Parbode Xtra: Een pipa voor elke papa: Bronto’s haram veiligheidsplan kan duizenden moorden opleveren
De verkiezingen die, als er niets tussen komt, in mei 2025 zullen worden gehouden, zijn nu al voor deze en gene de belangrijkste aller tijden. Het kabinet dat dan zal aantreden, krijgt namelijk onder meer het beheer over de miljardeninkomsten uit de olie en het gas dat uit ons stukje Atlantische Oceaan omhoog zal worden gepompt. Sommige politici gaan tot het uiterste om een plekje te veroveren rond de honingpot. Zij roepen en beloven dan dingen waarvan zij weten dat die onhaalbaar, en soms zelfs onwenselijk zijn, maar die gegarandeerd zorgen voor media-aandacht. En daar gaat het uitsluitend om: versterken van het ‘eigen merk’.
Bronto Somohardjo bijvoorbeeld. Zijn partij belooft voor tienduizenden Amerikaanse dollars in contanten en olie-aandelen voor een groot deel van de Surinamers. Maar tegelijkertijd is de zittende coalitie niet in staat iets te doen tegen de toenemende criminaliteit die bovendien steeds harder wordt.
Bendes zetten zware militaire vuurwapens in, politie noch leger lijken in staat de steeds brutalere boeven staande te houden, maar al die dollars onder matrassen zullen een magnetische aantrekkingskracht hebben op werkschuw tuig. Een olie-uitkering zal dus de criminaliteit verhogen.
Maar B.S. heeft de oplossing: een pipa voor elke papa. Geef ieder gezinshoofd een vuurwapen, riep Somo op een focusmeeting van zijn partij, de Pertjajah Luhur. Het recht op privébezit is nutteloos als burgers dat bezit niet kunnen beschermen, betoogde Bronto.
Hij wil daarom dat er een versnelde procedure komt om alle gezinshoofden te bewapenen. Het wapen is natuurlijk uitsluitend voor de bescherming van het gezin en de bezittingen, bezwoer Bronto S. Alsof hij – of wie dan ook – het gebruik in de hand zou kunnen houden dan wel misbruik zou kunnen voorkomen.
Bronto ging daar verder in dan toenmalig Justitieminister Eugène van der San. Die kondigde in april 2017 aan dat hij een voorstel zou indienen om Chinese winkeliers bij wet het recht te geven om rovers neer te schieten. Het begrip ‘rover’ werd daarbij zeer ruim gehanteerd: als iemand in hun winkel ‘verdacht gedrag’ vertoonde, moest het mogelijk zijn de verdachte te sommeren het pand te verlaten, desnoods met vuurwapengeweld: ‘Op een of andere manier wan mogelijkheid mus fu deh, dat yu kan sut’ en trowe’, zei de ‘minister van wet en recht’. Na enig nadenken kwam hij hierop terug: hij had de uitspraken niet moeten doen, erkende hij een paar dagen later.
Zover is Somohardjo junior nog niet, wanneer wij dit begin september opschrijven. ‘Ik blijf erbij dat iedereen recht heeft op een wapen om zijn of haar familie en bezittingen te beschermen’, zegt hij een kleine week na de focusmeeting in Starnieuws, na geschokte reacties in de samenleving.
Het is bekend dat het voorpaginagehalte van uitspraken van politici vaak belangrijker lijkt dan hun diepzinnigheid. ‘Mijnheer de vuurwapenverdeler’, zo noemde HVB-voorzitter Mike Noersalim zijn collega-politicus op een jongerenmeeting van de Hervormings- en Vernieuwingsbeweging (HVB). Als de ‘vuurwapenverdeler’ zijn huiswerk had gedaan, was hij niet met dit plan gekomen.
De tegenstanders van het bewapeningsplan hebben ongetwijfeld wèl de vele wetenschappelijke rapporten gelezen over het verband tussen wapenbezit en criminaliteit. Neem de Verenigde Staten. Dat land heeft het hoogste percentage civiel wapenbezit ter wereld – bijna het dubbele van dat van het land dat op de tweede plaats staat.
Van de 25 landen met de meeste wapens bij burgers bezitten Amerikanen meer vuurwapens dan al de 24 andere landen bij elkaar. Dat betreft zowel legaal als illegaal verkregen wapens schrijft Insider Monkey, een platform voor grote investeerders.
Per 100 inwoners zijn er meer dan 120 vuurwapens in burgerbezit. ABC News meldde dat minder dan 5 procent van de wereldbevolking in de VS leeft, maar dat deze burgers 40 procent van alle wapens in de wereld bezitten.
