Zika: nog steeds op de loer – Parbode Sneak Peek
Net gerecoverd van de felle strijd tegen het chikungunyavirus, werd ons land vorig jaar voor het eerst opgeschrikt door het zikavirus. Een epidemie die al snel Centraal- en Zuid-Amerika in haar greep hield, maar ook ver daarbuiten niet onder de radar bleef. Een epidemie die veel vragen oproept. Bijvoorbeeld of zika werkelijk microcefalie veroorzaakt, en of het nu onder controle is. Welke hiervan zijn meer dan een jaar later beantwoord?
Het gevaarlijkste dier ter wereld heeft nog steeds geen grote haaientanden, noch de kracht van een anaconda of de snelheid van een luipaard. Maar het vliegt zoemend of onopgemerkt door je huis of dat van uw buurvrouw en besmet de bewoners met dodelijke ziektes. Hoewel zika zo goed als uitgeroeid lijkt te zijn, ligt het virus tot de dag van vandaag op de loer. Parbode sprak met John Codrington van Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) voor een update over het gevaar van zika.
Zwanger en zika
Veel vrouwen zullen niet snel vergeten hoe het was om begin 2016 zwanger te zijn. Advertenties schreeuwden het uit, krantenkoppen waarschuwden met dikke letters en de wereldgezondheisorganisatie sprak over een ‘internationale noodsituatie’. Suriname trok aan de alarmbel. Toekomstige en jonge moeders opgepast. Heb je een kinderwens? Ben je zwanger? Wees op je hoede! Foto’s van baby’s met microcefalie, geboren in ons buurland Brazilië, een geboorteafwijking waarbij een kindje met een te kleine schedel of onderontwikkelde hersenen wordt geboren, deden zowel man als vrouw stilstaan bij de gevaren van een beet van de Aedes muskiet. En terecht, want een muskiet mag dan klein zijn, hij is verre van onschadelijk.
Maar het nieuws wordt al helemaal slecht, als ook nog blijkt dat die muskietenbeet de oorzaak is van een levenslange gehandicap van uw ongeboren baby, of uw eigen gezondheid in gevaar brengt, met mogelijk de dood als gevolg. Nadat de epidemieën langzamerhand verdwenen, ook uit het nieuws, blijkt dat de kans op besmetting – hoewel erg klein – nog wel degelijk bestaat. Tot nu toe lijkt het erop dat de losse gevallen van zika het virus niet doen oplaaien.
Het zikavirus was in ons land verantwoordelijk voor een totaal van zes doden, allemaal mannen van 55 jaar en ouder. Deze groep in de samenleving blijkt na onderzoek de gevoeligste groep voor zika te zijn. Dit vertelt John Codrington, hoofd van het laboratorium van het AZP aan Parbode: “Een hoge bloeddruk, suikerziekte en stress zijn daarbij factoren die het risico op een fatale besmetting verhogen. De laatste melding van zika kwam binnen in maart van dit jaar. Ook hier ging het om een man van middelbare leeftijd. Dit kan worden opgemaakt uit de zika-update van 9 juni 2017 van de milieu-inspectie (BOG) en gedetailleerde records van het AZP, die Parbode kon inkijken. “Omdat er nog geen vaccin tegen zika ontdekt is, kon de man niet meer doen dan thuis uitzieken”, vertelt Codrington, die overigens ook lid was van het internationaal zika-onderzoeksteam dat vorig jaar werd ingesteld. Op de vraag waarom de slachtoffers voornamelijk mannen zijn, heeft Codrington nog geen antwoord. De kans op een infectie is vandaag de dag erg klein, maar helemaal weg is het zikavirus nooit geweest. “Nog steeds hebben we hier en daar een sporadisch geval van zika, maar die zijn duidelijk niet de trigger voor een uitbraak’, merkt Codrington op.
Discovery documentaire
Alertheid voor bijtende muskieten is altijd geboden. Dat bewijst de nieuwe documentairereeks ‘Mosquito’ van Discovery die op 7 juni in première ging, nog maar eens opnieuw. Het is al vervelend genoeg wanneer muskieten met al hun gezoem, geplaag en geprik u berooft van een gezellige, ongestoorde avond op de bank. Maar na het zien van ‘Mosquito’ krijgt de muskiet wel een heel akelige dimensie. Wetenschappers verklaren in de documentaire dat een pandemie, ofwel een wereldwijde epidemie, zomaar even in staat is om tien miljoen mensen van de aardbol te vagen. Met prachtig gedetailleerde beelden zorgt het team van Discovery voor minutenlang kippenvel op de bank: je kijkt nooit meer op dezelfde manier naar een muskietenbeet.
Eén beet, kan je spieren verlammen en je hersenen beschadigen. Kan je doen schreeuwen van pijn en huilen van onmacht. Eén minuscuul prikje, kan het einde van een mensenleven betekenen. Deze muskiet is verantwoordelijk voor meer doden dan welk ander dier ter wereld ook. Uit cijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie blijkt dat er jaarlijks meer dan 1 miljoen doden vallen door muskietenbeten. Een miljoen, dat is ongeveer twee keer de bevolking van heel Suriname die jaarlijks van de wereldbol verdwijnt. En dat allemaal ten gevolge van ‘een prikje’.
Verdere cijfers tonen dat er elke dertig seconden van de dag een kind sterft aan malaria, de grootste oorzaak van sterfgevallen veroorzaakt door de Anopheles muskiet.
Echter, we kunnen niet de Aedes muskiet alle schuld in de schoenen schuiven. Het is namelijk niet de muskiet zelf die doodt, maar de parasiet die hij met zich meedraagt. Als overdrager van deze parasiet, wordt deze muskiet dusdanig bestempeld als de grote boosdoener bij de grootste epidemieёn ter wereld, waaronder gele koorts, dengue, chikungunya, het Westnijlvirus en zika. Ook malariamuskieten maken wereldwijd enorm veel slachtoffers.
Het hele artikel is te lezen in het septembernummer van Parbode.