De Surinaamse geschiedenis en cultuur kregen afgelopen juli de hele maand een internationaal podium. Ken Doorson (1978) gaf zijn allereerste solo-expositie in het buitenland. Galeriehouder en Afrika-deskundige Fons Geerlings had de primeur, en exposeerde Doorsons imposante schilderwerken in Galerie 23 in Amsterdam. Vorig jaar was het de Surinaamse kunstenaar George Struikelblok die zijn werk hier tentoonstelde.
A msterdam voelde als thuiskomen voor Doorson. Hij woonde jarenlang in de hoofdstad, en exposeerde zijn werk al eerder op verschillende plekken in Nederland. “Maar de eerste keer solo is wel heel speciaal. Ook omdat ik voor het eerst lijfelijk aanwezig was bij de opening”, glundert hij. De belangstelling die Doorson tot nu toe krijgt voor zijn werk, had naar eigen zeggen niet beter gekund.
Historie in beeld
Het is bekend dat Doorson zich laat inspireren door historische momenten in de Surinaamse geschiedenis. Dit komt mede omdat Doorson na een afwezigheid van veertien jaar weer terugkeerde in Suriname en in een zoektocht belandde naar zijn eigen identiteit. Zijn Surinaamse roots hebben wel degelijk invloed op het werk van Doorson. “Ik kwam erachter dat er weinig momenten uit de Surinaamse historie op een beeldende manier zijn vastgelegd. Dit was voor mij een speeltuin om mee aan de slag te gaan. Ik ben op onderzoek gegaan naar mijn geschiedenis en heb verschillende elementen uit die zoektocht beeldend weergegeven.” Een van zijn bekendste werken is het schilderij dat hij creëerde van Boni, die bekend staat als de grootste verzetsstrijder uit de slavernijperiode in Suriname. Doorson legde Boni vast op het moment vlak voor zijn executie. Met een gedurfde combinatie van kleuren, maakte de kunstenaar veel emoties los bij het publiek. Het werk is in 2009 aangekocht door het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee).
Paul Gauguin
De expositie in Amsterdam bevat voor het grootste deel werken waarbij een kleurenspektakel van emoties naar voren komt. Mannen en vrouwen in verschillende houdingen zijn op het doek gebracht met felle kleurcombinaties. De emoties spatten van de doeken af. Een van zijn grootste inspiratiebronnen is de Franse schilder Paul Gauguin, die volgens Doorson fenomenaal gebruikmaakte van kleur. “Ik wil met een aura van kleuren een bepaald gevoel bij mensen opwekken. Dat is de eerste stap, het kleurenpallet. Daarna bepaal ik de houding van het personage om deze emoties te versterken. Er zijn geen specifieke gevoelens die ik bij het publiek wil opwekken, ik wil het aan de eigen interpretatie overlaten.”
Zwartepietendiscussie
De kunstenaar brengt op deze expositie ook enkele maatschappelijke thema’s naar voren. Zo is op het doek Mea Culpa een priester afgebeeld, die door zijn houding wat lijkt op de huidige president van Amerika, Barack Obama. Doorson refereert met dit werk aan de positie van de rooms-katholieken in de Surinaamse geschiedenis, en de vraag wat hun rol is geweest tijdens de slavernij en de instandhouding daarvan. Het schilderwerk is onderdeel van de complete Mea Culpa installatie. De vijftig ‘koppen’ van keramiek zijn niet overgekomen naar Amsterdam. Doorson stelde het volledige werk eerder tentoon in zijn solo-expositie in Fort Zeelandia in 2012.
Het werk Before Make-up verwijst naar de actuele zwartepietendiscussie. Op het doek is een man te zien met een gelaat dat in lichte tinten is geschilderd. Om zijn hals de kenmerkende witte kraag van het zwartepietenkostuum. Op het doek Je Maintiendrai is de nog steeds onlosmakelijke band tussen Suriname en Nederland vastgelegd. “Deze thema’s spreken mij persoonlijk aan, maar ik denk ook dat een grote groep mensen zich met deze onderwerpen kan identificeren. Ik wil met mijn werken een statement maken over onderwerpen die mensen bezighouden. Gesprekken en discussies losmaken”, aldus Doorson.
Boodschap verspreiden
Doorson heeft mooie ambities. Hij wil zijn kunst ook gaan verspreiden in Amerika. “New York, Brooklyn of Miami. Ik ben aan het kijken naar de mogelijkheden. Who knows”, zegt hij. Ook wil de kunstenaar een voorbeeldrol vervullen voor jonge artiesten in Suriname. “Er is nog zo veel historie en cultuur in Suriname die nog niet in beeld zijn gebracht. Hier ligt een kans voor de jonge generatie. Of deze gebeurtenissen nu op doek, met muziek, beeldend of digitaal worden weergeven, maakt in principe niet uit. Zolang de bedoelde boodschap maar naar buiten komt. Ik zal in ieder geval doorgaan met mijn onderzoek en zoektocht naar bepaalde gebeurtenissen. De geschiedenis blijft hier een essentieel onderdeel van, maar in hoeverre de Surinaamse historie helemaal terug gaat komen in mijn volgende werk, kan ik nog niet zeggen.”
Nu populair
