Voordat de burgeroorlog in Syrië losbrandde, zag ik op een spandoek van een oppositionele demonstratie, deze leuze geschreven: ‘Nothing is more important than the punishment of Bashar al-Assad!’ De weerzin tegen de dictator was, gezien de ongebreidelde repressie en ernstige schendingen van de mensenrechten, invoelbaar. Minder verstandig vond ik de onderschikking van al het andere aan de bestraffing van de machthebber. Het was de leuze van de woede, niet die van de wijsheid.
Het is niet zo moeilijk andere belangen en waarden te noemen, die belangrijker zijn dan de bestraffing van deze of gene. Bijvoorbeeld het leven van de kinderen of vrede. Wie dit leest als een pleidooi voor straffeloosheid, begrijpt mijn punt niet. Strijd kan noodzakelijk zijn, maar als leiders zich verliezen in het conflict, moed vervangen door roekeloosheid en de collectieve belangen uit het oog verliezen, kunnen verschrikkingen het lot van de bevolking worden. De economisch en sociaal succesvolste landen kenmerken zich door een publiek en bestuurlijk besef dat maatschappelijke conflicten vreedzaam opgelost of gekanaliseerd moeten worden. Dat besef stoelt op het inzicht dat ook zij die conflicterende belangen hebben, als mensen, landgenoten of ouders, gemeenschappelijke belangen delen. De succesvolle landen verstaan de kunst van win-win-oplossingen. Zij zien in het compromis geen vernedering, maar een noodzakelijke vorm van integratie van uiteenlopende belangen en wensen. Zij beheersen de kunst van het luisteren, van het meervoudige perspectief. Geen betere voorwaarde voor sociale, culturele en economische ontwikkeling dan duurzame vrede.
Democratische instituties
In een dictatuur is de macht op geweld gestoeld. Wetten en instituties zijn opgelegd. De legitimiteit van het bestuur is permanent omstreden. In een democratie wordt aan wat wij delen, vormgegeven in publieke instituties die stoelen op afspraken. Veelal is in de grondwet van een land die inclusiviteit geformuleerd. Mensenrechten, kiesrecht, onafhankelijke rechtspraak en democratische instituties. Papier is geduldig. Een grondwet garandeert nog geen democratie. Democratie is mensenwerk. Als belangrijke politieke leiders en bestuurders lak hebben aan de democratie en hun macht misbruiken, dan kan een democratische grondwet een façade worden. Een echte democratie is een feitelijk proces, geen farce.
Suriname heeft met onnodig menselijk leed, economisch verval, massaal vertrek van kader en sociale ellende, een zeer hoge prijs betaald voor staatsgreperij, ernstige schendingen van de mensenrechten, straffeloosheid en megacorruptie. De zelfzuchtige lieden, al dan niet in militair tenue, die daarvoor verantwoordelijk zijn, demonstreerden disrespect voor wat wij delen. Hun egocentrische belangen werden gesteld boven die van de instituties die wat wij delen representeren. Daarmee werd de samenleving verscheurd en internationaal geïsoleerd. Wij raakten in broederlijk gezelschap van zulke dictatoriale en corrupte staten als Equatoriaal Guinee en Venezuela. Gecorrumpeerde instituties leveren niet, ze parasiteren. Slechts naïevelingen zijn verrast door de huidige algemene crisis en dramatische verarming van Suriname en de meerderheid van zijn bevolking. Als wet en beleid worden gemaakt om de persoon van de president van strafvervolging voor massamoord, te vrijwaren, dan is het hek van de dam.
Verder lezen? Het hele artikel staat in het maartnummer van Parbode.
Nu populair
