Arbeiders Melkcentrale zwaar gedupeerd
Vijfentwintig werknemers van de Melkcentrale zijn radeloos. Zij zeggen dat ze door voormalig directeur Abrahams verplicht werden een lening bij het pensioenfonds te nemen. Nu worden er maandelijks enorme bedragen van hun salaris ingehouden, waarvoor zij niet hebben getekend. Met een advocaat in de arm wordt geen vooruitgang geboekt, ook het rechtssysteem lijkt zich tegen hen te hebben gekeerd.
Het begon volgens de werknemers allemaal in 1999. “Meneer Abrahams vertelde ons dat wij ons geld veilig moesten stellen”, vertelt Abioni, al 35 jaar werknemer van de Melkcentrale. “Volgens hem zou president Wijdenbosch geld bij ons komen innen en om dat veilig te stellen, had hij een pensioenfonds voor ons opgericht. We vertrouwden hem, hij omschreef ons als zijn kinderen. En hij beloofde ons dat we het binnen een paar jaar zouden hebben afgelost.”
De 25 werknemers gingen een lening aan. De keus: een huis of een geldbedrag. Abioni ging voor het geld. Hij wilde een auto kopen om naar zijn werk te rijden. De lening die hij aanging bedroeg SRD 9.000 en daarvoor heeft hij getekend, maar in de loop van de jaren is dat bedrag zonder duidelijke reden opgehoogd en van valuta veranderd. Nu is hij opeens een bedrag van 11.045 euro verschuldigd. Volgens de huidige koers dus meer dan vier keer zoveel.
Meneer Kasman, inmiddels vijftien jaar in dienst, koos voor het huis. Samen met ongeveer tien anderen kreeg hij een huis in Kasabaholo. “Het huis wordt nauwelijks onderhouden, is van slechte kwaliteit en tijdens de bouw zijn niet eens bouwtekeningen gebruikt”, maar oké, dat is niet zijn grootste probleem. Want door de onduidelijke verandering van het geldbedrag houdt hij bijna niets over van zijn loon. “Eén keer heb ik zelfs maar SRD 1.46 gekregen.” Hij heeft geluk dat zijn vrouw werkt. “Zonder haar had ik al jaren geen geld gehad om zelfs maar eten te kopen.”
Na de oprichting van het pensioenfonds kregen de werknemers de opdracht om schuldbekentenissen te ondertekenen, vertelt een andere werknemer, meneer Gordon. “Alle werknemers moesten met hun vrouw naar kantoor komen om hypotheekakten in euro’s te ondertekenen. We mochten geen vragen stellen, we waren bang voor ontslag. Eén vrouw durfde toch te vragen wat er zou gebeuren als ze niet zou tekenen. Zij werd naar huis gestuurd.”
Schande
De bedragen in euro’s hebben ze nooit gezien. Gordon zou nu nog 19.634 euro moeten betalen terwijl hij zegt SRD 22.327 te hebben geleend. Bij het bedrag in euro’s is de rente nog niet eens meegerekend. “Abrahams heeft ons beloofd dat we de lening binnen vijf jaar zouden hebben afbetaald. Ondertussen zijn we acht jaar verder en de schulden blijven groeien. Hier komen we nooit van af.”
De advocaat van de werknemers, Shanti Gopalrai, noemt het een schande. “Ze maken misbruik van laaggeschoolde mensen en er is niemand die voor hen op komt.” Ze heeft voor de 25 werknemers op 16 augustus een kortgeding aangespannen tegen Abrahams. De rechter gaf bij de eerste drie zaken aan een comparitie van partijen te willen, een mondelinge zitting waarbij de rechter vragen stelt ter verduidelijking. Tegen de advocate zei hij dat zij haar hart eraan kon ophalen. Het gehele reces dachten de werknemers voor wie de advocaat de procedure had aangespannen, dat het wel goed zou komen. Maar na het reces werden de vorderingen opeens ongemotiveerd ontzegd en de comparitie werd van tafel geveegd.
En dat terwijl er allemaal geheimzinnig-heden aan het fonds kleven. Zo stond het pensioenfonds tot 2003 op naam van Abrahams, zonder dat daarbij vermeld werd dat hij ook de directeur van de Melkcentrale was. De Centrale Bank wil geen informatie geven over het fonds en het komt niet voor in de lijst van geregistreerde pensioenfondsen. De werknemers hebben dan ook geen idee waar hun geld gebleven is.
Familielid
De bizarre wending in het proces zou volgens hen dan ook te maken kunnen hebben met een politiek spelletje. Abrahams, die sinds 2003 directeur is van Bureau Staatsschuld zou zijn naam willen zuiveren. En tijdens het reces heeft een NPS-assembleelid, een familielid van de rechter, een bliksembezoek gebracht aan de Melkcentrale en sindsdien is alles omgedraaid. “We vermoeden dat zij hier iets mee te maken heeft, want wat heeft ze anders bij de Melkcentrale te zoeken?”
