Als aids nog een spelletje is
Met het Forumtheater naar Masiakriki. Het is eenexperimentele methode om gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken, doordathet publiek in het theater participeert. Stichting Vice-Versa probeert, samenmet Masiakriki-fan Carry Ann Tjong-Ayong, op deze manier de voorlichting rondhiv/aids in het Binnenland op gang te brengen.
Ik ben weerterug in Masiakriki, en Kabiten Constan Allifons is zeer ingenomen met mijnkomst. We hebben al zeven jaar een goede band. Ooit ontving hij me samen meteen delegatie van de NVB in zijn dorp. Toen kon ik nog lopen. Hij zag mij eenpaar jaar later terug in een rolstoel. Zijn warme ogen keken me vol mededogenaan. Toen hij hoorde dat ik een crèche voor hen kwam opzetten, was hijenthousiast en bedacht meteen een tegenzet. En zo kwam het dat ik in 2002 eenmaand lang in zijn mooiste hut logeerde en twee keer per dag een warmkruidenbad en massages kreeg. Nu ben ik er weer, en ik leg hem uit dat ik zijnjongeren met Forumtheater wil voorlichten over hiv/aids, dat helaas ook hier isdoorgedrongen. Hij vindt het geweldig.
Forumtheater is een methode van de Braziliaan Augusto Boal,die ‘Theater voor de Onderdrukten’ bedacht; een interactieve methode voorontwikkelingslanden, die onderwerpen uit de taboesfeer bespreekbaar maaktdoordat het publiek in het theater participeert. De scènes worden samen met henuitgewerkt, er worden vragen gesteld en oplossingen aangedragen.
Krutu
Uit Denemarken heb ik theatermaker Joost Alexandermeegenomen, die hier Forumtheater gaat doen. Later zal de Aucaner TolinAlexander zich bij ons voegen. Hij maakt ook theater en verwierf daarmee eenbeurs om in het buitenland rond te kijken. Hij beheerst het Saramaccaans,terwijl ik in Sranantongo moet tolken. Wim, mijn man, legt alles op foto envideo vast. Zo krijgen we een compleet beeld van onze training, wat nuttig isvoor de evaluatie en verdere uitwerking. De andere kapiteins en de basja komenook naar de krutu onder het huis van Allifons, die volgens traditie voorafgaataan onze workshop. En ook de vrouwen van de organisatie ‘Utu ke so’ (Zo willenwe het graag) zijn aanwezig. Iedereen laat zich positief uit over hetinitiatief. Nu de jongeren nog.
De volgende dagen houden we sessies die beginnen metspeloefeningen, om het ijs te breken en de bedoeling uit te leggen.
Dit slaat snel aan. Een groep jonge meisjes laat zich steedsvaker zien, en ook wat oudere vrouwen geven aan graag mee te doen. Dejongemannen staan liever op een afstand toe te kijken. Bij debehendigheidsoefeningen op een evenwichtsbalk willen een paar wel hunkundigheid tonen.
Maar we moeten werken met een vrouw in de rol van een man.Nicole blijkt overigens een natuurtalent. Dan, op de laatste repetitiedag,komen onverwachts een stuk of zes tienerjongens naderbij en voegen zich actiefbij de groep.
Vrijpartij
Nicole speelt de man die Selma, een kennisje, wil meelokkenvoor een vrijpartij achter de huisjes. Zij aarzelt en informeert of hij eencondoom bij zich heeft of dat hij getest is op aids. Hij ontkent en weet haarmet zijn charme toch mee te lokken.
De vriendinnen die toekijken roddelen hierover, maar grijpenniet in. Een variant op deze scène laat een vriendin ingrijpen en Selmawaarschuwen, dat de man ziek kan zijn.
Ze is verstandig en haakt af. De man vertrekt woedend. Hierworden de jongens ingeschakeld en geven commentaar op de handelwijze vanbeiden. De vriendinnen zijn blij dat iemand het heeft aangedurfd in te grijpen.
Het Forumtheater bleek in Masiakriki enorm aan te slaan. Weoverwegen daarom een modelgroep te trainen, om op tournee te gaan in de regio.Als we de benodigde subsidies kunnen binnenhalen, zal het experiment in oktoberintensiever worden voortgezet.