Alarmerende terugval aitkanti-populatie – Parbode Sneak Peek
Tienduizend kilometer om de drie jaar. Dat is het reisschema van ’s werelds grootste zeeschildpadsoort de aitkanti naar Braamspunt, het belangrijkste legstrand van Suriname. WWF–Guianas–functionaris Soraya Wijntuin waarschuwt dat de aitkanti’s vanwege ernstige verstoring van hun habitat worden bedreigd in hun voortbestaan. “De populatie die in het Caribisch gebied voorkomt is in 2019 zodanig gedaald, dat de status van de aitkanti op de rode lijst van bedreigde diersoorten van The International Union for Conservation of Nature is gewijzigd van kwetsbaar naar bedreigd”, zegt ze.
Tekst Lisanne Waridjan
Soraya Wijntuin (28) is bij WWF-Guianas oceaanexpert, specifiek gericht op de zeeschildpadden, en werkt vooral aan projecten gerelateerd aan zeeschildpadden in Suriname en in de regio. “De aitkanti, ook wel lederschildpad genoemd, is bijzonder, omdat hij de grootste zeeschildpad ter wereld is. Hij heeft een heel aparte lederachtige schild en kan een lengte van 1.70 meter bereiken met een gewicht tussen de 400 en 800 kilo”, vertelt Wijntuin. Om de twee tot drie jaren migreren de aitkanti’s van Canada naar het Caribisch gebied om te paren en eieren te leggen op een van de legstranden. “Het geslacht wordt bepaald door de temperatuur. Is het zand boven de 28 graden, dan kruipen er vrouwtjes uit de eieren. Klimaatverandering is daarom een bedreiging. Hoe heter het wordt, hoe warmer de nesten worden, waardoor we binnenkort geen mannetjes meer hebben, maar die zijn natuurlijk ook nodig”, lacht ze. Het legseizoen van de aitkanti is van februari tot juli, waarbij ze in deze periode wel zes keer eieren kunnen leggen. Slechts een beperkt aantal van de schildpadjes uit een nest van ongeveer honderd eieren overleeft het, want bijvoorbeeld krabben en meeuwen zitten al te wachten als de eieren uitkomen.
Wijntuin onderstreept de rol van de aitkanti in het maritieme ecosysteem. “Hun hoofdvoeding bestaat uit kwallen. Het is jammer om te zien dat de aitkanti-populatie afneemt. Er kan daardoor een overvloed aan kwallen ontstaan die vervolgens meer vissen zullen opeten.”
De sterke afname van de aitkanti-populatie werd ook op de legstranden van Frans-Guyana waargenomen, daar betrof het zelfs een achteruitgang van 99 procent. WWF-Guianas is vorig jaar dan ook samen met stakeholders gestart met het project Regional Action Plan for the Northwest Atlantic (NWA) Leatherback. Met dit project willen de partners identificeren wat de huidige bedreigingen zijn, wat de schaal ervan is en welke maatregelen ze kunnen nemen om de aitkanti te beschermen. Projectleider Wijntuin: “We focussen op de vrouwelijke populatie, die we op basis van de nesten tellen. Canada is bezig met een project om de aitkanti’s te taggen om te kijken hoe hun migratieroute is, en onze Frans-Guyanese partners doen hetzelfde.”
Onderzoek naar legstranden
Wijntuin vertelt dat ze recentelijk onderzoek heeft gedaan naar de oorzaak van de achteruitgang van de aitkanti op de legstranden Matapica-Braamspunt en Galibi in de periode 2012 tot 2020.
Lees verder in het decembernummer van de Parbode. Ook een online abonnement mogelijk