Amerikaanse volkscoup is geen ver-van-ons-bed-show – Parbode Sneak Peek

De hele wereld was in shock, toen in de eerste week van 2021 een poging tot staatsgreep plaatsvond in de VS. De schok was niet alleen groot omdat staatsgrepen meestal worden geassocieerd met wat de inmiddels voormalige VS-regeringsleider Donald Trump kwalificeert als shithole countries, maar ook vanwege het besef dat Amerika onder zijn regiem naar precies dat niveau was afgegleden. De grootste verbijstering was echter het feit dat de staatsgreep was aangezet door niemand minder dan de nog even zittende president, die niet wilde accepteren dat hij op democratische gronden niet lang meer aan de macht zou zijn en zijn aanhang opriep daar een stokje voor te steken.

Tekst Irwin Wist

‘Groot protest in Washington op 6 januari’, riep Donald Trump op Twitter; ‘Het zal er ruig aan toe gaan’, beloofde hij dreigend. Zijn tweet markeerde wat hij en aanhang noemden ‘de dag van afrekening’. Op die dag moest zijn aanhang in Washington bijeenkomen ‘om Amerika te redden’ en ‘het stelen te stoppen’ van de presidentsverkiezingen die hij naar zijn mening groots had gewonnen, maar die hij volgens de rest van de wereld – niet in het minst volgens de organisatie van de polls – overtuigend had verloren.

Trump probeerde na zijn verlies overheidsfunctionarissen aan te zetten tot verkiezingsfraude en jutte zijn volgelingen op naar een krankzinnige staatsgreeppoging, in een ultieme inspanning om de macht koste wat kost te behouden, om niet net als vrij recentelijk George H.W. Bush, Jimmy Carter en Gerald Ford (en de andere pechvogels vóór hen) de geschiedenis in te gaan als een one term president. Dat hij het in de verkiezingsstrijd zou afleggen tegen Joseph (Joe) Biden, had hij al ruim vooraf ingeschat. ‘Dat ik tegenover de slechtste kandidaat in de geschiedenis van de presidentiële politiek sta, legt veel druk op mij’, zei hij op verkiezingsbijeenkomsten in de staten Florida en Georgia. ‘Wat moet ik dan doen?’, peinsde hij bij de gedachte aan een verlies. ‘Misschien moet ik het land verlaten. Ik weet het niet’.

Hij bereidde zijn aanhang voor op het verlies door hen in te prenten dat de vijand, de Democratische Partij, fors zou frauderen om de uitslag in haar voordeel te buigen. Dat hij daarvoor geen bewijzen aandroeg en dat de verkiezing werd georganiseerd door zijn eigen mensen, maakte de Trumpsekte niets uit. Vervolgens, toen bleek dat de meerderheid van het Amerikaanse volk hem inderdaad niet meer wilde als leider, begonnen hij en personen in zijn entourage hardop na te denken over het uitroepen van de staat van beleg, een noodtoestand waarin de uitslag van de verkiezing niet meer geldig zou zijn en die de weg vrij zou maken voor het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. De Capitoolrellen hadden inderdaad gemakkelijk kunnen leiden tot het uitroepen van een staat van beleg, ware het niet dat er internationaal onmiddellijk met afschuw werd gereageerd op de gebeurtenissen, en Trump, geschokt door de fallout, snel afstand nam van de door hemzelf aangezette chaos.

Ook in Suriname?

De oproep om op 6 januari te komen rellen, mondde uit in een veldslag in en rond het Capitool, het Amerikaanse parlementsgebouw, waar op die dag de verkiezingsoverwinning van president elect Joe Biden zou worden bekrachtigd. Daarbij lieten vijf personen het leven tijdens de gewapende confrontatie die in binnen- en buitenland zou worden gekwalificeerd als een zelfcoup, een staatsgreep waarbij een legitiem gekozen leider de overige machten in zijn land buitenspel zet.

Nadat het stof was neergedaald, begonnen in diverse landen mensen zich af te vragen: hoe kon dit gebeuren in Amerika – de oudste, grootste en belangrijkste democratie ter wereld; en als het daar kon, hoe zat het dan met andere democratieën? Zelfs in Suriname, waar wij wel het een en ander gewend zijn op het gebied van machtsovernames, waren er mensen die zich afvroegen: zou het op deze manier ook kunnen in ons land?

Lees dit artikel verder in het maartnummer van de Parbode, ook digitaal verkrijgbaar

0

Gedeeld