Abrahams geeft zelf te kennen, dat hij zich helemaal in dienst wil stellen van de werknemers. “Ik erken dat er wat fouten zijn gemaakt in de omzetting van de valuta, en de werknemers hebben dan ook alle reden om tekeer te gaan. Maar de problemen zijn pas begonnen toen ik weg ben gegaan en ze zouden mij dan ook niet zo zwart moeten maken. Ik heb geen bevoegdheden meer in het pensioenfonds.”
Het is volgens hem dan ook logisch dat de rechter de werknemers heeft afgewezen. “Ze hadden geen leugens over oplichting en bedreigingen moeten verzinnen, want dat is gewoon niet waar. Nu wil ik ze mijn hulp aanbieden en met ze vergaderen, zodat ik in de rechtzaal voor hen kan getuigen. Als ze mij dat laten doen zal ik er persoonlijk voor zorgen dat iedereen weer blij wordt en dat aan die inhoudingen een eind komt.”
Abrahams zegt met een groep van ongeveer tien gedupeerde arbeiders rond de tafel te hebben gezeten. Zij zouden gezegd hebben dat ze hem nergens van beschuldigen. “Zij leggen allemaal de schuld bij de huidige voorzitter van het pensioenfonds.” De betreffende werknemers zijn niet bereikbaar voor commentaar. De advocate zegt dat het maar een klein deel van de groep betreft. “Het zijn de werknemers die erg beïnvloedbaar zijn. Zodra iemand ze zoet toespreekt staan ze aan die kant, maar zodra wij weer in actie komen, staan ze bij ons. Maar dit geldt bepaald niet voor de grote groep.” Ze vindt het waanzin dat Abrahams geen enkele schuld op zich neemt. “Het stond op zijn naam en hij was degene die de mannen liet tekenen.”
De huidige directeur van het pensioenfonds Ramdin zegt dat alles volgens het boekje is gegaan. “Abrahams had voor de mannen berekend dat zij dit voor hun zestigste zouden hebben terugbetaald, maar hij heeft een andere koers gehanteerd dan de huidige. Hij ging
er vanuit dat je voor SRD 2 een waarde zou hebben van 1 euro, maar dat is
SRD 4 geworden. De huidige berekeningen kloppen dus, en wij komen de mannen nu tegemoet, terwijl dat eigenlijk niet zou hoeven. De werknemers vergeten ook dat de waarde van hun onroerend goed is meegestegen met de koers, ze benadelen alleen zichzelf hiermee.” Het is te laat voor praten vinden de zes werknemers die wij hebben gesproken. “Nu de naam van Abrahams in de media komt, is hij opeens bereid alles voor ons te doen, maar zo lang ons loon nog steeds wordt ingehouden vertrouwen wij hem niet. Jaren werken we voor niets, wanneer we een opslag krijgen wordt dat ingehouden en wanneer er sprake is van inflatie wordt dat niet terugberekend in onze lening. Dit kan je toch niet zomaar even goedpraten.”
Slavernij
Wat ze nu zullen doen? “We hebben geen idee. We moeten hier blijven werken, want ergens anders zullen we ook geen baan vinden, maar hoe het er nu naar uitziet werken we voor niets. Onze kleinkinderen zullen onze schulden nog moeten aflossen. We zien het als een vorm van slavernij.”
De huidige directeur van de Melkcentrale erkent dat er misverstanden zijn. Maar hij noemt dit een aangelegenheid van het pensioenfonds. Sinds 2001 staat het pensioenfonds los van de werkgever. “Wij hebben een overeenkomst met het pensioenfonds over de inhoudingen, en die kunnen wij niet zomaar stopzetten. Het is aan hen om daarover te beslissen en ik denk persoonlijk dat daar nog een hele tijd overheen zal gaan.”
“Dit is het probleem met staatsbedrijven”, zegt Gopalrai. “Doordat er geen concurrentie is, is er ook geen controle. Ze kunnen doen wat ze willen en geen haan die ernaar kraait. Dat je hoog opgeleid bent, geeft je niet het recht om laagopgeleiden te bestelen en bedotten.” De arbeiders hebben nu dan ook een brief naar de Assemblee gestuurd om het probleem onder de aandacht te brengen. “Dit is een staatsbedrijf, hoe kan de staat dit toestaan?”
Hoop op een goede afloop van de rechtszaak heeft de advocate niet. “Nu de eerste negen zaken zijn afgewezen, heeft de rechter me verteld dat het geen zin meer heeft om door te gaan. Hoewel we in ons recht staan, worden we tegengewerkt. Het lijkt of alles vanaf hoger hand al lang voor ons is bepaald. Deze zaak geeft me geen vertrouwen in de Surinaamse rechtstaat. Mensenrechten worden hier geschaad en ik denk dat we pas op internationaal niveau ons gelijk zouden kunnen halen.”
LANA LEACH