Boekrecensie: Kringloop van Moed: Een pleidooi voor alledaags leiderschap

Met Kringloop van Moed: Een pleidooi voor alledaags leiderschap gooit Filia Kramp de knuppel in het heilige huisje van managementtheorieën en managementpraktijk. Hoewel zij de knelpunten in het management van Nederlandse zorgorganisaties beschrijft, zijn haar analyses van een disfunctionele managementstijl direct van toepassing op Suriname. Deze managementstijl lijkt in veel opzichten op de koloniale machtsverhoudingen die, in een ander jasje gestoken, in Suriname nog steeds dominant zijn bij de overheid, in sommige sectoren van het bedrijfsleven en van NGO’s.

Het boek analyseert organisaties waarin medewerkers absoluut afhankelijk zijn van het management en waarin het management deze afhankelijkheid steeds weer bevestigt. In organisaties waar de medewerkers professionals zijn met een beroepsopleiding leidt deze afhankelijkheidsrelatie tot verlies van professionele autonomie en beroepstrots. In deze top-down manier van organiseren en communiceren worden de belangen van het management primair gesteld. Dus de belangen van de medewerkers worden daaraan ondergeschikt gemaakt.

Vaak hebben de managers ook nog, zoals vaak voorkomt in Suriname, niet de juiste opleiding hebben voor hun werk en voelen zich daarom bedreigd voelen door de professionals aan wie ze leidinggeven. Zo wordt de gewenste afhankelijkheidsrelatie van professionele medewerkers door het management versterkt door medewerkers te intimideren, vernederen en monddood te maken. Kritiek dulden de managers in deze situatie ook niet.

Filia hanteert het concept van de verwaarloosde organisatie om aan te geven waar de schoen van top-down management wringt. Een verwaarloosde organisatie wordt gekenmerkt door leidinggevenden die onvoldoende of helemaal niet tegemoetkomen aan de ontwikkelingsbehoefte van medewerkers en van de organisatie. Het is een organisatie waarin sturing en ontwikkeling gedurende lange tijd ontbreken waardoor er patronen van schadelijke interactie ontstaan tussen leiding en medewerkers. De verwaarlozing komt door de managementdwaling die ervan uitgaat dat uitsluitend de leiding verantwoordelijk is voor het wel en wee van de organisatie.

Mensen zijn geen machines. Mensen hebben de intrinsieke behoefte om te groeien, om hun potenties te realiseren, om zich veilig te voelen in de organisatie en om zich verbonden te voelen met collega’s en met de organisatie. Wanneer het management deze basisbehoeften systematisch negeert ontstaat er bij de werknemers mentaal verzuim, apathie en liefdeloosheid jegens elkaar en patiënten of cliënten.

Met Kringloop van Moed wil Filia een bijdrage leveren om de verwaarlozing aan te pakken door naar leiderschap te kijken vanuit de behoefte van medewerkers. Ze zegt: ‘Kringloop van Moed staat voor een mensgerichte manier van leiderschapsontwikkeling, door deze te brengen naar een niveau waarop alle medewerkers kunnen meedoen. Kringloop van Moed verlegt leiderschapsontwikkeling van hiërarchie naar samenwerken en samen leren, zodat het werk van iedereen in de organisatie positief wordt beïnvloed’.

5 STERREN

Maureen Silos

Kringloop van Moed: Een pleidooi voor alledaags leiderschap, Filia Kramp, 2019, Warden Press, ISBN 9789492004833

0

Gedeeld