Antiquariaat: Guyana – Parbode Sneak Peek
Eberhardt August Wilhelm von Zimmermann (1743-1815) studeerde wiskunde en natuurwetenschappen in Leiden, Halle, Berlijn en Göttingen. Zimmermann reisde graag door Europa en schreef een aantal omvangrijke werken. Regelmatig koos hij daarbij Suriname (of de geschiedenis van Suriname) als onderwerp. Zo publiceerde hij tussen 1802 en 1813 zijn Taschenbuch der Reisen waarin hij regelmatig schreef over Suriname, slavernij (ook in Suriname) en een aantal prenten uit Stedman’s Narrative opnam. De aarde en hare bewoners, volgens de nieuwste ontdekkingen: een werk ter bevordering der kennis van landen en volken en van derzelver voortbrengsels en handel telt maar liefst negentien delen. De oorspronkelijke Duitse titel Die Erde und ihre Bewohner. Ein Lesebuch für Geographie, Völkerkunde, Produktenlehre und den Handel verscheen tussen 1810 en 1814. Eén deel is voor de lezers van deze rubriek vooral interessant: Guyana!
De auteur begint met een uiteenzetting over de ontdekking van de Wilde Kust door de Spanjaarden, over de zoektocht naar El Dorado en Walter Raleigh die in 1595 het gebied bezocht. Zimmermann was nooit in Zuid-Amerika geweest, maar hij baseerde zijn schrijfsels op de boeken van onder anderen Des Marchais, Barrere, Condamine, Ulloa, Fermin, Hartsinck, Bancroft en natuurlijk ons aller Stedman. Vervolgens is de beschrijving van klimaat, flora en fauna aan de beurt. Ook Maria Sibylla Merian en haar tekeningen van vlinders en rupsen ontbreken niet. Verder vinden we een beschrijving van deaboma en de wijze waarop deze gevangen en gebruikt wordt. Zimmermann geeft in zijn boek een afbeelding weer die hij aan Stedman heeft ontleend: The Skinning of the Aboma. Nog interessanter wordt het als hij de inwoners van Guyana beschrijft. De Europeanen zijn er volgens hem heer en meester, of beter gezegd, oppermachtig en willekeurig tiran. Maar het klimaat is hun straf. Er zijn beschrijvingen waarin melding wordt gemaakt van soms wel acht doden op één dag.
Dat komt door hun ruwe levenswijze maar ook door het gebruik van ‘oranje-appelen’ en citroenen ter verkoeling en rum en water die vreselijke ‘kolijke pijnen’ veroorzaken. Paramaribo is een zeer dure stad, zo gaat Zimmermann verder. Voor een paar kamers, zonder meubelen, betaalt men wel drie of vier pond sterling per maand. Een pond vlees van tam vee kost een Engelsche schelling, een fles wijn kost drie schellingen. Alleen de vis is eigenlijk goedkoop. Citroenen en tamarinden kan men kosteloos onder de bomen oprapen.
Lees het hele artikel in het novembernummer van Parbode
Guyana, Eberhardt August Wilhelm von Zimmermann, In: De aarde en hare bewoners, volgens de nieuwste ontdekkingen: een werk ter bevordering der kennis van landen en volken en van derzelver voortbrengsels en handel, Naar het Hoogduitsch van E.A.W. von Zimmermann, Haarlem: bij de Erven François Bohn, 1819