Boekrecensie: Suriname Beken(d)t
Suriname Beken(d)t, 75 onthullende portretten van Surinaamse sterren is een prachtboek van de professionele, vaker met prijzen bekroonde modelfotograaf Raúl Neijhorst. Het boek schetst een actueel beeld van populaire bekende Surinamers, veelal pionier in hun vakgebied, zowel hier als elders, en is van blijvende waarde. Het boek belicht vijfenzeventig Surinaamse sterren, onder wie vocalisten en andere podiumkunstenaars, mediawerkers, auteurs, sportkampioenen, beeldende kunstenaars, culinaire toppers, filmsterren en fotomodellen.
Het concept komt van Raúl Neijhorst; het vormt een nadere kennismaking van het publiek met bekende Surinamers van hier en in de diaspora, die allemaal ook nog een geheim bekennen. Hier zit hem de titelverklaring in: ‘bekend’ met
‘d’ vanwege de bekendheid van de geportretteerden, en ‘bekent’ met ‘t’ vanwege het bekennen van een ‘geheim’. Er worden vijfentwintig standaardvragen gesteld, wat het boek goed overzichtelijk maakt. De geportretteerden
beantwoorden vragen over hun lievelingseten of iets wat ze juist niet lusten, hun opvoeding (met Surinaams pak slaag of geen tikken), en of ze liever in Suriname wonen of in Nederland. Vrijwel een ieder geeft aan paipai te hebben gekregen, maar Rayen Panday zegt nooit een tik te hebben gehad. Zijn vader was daarentegen wel voor gehoorschade, want zijn pa schreeuwde heel hard. De interviews zijn dus op een luchtige manier samengesteld. Bij de vraag naar minst geliefd eten, strijden sopropo en antroewa om de eer. Grappig, maar voor ons ook verbazingwekkend. Enfin, dan weten we nu wat het equivalent is van de Nederlandse spruitjes. De uitvoering is zeer representatief, het groot formaat en de haarscherpe foto’s maken het tot ‘een mooi boek op uw koffietafel’, zoals Jörgen Raymann in het voorwoord schrijft. Ook naar de foto’s wordt het ‘bekent’ concept doorgetrokken: er is een standaardportret van de geïnterviewde en één waarbij die bekende paginagroot poseert met de attributen van zijn of haar (onbekende) hobby of een ander onbekend feit. Zo staan er heel aardige ‘geheimen’ in het boek. Wist u bijvoorbeeld dat programmamaker (bankstelbabbelaar) Earl ‘Simpel’ Thijm, ooit is opgepakt door de politie en vijftien minuten onschuldig in de gevangenis heeft gezeten? Of dat toetsenist Harto Soemodihardjo graag schildert? Of dat kinderboekenschrijver Gerrit Barron ook landbouwer is?
Heel apart is dat onderaan elk interview een met de hand geschreven oneliner staat die een soort motto van de bekende weergeeft. In het handschrift van de betreffende bekende! Helaas heeft Parbode dit boek, Suriname beken(d)t, al als naslagwerk moeten gebruiken bij het schrijven van een in memoriam voor de 44-jarige acteur John Wijdenbosch, (bekend van de sitcom Bradaz), die dit jaar met zijn jonge gezin van vrouw en dochtertje, tragisch omkwam in Nederland.
De grote verdienste van dit fotoboek is dat het eindelijk veel van onze grote Surinamers (en een aantal kleinere) bij elkaar brengt, en zo een geweldig naslagwerk vormt voor de huidige generatie. Daarmee raken we wel direct een van de minpuntjes van het boek: het opslaan gaat niet zo makkelijk zonder alfabetische of andersoortige volgorde. Ook de genderverdeling is niet echt ideaal: er komen vijftig bekende mannen en vijfentwintig dito vrouwen aan bod. Maar uiteraard is het te begrijpen dat zo’n publicatie sterk afhankelijk is van wie er aan mee wil werken. Oorspronkelijk had Neijhorst zelfs een lijst met tweehonderdvijftig personen. Daar komt waarschijnlijk wat ons betreft ook het belangrijkste
minpuntje vandaan: heel grote Surinamers zoals Denise Jannah en Jörgen Raymann moeten de eer om in dit boek te staan delen met enkele erg jonge mensen (onder dertig jaar) die eigenlijk hun sporen binnen de Surinaamse gemeenschap (nog) niet echt hebben verdiend. Maar kortom, dit werk heeft een fantastische beeldkwaliteit, gevatte teksten en bijna eeuwige waarde, wat van dit fraai ingebonden boek echt een collectors item maakt.
4½ sterren
Suriname Beken(d)t, Raúl Neijhorst, 2015, ISBN 9789090293929