Van stabiliteit naar stagnatie
Het hapert met de democratie in Latijns-Amerika. Presidenten roepen de noodtoestand uit, doen een beroep op obscure artikelen uit de grondwet, zetten onwelgevallige media en tegenstanders buiten spel of roepen referenda uit om eindeloos herkiesbaar te zijn. Burgers sturen hun presidenten naar huis. Tot voor kort werd het continent nog geprezen wegens de ongekend lange periode van democratische stabiliteit. Wat is er aan de hand en hoe ernstig is het?
Om met het laatste te beginnen: nog maar een paar decennia geleden zou de mate van democratie die nu in Latijns-Amerika heerst, ondenkbaar zijn geweest. Instituties die zijn ontstaan in de overgangsperiode van het autoritarisme in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw, houden vast aan hun taak om de democratie te beschermen. Zelfs de afzettingsprocedure van president Dilma Roussseff in Brazilië kan worden gezien als onderdeel van een systeem van checks and balances dat burgers beschermt tegen machtsmisbruik van gekozen autoriteiten. Al valt er in dit geval ruim af te dingen op de ‘democratische’ intenties van de parlementsleden die voor de afzettingsprocedure stemden. Sinds de terugkeer naar de democratie na de zwarte jaren van de militaire dictaturen, is er niet zo’n lange periode van politieke stabiliteit geweest. Er zijn geen staatsgrepen geweest, militairen zijn in de kazernes gebleven en burgers stemden in eerlijk verlopen verkiezingen keer op keer op dezelfde partijen of individuen. Tot zover de zonnige kant.
Want tegelijk is die democratie altijd fragiel gebleven en ontbeert die diepgang. Een van de kwalen is dat grote groepen burgers buiten de….
Verder lezen? Koop dan nu de Parbode. Nog tot eind deze maand in de winkel en daarna verkrijgbaar via de redactie.