Dc Malontie: ‘Paamaka op weg naar ontwikkeling’- Sneak Peek
Bij de ingang op het terrein van het districtscommissariaat Sipaliwini aan de Zwartenhovenbrugstraat, hangt de vlag halfstok voor de overleden granman van de Paramacaners, Samuel Forster. “Langatabiki, het dorp waar de granman is opgebaard, is drukker, maar het normale leven gaat door”, vertelt districtscommissaris Margaretha Malontie, die tevens deken is van de dc’s. Malontie (58) is vanaf juli 2016 dc van het bestuursressort Paramacca dat zo’n 1500 tot 2000 inwoners telt.
Bij binnenkomst op het kantoortje van dc Malontie valt gelijk op dat haar werkruimte eenvoudig ingericht is. Ze vertelt dat ze bij haar aanstelling veel prachtig versierde pangi’s en houtsnijwerken heeft ontvangen van de plaatselijke gemeenschap, maar dat haar werkkamer er vooralsnog eenvoudig uitziet. Als burgermoeder, vertegenwoordiger van de regering en ontwikkelingswerker, heeft Malontie onder andere tot taak om met de plaatselijke gemeenschap te zorgen voor ontwikkeling in het gebied. “Ik heb me geïntegreerd binnen de gemeenschap, ik ken de culturen van de mensen, omdat ik jaren daar heb gewerkt.” Verder brengt zij advies uit bij vergunningsaanvragen. Alles wat te maken heeft met het overheidsgebeuren komt op tafel van de dc. Malontie legt uit dat Sipaliwini sinds 2004 verdeeld is in de bestuursressorten Boven-Saramacca, Boven-Suriname, Coeroenie, Coppename, Kabalebo, Paramacca (Paamaka) en Tapanahony. Vanaf februari 2011 tot juli 2016 had zij de leiding over het ressort Tapanahony. Malontie zegt dat daar niet alle dorpen waren voorzien van elektriciteit, maar nu wel een aantal, bijvoorbeeld Palumeu, Goninikriki en Landbouw. De watervoorziening heeft nog een probleem, zegt ze ietwat teleurgesteld. Er was een waterzuiveringsinstallatie geplaatst te Stoelmanseiland voor de dorpelingen, maar die is al langer dan een jaar niet in werking omdat er een onderdeel vervangen moet worden. “Er is geen geld!”, zucht ze.
Dringende vraagstukken
Malontie vertelt dat zowel het bestuursressort Tapanahony als het bestuursressort Paamaka met nijpende vraagstukken kampt. Er wordt veel aan goudwinning gedaan, waarbij het overgrote deel van de goudbedrijven werkt met kwik. En om het goud te scheiden, gebruikt men water van de rivieren of kreken, waardoor de waterwegen vervuild raken. De dorpelingen kunnen het water niet gebruiken voor dagelijks gebruik. De leerkrachten in het gebied klagen over de huisvesting en ze hebben nog gelijk ook, beaamt de dc. De faciliteiten laten te wensen over, zo is er geen elektriciteit en drinkwater. “Er moeten voorzieningen getroffen worden, zodat je (gekwalificeerde) leerkrachten naar het gebied kunt halen. Dat moet aantrekkelijk zijn voor hen. Je gaat al zover weg van je familie, dan moeten de voorzieningen goed zijn.”
Over volksgezondheid zegt de dc dat er poliklinieken zijn in het gebied. Die zijn ook goed bemenst. Er is geen permanente arts, maar wel één die maandelijks de ronde doet. De Medische Zending komt bij spoedgevallen om de patiënt over te vliegen naar Paramaribo.
Bestuursressort Paamaka
“Het bestuursressort Paamaka, waar vrijwel alleen Paramacaners wonen, doe je binnen een dag rijdend aan via Albina en vervolgens met de boot, of via de weg richting Moengo. Bij de kruising Moengo/Albina sla je rechts af naar de weg van Patamaka, vervolgens rijd je tot Sneisikondre om de oversteek te doen naar Langatabiki”, legt Malontie uit. De president wenst dat elke dc in diens district of bestuursressort woont, maar Malontie heeft een andere mening. Veel werkzaamheden moeten in Paramaribo gedaan worden, zoals het bijwonen van vergaderingen en workshops. Permanent wonen in het bestuursressort kan dus eigenlijk niet volgens de burgermoeder, omdat je erg afhankelijk bent van Paramaribo. “De transportkosten van Paramaribo naar het gebied zijn heel hoog. Als de dc in het gebied woont en vaker naar Paramaribo moet afreizen, zal het de Staat te veel kosten.”
Sipaliwini is vooral bekend om de prachtige natuur, de goudsector en het ecotoerisme. Multinational New Mont exploreert momenteel in het gebied. “Er is een positieve samenwerkingsrelatie”, zegt dc Malontie over de goudmultinational. Dit bedrijf zal de gemeenschap ondersteuning bieden. Alle dorpen hebben nu dankzij New Mont een ontwikkelingsplan met tal van projecten die zij zullen uitvoeren. Jaarlijks zal er geld worden gestort in het ontwikkelingsfonds om de dorpsplannen uit te voeren. Het bedrijf heeft ook werkgelegenheid gecreëerd in de omgeving en stimuleert de bewoners om aan landbouw en veeteelt te doen. Het is de bedoeling dat New Mont in de toekomst producten zoals citrusvruchten, pluimvee en groenten van de plaatselijke bevolking zal opkopen.
Politieke carrière
Malontie was altijd geïnteresseerd in de politiek. Ze is daarin gestadig gegroeid. Eerder was ze dr- en DNA-lid. Bij de verkiezingen van 2010 werd Malontie niet meer gekozen als parlementariër, en moest zij weer naar de bestuursdienst. Bij de samenstelling van het kabinet Bouterse-1 is ze vanwege haar ervaring in het gebied gevraagd dc te worden.
De trotse moeder van drie jongens en drie meisjes is geboren op 25 maart 1959 in het dorp Wanhatti in Marowijne. Op 3-jarige leeftijd werd zij door haar vader geplaatst in het St. Angelina-internaat te Tamarin, een dorp aan de Cotticarivier. Ze heeft de ulo-school en de opleidingschool voor onderwijzeressen/kleuter-A (nu ACI) doorlopen. Toen ze jaren in het onderwijs had gewerkt, solliciteerde ze bij het toenmalige ministerie van Volksmobilisatie en Districtsbestuur dat belast was met het opzetten van volkscomités in het binnenland. Het doel van de volkscomités was om de problemen van de buurt te rapporteren en door te spelen aan het bureau Volksmobilisatie. “De volkscomités van toen zijn te vergelijken met de burgerparticipatie van nu.” In het vervolgtraject heeft ze haar krachten gegeven aan het districtscommissariaat te Albina. Nadat de Binnenlandse Oorlog was uitgebroken, moest ze naar Paramaribo verhuizen. Sinds 1986 is ze werkzaam op het commissariaat Sipaliwini. Malontie is opgeklommen van de laagste tot de hoogste graad in de bestuursdienst, van bestuursopzichter tot districtscommissaris. Zij is sinds 31 maart 2017 aangesteld als nestor (oudste dc in jaren) en deken (aanspreekpunt) van de dc’s.
Het hele artikel is te lezen in het juninummer van Parbode.