Kan je je voorstellen? Ik heb meerdere periodes vanaf 1984, in totaal bijna vijftien jaar lang, gewerkt en gewoond in Suriname. En nooit was ik in Zuid-Suriname geweest, het land van de Trio’s en de Wayana’s. Geen enkele keer! Tot een paar jaar geleden, op uitnodiging van ACT-Suriname, de ngo die al twintig jaar daar aanwezig is met haar programma’s van participatory mapping, rangers, livelihoods en traditional health clinics. Wat een belevenis, die drie tot vier dagen in het diepe binnenland, zelfs voor mij, die toch aardig wat bos in Suriname kent. Nog steeds kan ik nagenieten van die trip.
Door Dominiek Plouvier
Het was ergens in 2018 dat ik naar ‘Kwamala’ kon vliegen, ter voorbereiding van een groot project voor ACT. Een wereld gaat voor je open: de wereld van de Trio’s, hun gebruiken, cultuur en tradities. Het eerste wat je opvalt, is dat de mensen er vele talen spreken, maar geen of nauwelijks Nederlands. Ze spreken Trio, Waiwai en sommigen een woordje Sranan. Ik heb zelfs meer Engels en Portugees gehoord, de talen van de buurlanden, dan ons Nederlands! Nederlands blijkt de taal te zijn uit het verre Paramaribo en het nog veel verdere Nederland, en het onderwijs is hier de laatste decennia (of misschien al altijd) zo slecht, dat weinigen (nog) Nederlands kennen.
Na enige jaren voor ACT te hebben gewerkt, zag ik dus eindelijk eens Amasina, Kamanja en Keeng. Ik ‘kende’ hen al lang van filmpjes op YouTube, en van de ACT-website, zo gaat dat tegenwoordig. Ze zijn beroemd geworden die drie, elk op hun eigen manier. Amasina, de belangrijkste en oudste sjamaan, is vaak met Mark Plotkin (President ACT) naar Washington (VS) geweest. Kamanja is ook bekend om zijn uitmuntende kennis van het bos, en de geneeskrachtige planten. En Keeng? Van hem is een storymap gemaakt die op de ACT-website te bezichtigen is, over zijn geboorteplaats in Zuid-Guyana en hoe hij als Waiwai in Kwamalasamutu (Suriname) is terechtgekomen.
De eerste dag vond ik Kamanja een beetje uit de hoogte kijken, maar toen ik vertrok, vond ik hem een fantastische kerel.
Lees verder in het maartnummer van de Parbode
Parbode Magazine is te koop in de winkel; ook een (digitaal) abonnement afsluiten is mogelijk (www.parbode.com/abonneren/)
Nu populair
