93 procent bos, voor hoelang nog? – Parbode Sneak Peek
In tegenstelling tot wat de berichtgeving op sociale media doet geloven, mag er – volgens de wet – nog veel meer hout worden geproduceerd dan dat er nu gebeurt. Maar satellietbeelden vertellen een ander verhaal. Hoe komt dat?
Door Zoë Deceuninck
Suriname is met 93 procent bosbedekking nog steeds het meest beboste land ter wereld. Met de recente aanname van de Milieu Raamwet belooft de overheid het bos dat er vandaag staat te behouden. De niet-geordende mijnbouwsector staat met stip op nummer één als belangrijkste bedreiging voor het inlossen van deze belofte. Maar ook de snelheid waarmee vandaag aan houtkap wordt gedaan blijft niet (meer) zonder gevolgen. In 2018 – de meest recente cijfers van Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) – is er ruim 1 miljoen kuub rondhout geproduceerd, een verdubbeling vergeleken met vijf jaar terug. Dat laat haar sporen na. Op de grond, maar ook in de lucht.
Code of Practice
De SBB heeft – in samenwerking met Tropenbos International – een Code of Practice opgesteld. Dit zijn richtlijnen waarmee duurzaam bosbeheer in de praktijk moet worden toegepast. Momenteel mag er – volgens de regels – nog veel meer gekapt worden dan dat er nu gebeurt. De gemiddelde productiviteit ligt volgens de SBB namelijk op slechts 10 kuub per hectare, dit terwijl er 25 kuub is toegestaan (vergelijkbaar met 6 à 10 bomen). Toch zorgt elke foto van een boot met een lading hout voor groeiende onrust en krijgt de bewering dat ons hout massaal wordt weggedragen naar ‘het buitenland’ meer kracht met elke houttruck op de weg. Rewie Matai, hoofd van de economische afdeling bij SBB en verantwoordelijk voor de publicatie van de statistieken, ergert zich aan die berichtgeving. “Bij een lading hout spreekt men meteen over kaalkap, maar wanneer er sinaasappelen wordt verkocht aan de Johannes Mungrastraat zegt men ‘Deze mensen werken hard’. Om die sinaasappelen te kunnen oogsten zijn wel vele hectaren kaalgekapt”, zegt Matai. Hij benadrukt meerdere malen dat de 75.000 hectare bos (denk aan 100.000 voetbalvelden) waarop momenteel actief aan houtkap wordt gedaan, niet van de kaart wordt ‘weggeveegd’, zoals dat bij landbouw en mijnbouw wel het geval is.
Parbode spreekt Matai samen met algemeen directeur Marlon Veira en René Somopawiro, directeur Onderzoek en Ontwikkeling bij SBB, in het kantoor van de directeur. Veira staat sinds februari 2020 aan het roer van SBB. Hij is de vijfde directeur in evenveel jaar. Maar het is Matai, naar eigen zeggen ‘geen diplomaat’, die het hoogste woord voert. “Ik zeg wat ik denk en wat ik voel. Houtkap lijdt niet tot ontbossing in Suriname. Niet al het bos dat in gebruik is wordt weggehaald. Volgens de wet is er 4,5 miljoen hectare gereserveerd als productiebos, maar het bos blijft bos voor altijd”, zegt Matai. Dat komt omdat er in Suriname niet aan houtkap, maar aan ‘duurzame houtkap’ wordt gedaan, stellen de drie heren. Als iedereen zich aan de duurzaamheidsregels houdt, heeft houtkap geen enkele invloed op het percentage bos: het kronendak blijft ongewijzigd. Er zit slechts één – niet onbelangrijk – addertje onder het gras: de Code of Practice heeft geen wettelijke grondslag. Niemand is bij wet verplicht de regels op te volgen. Het mag niet verbazen dat dat dus ook niet altijd gebeurt.
Niet winstgevend’
Op de website Global Forest Watch, waarop de wereldwijde bossen met satellietbeelden gevolgd kunnen worden, laat de houtkap namelijk wel littekens achter in het kronendak. “Als de regels van SBB correct werden toegepast, zou je via satellieten helemaal geen tekenen van houtkap mogen zien”, zegt John Goedschalk, directeur van Conservation International Suriname.
Lees het hele artikel in het juninummer van Parbode