ambitie is om uit te groeien tot een politieke organisatie.”
“Ook veel niet-Javanen sluiten zich aan, die richting willen we ook op. Ik ben niet opgegroeid binnen een echte etnisch-georiënteerde partij; ik ben opgegroeid met NDP, ik ben later bij PL gegaan. Nu zie je meer Hindoestanen, Marrons en Creolen bij ons komen. Ook andere niet PL’ers komen erbij. We geven mensen ons verhaal, ze mogen zelf kiezen wat ze ermee doen. We zijn nog een open beweging. We hebben al actiegroepen voor fundraising, kader- en stuurgroepen. Tot nu toe is het gewoon registreren voor mensen die willen sympathiseren. Er is voldoende animo om te zeggen dat de beweging levensvatbaar is. Wanneer je een strijd start is dat iets van lange adem, hervormingen en vernieuwingen hebben tijd nodig. Daar moet je rekening mee houden. Als je na een jaar evalueert zie je de potentie en ambitie vanuit de mensen die niet traditioneel PL waren maar ons idee spreekt hen aan.”
Somohardjo
“De voorzitter is van de oude stempel, die heeft iedereen hier overleefd. Zelfs de politici in Nederland, Den Uyl, Van Agt en Arron en Lachmon hier. Eigenlijk zou hij niet meer in de voorste gelederen moeten zijn. Alles binnen de partij werd door hem naar zich toe getrokken, er was geen ruimte voor de ambities van anderen. Als ik het afgelopen jaar dan ook evalueer zie je dat de kwestie rondom de Terugroeping een grote klucht aan het worden is waarvan de samenleving moe is. Ik wil niet meer praten over Sapoen en Somohardjo, het houdt de samenleving op terwijl er belangrijkere dingen zijn.”
“Maar Somohardjo kennende, weet je dat zijn enige motief is dat hij de Javanen wil bewijzen dat hij de eerste in de politieke geschiedenis is die ervoor heeft gezorgd dat de Terugroepwet werkt, en dat het hem niet uitmaakt of ik als PL-vertegenwoordiger weg moet, al komt er iemand van VHP of NPS voor mij in de plaats. Maar als je naar het veld gaat vinden de PL’ers het een belediging. Ik denk niet dat het eerder is voorgekomen dat de voorzitter zijn eigen mensen opoffert ten gunste van andere partijen, al is het in de eigen combinatie. In het veld zeggen ze, hoe kan het zijn dat we onze eigen PL-parlementariërs opofferen voor andere partijen, waarmee ze niet eens een binding hebben.”
“Maar dat is zijn drijfveer. Hij moet zich bewijzen aan de Javanen. En na hem de zondvloed, tonen dat het hem gelukt is dat de Terugroepwet werkt, al moet Sapoen of Chitan op de brandstapel. Al komen er twintig parlementariërs van VHP of NPS, het maakt hem niet uit. Dat vind ik jammer, het gaat ten koste van het belang van de partij. Maar zo zit hij ook in elkaar.”
“De enige fundamentele fout die ik persoonlijk heb gemaakt is dat ik teveel heb vertrouwd op Somohardjo. Ik vertrouwde hem blindelings. Ik ben afgegaan op zijn woorden. Achteraf bezien, had ik het kunnen weten. Alles had te maken met zijn belangen. Je moet begrijpen dat het hele leven van Somohardjo afhankelijk is van politiek, hij is daarmee opgegroeid. Ik heb dat niet goed ingeschat.”