World Population Review schrijft dat nergens in de wereld zoveel mensen worden vermoord als in Brazilië en de VS. Dat sluit naadloos aan op de bevindingen van het Harvard Injury Control Research Center, dat constateerde:
– Waar meer wapens zijn, zijn er meer moorden
– In landen met een hoog inkomen zijn er meer wapens en meer moorden
– In provincies/staten met meer wapenbezit zijn er meer moorden.
De onderzoekers schrijven dat ‘Uit ons onderzoek van de academische literatuur bleek dat een breed scala aan bewijsmateriaal aangeeft dat de beschikbaarheid van wapens een risicofactor is voor moord, zowel in de Verenigde Staten als in landen met een hoog inkomen. Case-control-onderzoeken en cross-sectioneel onderzoek geven aan dat in huizen, steden, staten en regio’s in de VS, waar meer wapens zijn, zowel mannen als vrouwen een hoger risico lopen op moord, met name moord met vuurwapens’.
En: ‘Na correctie voor armoede en verstedelijking, blijkt dat in staten met veel vuurwapens in elke leeftijdsgroep het aantal moorden, met name moorden met vuurwapens, hoger ligt […] waar er meer wapenbezit is, (komen) er ook meer suïcide en meer zelfdodingen met vuurwapens voor, meer moorden en meer totale moorden met vuurwapens, en meer accidentele sterfgevallen met vuurwapens. Zelfmoord onder alle leeftijdsgroepen en moorden onder kinderen en ouderen vonden het vaakst plaats in de eigen woning’, aldus Harvard.
De drempel voor suïcide wordt dus lager, of om het heel cynisch uit te drukken: wie moe is van het leven, hoeft niet meer ‘naar de brug’, maar maakt er thuis een einde aan. Hulpverlening wordt dan een stuk lastiger.
Vuurwapengeweld
Het Center for Gun Violence Solutions van de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health beschouwt wapengeweld als een noodsituatie voor de volksgezondheid. ‘Vuurwapengeweld is een te voorkomen tragedie voor de volksgezondheid die gemeenschappen in de Verenigde Staten treft’, schrijft het instituut in Firearm Violence in the United States. In 2022 stierven 48.117 mensen door vuurwapens in de Verenigde Staten – dat is gemiddeld één dode per 11 minuten.
Overweldigend bewijs toont aan dat er een verband is tussen wapenbezit en toegang tot wapens, met meer zelfmoord, moord, onbedoelde vuurwapendoden en verwondingen. Deze verwondingen en sterfgevallen zijn te voorkomen door bewezen oplossingen. Als één van die oplossingen noemt Johns Hopkins Bloomberg: mensen hun wapen afpakken.
Ook de American Journal of Public Health komt met vergelijkbare conclusies. Een onderzoek uit 2013 constateert dat ‘wapenbezit een belangrijke voorspeller is van moordcijfers met vuurwapens’. Voor elke procentpunt toename in wapenbezit, bleek het cijfer van moorden met vuurwapens toe te nemen met 0,9 procent. ‘We zagen een robuuste correlatie tussen hogere niveaus van wapenbezit en hogere cijfers van moorden met vuurwapens. Hoewel we geen causaliteit konden vaststellen, ontdekten we dat staten met hogere percentages wapenbezit onevenredig veel doden door vuurwapengerelateerde moorden hadden’, schrijft de Journal.
Volgens het Jaarverslag 2023 van het Openbaar Ministerie (OM) werden tussen 1 oktober 2022 en 15 september 2023 1200 vergunningen verleend voor een jachtgeweer en 290 voor een vuistvuurwapen. Mike Noersalim rekent uit dat met het Somo-wapenplan 125.000 papa’s vergunning zouden krijgen voor een pipa.
Dat is een toename met bijna 8400 procent. Het jaarrapport 2023 van het OM meldt voor dat verslagjaar 39 moorden met vuurwapens. Als mijnheer Somohardjo zijn wil doordrukt, zou het OM dat jaar niet bijna 40, maar zo’n 3300 moorden rapporteren.
Een huis in brand steken is gemakkelijker en gaat sneller dan de brand blussen. Wanneer tijdens een coalitie met de Somohardjo’s duidelijk zou worden dat de bewapening van de bevolking inderdaad een onzalig idee was, zal tevens blijken dat ontwapening een flink stuk moeilijker is.
‘PL-ondervoorzitter Bronto Somohardjo wil halal politiek introduceren in Suriname’, schreef Suriname Herald in april 2024. Halal politiek houdt volgens de ondervoorzitter onder meer in dat men geen valse beloftes doet. Zijn vuurwapenplan is dus heel erg haram.