Financiële puinhoop deel I: Dossier Hoefdraad – Parbode Sneak Peek
De 138 pagina’s aan bewijslast tegen Gillmore Hoefdraad en voormalige governor Robert-Gray van Trikt verklaren meer dan ooit hoe de minister van Financiën het afgelopen jaar uit de ene financiële puinhoop wist te ontsnappen, door zich in de volgende te storten. Alleen al in het jaar dat Van Trikt governor was van de Centrale Bank heeft Hoefdraad zowel de voormalig governor, de president, het Amerikaanse Oppenheimer en uiteindelijk ook zichzelf weten (proberen) te misleiden.
Tekst Zoë Deceuninck
‘Dossier Hoefdraad’, de onofficiële naam van het politieonderzoek naar de illegale praktijken van voormalig governor Robert-Gray van Trikt en minister van Financiën Gillmore Hoefdraad, laat een bittere nasmaak achter in de mond. Het proces-verbaal bestaat uit zeventien pagina’s, 28 bijlagen en leest als een aflevering uit een slechte misdaadserie. Bij het ter perse gaan van deze Parbode werd Hoefdraad aangemerkt als verdachte door het Openbaar Ministerie (OM). Hoefdraad blijft verdacht, tot het tegendeel is bewezen. Ook al heeft de NDP het verzoek van de procureur-generaal (pg), om Hoefdraad in officiële staat van beschuldiging te stellen, inmiddels afgewezen. Volgens het OM is Hoefdraad niet onschuldig. Zinnen als ‘De Minister van Financiën heeft Oppenheimer & Co misleid’ en ‘Deze verklaring van Hoefdraad berust niet op waarheid’, geschreven door de afdeling Fraude en Economische Delicten van het Korps Politie Suriname, laten weinig aan de verbeelding over. Na jaren van speculaties is het zover. Het bewijs tegen het onrechtmatig handelen van de minister is er. Zwart op wit en moeilijk, zo niet onmogelijk, te verwaarlozen.
Verkoop gebouwen
We beginnen met één van de – meest onthullende – onderdelen uit het politieonderzoek. Namelijk de verkoop van zeventien overheidsgebouwen van de Staat Suriname aan de Centrale Bank (CBvS). Hoefdraad, inmiddels bekend voor zijn constructies om meer geld te scheppen, heeft hiervoor twee brieven gestuurd naar Van Trikt. Een in juni, de ander in september 2019, blijkt uit het onderzoek van de politie. Elke brief bestaat uit een lijst van overheidsgebouwen die door Hoefdraad – zonder schriftelijke toestemming van de regering – in naam van de Staat aan de CBvS worden overgedragen. Het gaat onder andere om het oude gebouw van het ministerie van Financiën aan het Onafhankelijkheidsplein, het ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting aan de Waterkant, het Belastingkantoor aan de Van Sommelsdijkstraat en het gebouw waar het Nationaal Informatie Instituut kantoor houdt, aan de Mahonylaan. De in totaal zeventien (historische) gebouwen zijn door Hoefdraad tot bij het ter perse gaan van deze Parbode niet overgedragen op naam van de moederbank, terwijl Van Trikt het ministerie van Financiën wel al heeft betaald voor de aankoop. Het gaat in totaal om 105 miljoen euro. Volgens de twee brieven die Hoefdraad hierover naar Van Trikt heeft gestuurd, was dit bedrag gelijkwaardig aan de ‘geschatte marktwaarde’ van de panden. Uit onderzoek van de politie blijkt echter dat de panden nooit zijn getaxeerd. Voor de acht panden die zijn genoemd in de eerste brief van Hoefdraad, is er wel toestemming van de Raad van Ministers voor de verkoop. Maar die toestemming komt twee maanden nadat Van Trikt de laatste tranche, en daarmee ook al het geld, heeft overgemaakt. Voor de overige negen panden is er geen bewijs gevonden dat de ministers op de hoogte waren van de verkoop. Een besluit van de president ontbreekt overigens voor alle zeventien panden, al verwijst Hoefdraad in elk van zijn brieven wel naar ‘onze bespreking met de president’.
De tweede brief van Hoefdraad aan Van Trikt dateert van september 2019. Voor de negen gebouwen die hier worden genoemd heeft Van Trikt 60 miljoen euro betaald, blijkbaar zonder eerst te controleren of de gebouwen wel degelijk eigendom van de Staat zijn. Dat zijn ze namelijk niet, zo blijkt uit het politieonderzoek. De gebouwen staan op naam van zeven verschillende stichtingen, die – op één na – allemaal (indirect) onder het eigendom vallen van Robert Paul Putter. Vorig jaar (juli 2019, red.) bracht Parbode al aan het licht dat de Nederlandse Putter ook genoemd wordt in het grootschalig corruptieschandaal van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB). Putter, die met zijn ondernemingen Investment Partners NV en Lifestyle Trust NV dubieuze rekeningen deelde met bankdirecteur Ginmardo Kromosoeto, blijkt nu ook de enige eigenaar van acht van de negen gebouwen die Hoefdraad aan de CBvS wou ‘overdragen’. De – inmiddels 71-jarige – Putter woont in het uiterste hoekje van Paramaribo-Noord in een gated community. Op honderd meter van zijn huis (het adres waar ook enkele van zijn vennootschappen staan geregistreerd) heeft Putter nog een onderneming staan: ‘Krav Maga & Combat Readiness Suriname’. Onder de naam ‘Rob Putter’ geeft hij in deze loods lessen in zelfverdediging. In de periode dat Hoefdraad governor van de CBvS was (2010-2015), was Putter ook adviseur van de moederbank.
‘1 novemberovereenkomst’
De verkoop van de (overheids)gebouwen is slechts een van de zovele constructies die Hoefdraad heeft bedacht om – in het geheim en tegen de wetgeving in – geld te scheppen. Het onderzoek van de politie brengt veel meer aan het licht, waaronder het grootste zwaargewicht ‘Project Lagarde 1’. Dit is de naam van een overeenkomst die op 9 september 2019 werd gesloten tussen Van Trikt – namens de CBvS – en het Belgische Clairfield Benelux NV. Het plan ‘Project Lagarde 1’ houdt in dat de goudroyalty rechten vanuit de Rosebel Gold Mine, in handen van het Canadese mijnbouwbedrijf Iamgold, voortaan rechtstreeks worden overgedragen aan de CBvS.
Lees verder in het julinummer van Parbode