Dossier: Laten journalisten zich beïnvloeden? – Parbode Sneak Peek

De vrees voor rancune, een niet-transparante overheid en sterke staatsmedia bemoeilijkt het werk van journalisten en mediawerkers in Suriname. Bestaat er nog zoiets als ‘onafhankelijkheid’ in onze open en kleine samenleving?

Tekst Zoë Deceuninck

“Elke zin wordt grondig gescreend, er is helemaal geen ruimte meer voor kritiek”, zegt Xaviera L. Arnhem, voormalig journaliste bij staatstelevisiezender STVS. Haar carrière nam een drastische wending toen ze vorig jaar gedwongen verplaatst werd van de afdeling Nieuwsdienst naar de afdeling Website van de staatszender. Begin 2019 kreeg Arnhem de opdracht een reportage te maken over het opgeleverde waterproject in het inheemse dorp Pelele Tepu. Een overheidsdelegatie, waaronder de minister van Volksgezondheid, was aanwezig op de officiële opening. Maar zijn speech droeg naar mening van Arnhem niet bij aan de inhoud van haar reportage. Ze besloot dat materiaal niet te gebruiken. “De minister kwam wel veel in beeld, je zag hem water drinken en handjes schudden, maar ik had hem niet aan het woord gelaten”, zegt Arnhem. Terug in de stad werd haar reportage goedgekeurd door de eindredactie, maar de dag dat het zou verschijnen, werd er bij Arnhem geklaagd over het aantal ministeries dat in het journaal aan bod zou komen. Arnhem vond dat ze met haar reportage voor variatie had gezorgd. “De kijker zou niet de volgende minister aan het woord zien, maar met een sfeerverslag geïnformeerd worden over de situatie in Pelele Tepu”, aldus Arnhem. Dat werd haar niet in dank afgenomen door de eindredacteur, die haar opmerking had gehoord. “Hij trok de conclusie dat ik de minister niet heb gebracht omdat ik een ‘andere agenda’ zou hebben”, zegt Arnhem. De eindredacteur rapporteerde dit zo aan de directie en de volgende dag werd Arnhem zonder weerwoord ter beschikking van de directeur gesteld. Diezelfde week moest ze verhuizen naar de afdeling Website, waar ze nog een jaar heeft gewerkt. “Ik mocht hier alleen producties maken aangaande kunst, cultuur en lifestyle. Ik moest ver weg blijven van politiek”, zegt Arnhem. Haar reportage over Pelele Tepu is nooit uitgezonden.
Arnhem vermoedt dat haar functie als ondervoorzitter van de Surinaamse Vereniging van Journalisten (SVJ) haar heeft beschermd voor een ontslag op staande voet. “SVJ heeft aan het bestuur van STVS gevraagd om geen rancune te plegen op mij als lid van de vereniging”, zegt Arnhem. Eind vorig jaar diende Arnhem uiteindelijk zelf haar ontslag in bij STVS, waar ze ruim tien jaar heeft gewerkt. Op het moment van ons gesprek in oktober was de directie daarvan nog niet op de hoogte. “Maar ik heb het gevoel alsof ze erop zitten te wachten”, aldus Arnhem.

Kritiekloos beleid

In mei 2019 weigerde Suriname Broadcasting Services Nickerie (SBS) een videoboodschap van de buitenparlementaire partij Democratisch Alternatief ’91 uit te zenden. Volgens SBS-eigenaar Johnny Mahespalsingh, zelf uitgesproken NDP’er, stelt het beleid van de zender dat er ‘van geen enkele andere politieke partij dan de NDP programma’s worden uitgezonden’ (Starnieuws, 1 juni, red.). De SBS-leiding, waartoe NDP-parlementariër Rashied Doekhie ook behoort, stelde zich op het standpunt dat het haar ‘goed recht is om net als andere media een bepaald beleid te voeren’.
‘Er zijn in onze samenleving een aantal eigenaren en hoofdredacteuren van mediahuizen die het verstrekken van eenzijdige informatie als beleid hanteren. Ze nemen kritiekloos over wat één bron aangeeft, zonder andere bronnen te raadplegen’, zei Marten Schalkwijk, directeur van het NGO Instituut voor Kaderontwikkeling en Onderzoek in Suriname (Nikos), vorig jaar tegenover een zaal vol (toekomstige) mediawerkers en journalisten. ‘De staatsmedia doen in feite hetzelfde’, concludeerde hij. In 2015 werd op de staatsomroep SRS een spotje van de Nationale Partij Suriname geweigerd.
Maar waar van de staatsmedia kan worden verwacht dat er aan staatspropaganda wordt gedaan, komt de beslissing van SBS, een medium dat toch kon worden gerekend tot de onafhankelijke media, harder aan. De huidige regeringspartij NDP, onder leiding van president Desiré Bouterse, heeft steeds meer haar tentakels verweven (of nooit losgelaten) in de nieuwsgaring van onafhankelijke media.

Lees het hele artikel in het januarinummer van Parbode

0

Gedeeld